Giáo án Đại số 9 tiết 41: Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình

Ngày Soạn: 28 – 12 – 2008
Tuần: 19
Tiết: 41
§5. GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH
I. Mục Tiêu:
	- HS nắm được cách giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.
	- HS có kĩ năng giải các dạng toán trong SGK.
II. Chuẩn Bị:
- HS: Xem trước bài 5
- Phương pháp: Đặt và giải quyết vấn đề
III. Tiến Trình:
1. Ổn định lớp:
	2. Kiểm tra bài cũ:
 	Xen vào lúc học bài mới
	3. Nội dung bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
GHI BẢNG
Hoạt động 1: (18’)
	Gọi chữ số hàng chục của số cần tìm là x, chữ số hàng đơn vị là y thì điều kiện của x và y là gì?
	Khi đó, số cần tìm viết theo tổng các lũy thừa của 10 là gì?
	Viết ngược lại thì ta được số nào?
	Theo điều kiện đầu thì ta có phương trình nào?
	Theo điều kiện sau thì ta có phương trình nào?
	Biến đổi thì ta được phương trình nào?
	Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình nào?
	GV cho HS giải hệ (I) để tìm ra x và y.
	Với x = 7 và y = 4 thì ta tìm được số cần tìm là số bao nhiêu?
ĐK: x, yZ, 0 < x, y 9
	10x + y
	10y + x
	2y – x = 1
 	– x + 2y = 1 (1)
(10x + y) – (10y + x) = 27
	x – y = 3 (2)
	 (I)
	HS giải hệ (I).
	Với x = 7 và y = 4 thì số cần tìm là số 74.
Ví dụ 1: (SGK)
Giải: 
Gọi chữ số hàng chục của số cần tìm là x, chữ số hàng đơn vị là y.
	ĐK: x, yZ, 0 < x, y 9
Khi đó, số cần tìm là: 	10x + y
Viết ngược lại ta được sốù: 	10y + x
Theo điều kiện đầu ta có:
	2y – x = 1 – x + 2y = 1 (1)
Theo điều kiện sau ta có:
	(10x + y) – (10y + x) = 27
 	x – y = 3 (2)
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
	 (I)
Giải hệ (I) ta được:	x = 7;	y = 4
Vậy, số cần tìm là số 74.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
GHI BẢNG
Hoạt động 2: (22’)
	GV vẽ hình tóm tắt.
	Gọi: x (km/h) là vận tốc xe tải, y (km/h) là vận tốc xe khách thì x liên hệ với y theo biểu thức nào?
	Khi hai xe gặp nhau:
	Thời gian xe khách đã đi được là bao nhiêu?
	Thời gian xe tải đã đi được là bao nhiêu?
	Biểu thức nào biểu thị quãng đường xe tải đi?	
	Biểu thức nào biểu thị quãng đường xe khách đi?
	Tổng hai quãng đường của hai xe đi dài bao nhiêu km?
	Nghĩa là ta có phương trình nào?
	GV cho HS thu gọn và biến đổi pt trên.
	Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình nào?
	GV cho HS giải hệ phương trình vừa tìm được.
	HS chú ý theo dõi.
	y – x = 13
	 – x + y = 13 (1)
	1h48’ = h
	1 + = h
	.x
	.y
	189 km.
	.x + .y = 189
 	14x + 9y = 945 (2)
	HS giải và trả lời kết quả của bài toán.
Ví dụ 2: (SGK)
TP.HCM
CẦN THƠ
Giải: 
Gọi:	x (km/h) là vận tốc xe tải.
	y (km/h) là vận tốc xe khách.
Theo đề bài ta có:	y – x = 13
	 – x + y = 13 (1)
Mặt khác: khi hai xe gặp nhau thì:
Thời gian xe khách đã đi được là:
	1h48’ = h
Thời gian xe tải đã đi được là:
	1 + = h
Như vậy:
Quãng đường xe tải đi là:	.x
Quãng đường xe khách đi là:	.y
Từ đây, ta suy ra:	.x + .y = 189
	 14x + 9y = 945 (2)
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:
Vậy: 	Vận tốc của xe tải là 36km/h
	Vận tốc của xe khách là 49km/h
 	4. Củng Cố: (2’)
 	- GV nhắc lại các bước lập hệ phương trình
 	5. Dặn Dò: (3’)
 	- Về nhà xem lại cách lập hệ phương trình cảu hai bài toán trên
	- Làm bài tập 28, 30
IV. Rút kinh nghiệm tiết dạy: