Giáo án Ngữ văn 10 - Tiết 44: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng (Lí Bạch)

TIẾT 44
T¹i lÇu Hoµng H¹c 
tiÔn M¹nh H¹o Nhiªn ®i Qu¶ng L¨ng
(Lí Bạch)
Ngày soạn : 19/10/2016
Ngày giảng: 
10C3....................................................................................................................... 10C4....................................................................................................................... 10C5.......................................................................................................................
A. Mức độ cần đạt: Học sinh đạt được: 
 1-Kiến thức:
- HiÓu ®­îc t×nh c¶m ch©n thµnh trong s¸ng cña Lý B¹ch víi b¹n.
 - HiÓu ®­îc mét ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña th¬ §­êng trong bµi th¬: ý ë ngoµi lêi
 2- Kĩ năng: Cảm nhận và phân tích tác phẩm thơ Đường theo đặc trưng thi pháp. 
 3- Thái độ: Bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm , tình bạn đẹp cho học sinh. 
B. Trọng tâm
 1. Kiến thức:
- HiÓu ®­îc t×nh c¶m ch©n thµnh trong s¸ng cña Lý B¹ch víi b¹n.
 - HiÓu ®­îc mét ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña th¬ §­êng trong bµi th¬: ý ë ngoµi lêi
 2. Kĩ năng: Cảm nhận và phân tích tác phẩm thơ Đường theo đặc trưng thi pháp. 
 3. Thái độ: Bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm , tình bạn đẹp cho học sinh. 
 4. Từ đó, học sinh có thể hình thành các năng lực sau:
+ Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
+ Năng lực giải quyết những tình huống đặt ra trong văn bản.
+ Năng lực đọc hiểu, cảm thụ thẩm mĩ về tác phẩm văn học theo đặc trưng thể loại.
+ Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về ý nghĩa của văn bản.
+ Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về nội dung và nghệ thuật của văn bản.
+ Năng lực tự học: tự soạn bài, thảo luận, hoạt động nhóm.
+ Năng lực sử dụng ngôn ngữ: khi học sinh thực hiện thuyết trình trên lớp.
C. Chuẩn bị bài học
 1. Thầy: Dự kiến các phương pháp, kĩ thuật dạy học : kết hợp giữa các phương pháp, dự án, nêu vấn đề, gợi tìm và trao đổi thảo luận nhóm, kết hợp với diễn giảng.
 2. Trò: Soạn bài, chuẩn bị các câu hỏi
D. Tiến trình dạy và học
 Bước 1. Ổn định .
 Bước 2. Kiểm tra bài cũ: 
 Bước 3: Bài mới
Hoạt động 1: Khởi động
- Phương pháp: Thuyết trình.
- Kĩ thuật: Động não.
- Thời gian: 1- 3 phút 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt, năng lực cần phát triển
- GV dẫn vào bài.
- HS chú ý lắng nghe.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức
- Kĩ thuật:
- Phương pháp
- Thời gian
Năng lực: 
+ Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
+ Năng lực giải quyết những tình huống đặt ra trong văn bản.
+ Năng lực đọc hiểu, cảm thụ thẩm mĩ về tác phẩm văn học theo đặc trưng thể loại.
+ Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về ý nghĩa của văn bản.
+ Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về nội dung và nghệ thuật của văn bản.
 Thái độ: Tích cực, hứng thú và trách nhiệm.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt, năng lực cần phát triển
 Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nhµ th¬ Lí Bạch?
-Nªu ®Æc ®iÓm vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt th¬ LB?
Gäi 1 hs ®äc diÔn c¶m bµi th¬.
- C¨n cø vµo nhan ®Ò còng nh­ c©u ch÷ trong bµi th¬, em h·y cho biÕt bµi th¬ ®­îc LB s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo?ThÓ lo¹i, ý nghÜa nhan ®Ò vµ ®Ò tµi cña bµi th¬?
Tr×nh bµy.
-Nªu.
-§äc.
Ph¸t biÓu
I. Tiểu dẫn
- TiÓu sö: Lý B¹ch ( 701-762) lµ nhµ th¬ vÜ ®¹i cña TQ, «ng ®­îc ng­êi ®êi gäi lµ "Tiªn thi".
LB cßn ®Ó l¹i kho¶ng trªn 1000 bµi th¬.
- Néi dung th¬ LB phong phó, thÓ hiÖn chñ ®Ò: ¦íc m¬ v­¬n tíi lÝ t­ëng cao c¶, kh¸t väng gi¶i phãng c¸ tÝnh bÊt b×nh víi hiÖn thùc tÇm th­êng, thÓ hiÖn t×nh c¶m m·nh liÖt.
- Phong c¸ch th¬ : Hµo phãng, bay bæng, tù nhiªn , tinh tế, gi¶n dÞ.cã sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a c¸i cao c¶ vµ c¸i ®Ñp.
II. Đọc - cảm nhận chung
1. Đọc và chú thích (SGK)
2. Hoàn cảnh ra đời, thể loại, đề tài: 
 - Hoµn c¶nh ra ®êi: Khi LÝ b¹ch chia tay b¹n m×nh lµ MHN t¹i lÇu Hoµng H¹c bªn dßng s«ng Tr­êng Giang.
- Thể loại: Thất ngôn tø tuyÖt .
- §Ò tµi: Tèng biÖt( tiÔn biÖt)- mét ®Ò tµi quen thuéc trong th¬ ca LB vµ th¬ §­êng còng nh­ th¬ ca sau nµy.
- VÞ trÝ: Lµ bµi th¬ hay nhÊt trong th¬ §­êng khi viÕt vÒ ®Ò tµi tèng biÖt.
 - Tõ khã : SGK
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt, năng lực cần phát triển
- Hai c©u th¬ ®Çu gîi em h×nh dung ra ®iÒu g× vÒ cuéc chia tay gi÷a LB vµ MHN?
( N¬i ®i, n¬i ®Õn, con ng­êi, h­íng ®i, tgian)
T¹i sao LB l¹i chän LÇu HH lµm n¬i tiÔn b¹n? ý nghÜa cña c¸ch chän ®ã?
Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ khung c¶nh ®­a tiÔn vµ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶?
-ChØ ra nh÷ng h×nh ¶nh chñ ®¹o trong hai c©u th¬ cuèi vµ ph©n tÝch ý nghÜa cña chóng?
-Em hiÓu g× vÒ tõ Duy kiÕn vµ tr«ng theo?
-TiÓu kÕt l¹i néi dung vµ Nt cña 2 c©u cuèi bµi?
-Suy nghÜ vµ tr¶ lêi.
-LÝ gi¶i.
-NhËn xÐt.
-Ph¸t hiÖn vµ tr¶ lêi.
-KL l¹i.
III. Đọc - Hiểu chi tiết
1. Hai c©u th¬ ®Çu.
a.-Khung c¶nh tiÔn ®­a
- Thêi gian: Gi÷a th¸ng 3 mïa hoa khãi.
=> thêi ®iÓm g©y Ên t­îng vµ dÔ xóc ®éng hån ng­êi.
- N¬i ®i: lÇu Hoµng H¹c: 
+ ®Þa danh næi tiÕng.
+ g¾n liÒn víi huyÒn tho¹i PhÝ V¨n Vi hãa tiªn.
+1 ®Þa thÕ cao.
=> kh¾c s©u kØ niÖm trong lßng ng­êi ®­a tiÔn ; ®Ó LB cã thÓ nh×n thÊy b¹n ®­îc l©u h¬n...
- N¬i ®Õn: D­¬ng Ch©u - ®« thÞ phån hoa bËc nhÊt ®êi §­êng.
- H­íng ®i: T©y - §«ng däc theo chiÒu dµi cña con s«ng TG.
- Con ng­êi: 
+ ng­êi ®i: MHN
+ ng­êi ë l¹i: LB
* NXC: Khung c¶nh cô thÓ, chan thùc, nhuèm ®Çy t©m tr¹ng; ng«n ng÷ hµm sóc c« ®äng.
b. T©m tr¹ng t¸c gi¶: 
 L­u luyÕn ,bÞn rÞn ( c¸ch goi Cè nh©n, qua thêi gian chia tay)
 2. Hai c©u cuèi.
- H/¶nh : 
C« phµm >< bÝch kh«ng tËn
( c¸nh buåm c« ®¬n, lÎ loi) >< ( (bÇu kh«ng xanh biÕc, bao la, v« cïng, v« tËn )
NhÊn m¹nh sù c« ®¬n, tr¬ träi, trèng v¾ng trong lßng ng­êi ®i kÎ ë; sù lo l¾ng cña LB vÒ chuyÕn ®i cña b¹n..
C©u 4: Duy kiÕn: (chØ tr«ng thÊy duy nhÊt, cã mét) kh¸c víi “ tr«ng theo’ (mét hµnh ®éng nh×n theo ®¬n thuÇn)
=> Cho thÊy trong m¾t ng­êi ë l¹i kh«ng thÊy g× kh¸c ngoµi hình ảnh dòng sông Trường Giang m¶i miÕt ch¶y ë l­ng trêi.
 /B¬ v¬, tr¬ träi, hôt hÉng, trèng v¾ng trong lßng nhµ th¬ khi MHN ®· ®i xa.
- Hình ảnh: dòng sông TG m¶i miÕt ch¶y: biÓu t­îng cña sù chia li, t¨ng thªm nçi c« ®¬n buån b· cña cuéc chia tay.
* TiÓu kÕt: ®©y lµ hai c©u th¬ t¶ c¶nh nh­ng thùc chÊt lµ ®Ó ngô t×nh.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt, năng lực cần phát triển
-Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ ND vµ Nt cña BT?
Suy nghÜ sau ®ã tæng hîp l¹i.
 III.TK
1. Nội dung:
BT thÓ hiÖn t×nh b¹n ch©n thµnh,cao ®Ñp cña nhµ th¬.
2. NT:
- Ng«n ng÷ hµm sóc,tinh luyÖn.
- BP t¶ c¶nh ngô t×nh.
- Phong c¸ch l·ng m¹n, tµi hoa. 
Hoạt động 3: LUYỆN TẬP
- Phương pháp: Vấn đáp, tìm tòi và thuyết trình.....
- Kĩ thuật:
- Thời gian: 5 phút.
Năng lực: Trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân . Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận 
 Thái độ: Tích cực, hứng thú và trách nhiệm.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt, năng lực cần phát triển
Sau khi häc xong Bt nµy, em h·y viết một đoạn văn ngắn nêu c¶m nhËn cña m×nh vÒ Tb cña LB vµ MHN?
Hs: viết và trình bày.
 IV. LuyÖn tËp
§©y lµ mét t×nh b¹n ®Ñp, ch©n thµnh vµ s©u nÆng, th¾m thiÕt ®¸ng tr©n träng vµ häc tËp.
HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG.
- Hình thức tổ chức hoạt động: Chủ yếu học sinh làm việc cá nhân sau đó chia sẻ.
- Thời gian: 5phút.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt
năng lực cần phát triển
GV giao nhiệm vụ :
GV nhận xét và chốt lại
- Hs suy nghĩ trao đôỉ thảo luận . 
- Trình bày trước lớp.
- Viết bài văn nêu cảm nhận của em về bài thơ.
HOẠT ĐỘNG 5: TÌM TÒI, MỞ RỘNG.
- Hình thức tổ chức hoạt động: Chủ yếu học sinh làm việc cá nhân sau đó chia sẻ.
- Thời gian: Về nhà.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của trò
Chuẩn kiến thức cần đạt
năng lực cần phát triển
GV giao nhiệm vụ :
HS tìm đọc những bài thơ thể tình bạn
HS nhận và báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ :
Bước IV: Giao bài và hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài ở nhà:
- Học thuéc lßng BT, n¾m ®­îc ND vµ Nt cña Bt.
- So¹n bµi : Thùc hµnh vÒ BPTT Èn dô vµ ho¸n dô.
+ Khái niệm ẩn dụ, hoán dụ.
+ Lấy ví dụ có biện pháp ẩn dụ, hoán dụ
RÚT KINH NGHIỆM
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Xác nhận của Ban giám hiệu Xác nhận của Tổ chuyên môn 
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................