Giáo án Đại số cơ bản 10 tiết 9: Hàm số

Chương II	 HÀM SỐ BẬC NHẤT VÀ BẬC HAI
	-------------------------------
Ngày soạn : 29/09/2006
Tiết: 9 §1 . HÀM SỐ	
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 
	- HS nắm vững khái niệm hàm số, tập xác định và đồ thị của hàm số của hàm số
	2. Kỹ năng: - Có kĩ năng tìm tập xác định của hàm số, tính giá trị của hàm số tại một số giá trị của đối số cho trước.
 3. Tư duy, giáo dục: Giáo dục HS có ý thức trong học tâp, giáo dục tính cẩn thận, cần cù.
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Nêu vấn đề, gợi mở vấn đáp, phiếu học tập.
III. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:
Chuẩn bị của thầy : Sách giáo khoa, thước thẳng, bảng phụ vẽ sẵn hình 13 và 14 SGK.
	Chuẩn bị của trò: Ôn lại khái niệm hàm số đã học ở lớp 9.
IV. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:
1. Ổn định tổ chức. (1’)
2. Các hoạt động dạy học cơ bản:
TL
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Hàm số. Tập xác định của hàm số
10’
Hỏi: Nhắc lại khái niệm hàm số ?
GV nhận xét, bổ sung và chốt lại khái niệm hàm số.
GV nhấn mạnh: có một quy tắc D R mà với mỗi xD, có một y duy nhất thuộc R sao cho y=(x)
GV yêu cầu HS xem ví dụ 1 SGK.
-Trong ví dụ 1, hãy nêu tập xác định của hàm số ?
-Trong ví dụ 1, hãy nêu tập giá trị của hàm số ?
Hỏi: Hãy nêu các giá trị tương ứng y của x trong ví dụ 1.
GV yêu cầu HS trả lời HĐ 1.
- GV nhận xét.
1 HS nhắc lại khái niệm hàm số.
-HS ghi định nghĩa vào vở.
HS xem ví dụ 1 SGK.
HS:D =1995, 1996,,2003, 2004.
HS: Nêu tập giá trị của hàm số.
HS: Nêu, chú ý không được lấy những x không thuộc D.
HS lấy ví dụ số thứ tự HS của lớp tương ứng với từng HS của lớp.
I. Ôn tập về hàm số:
1. Hàm số. Tập xác định của hàm số :
 a) Định nghĩa: Gỉa sử có hai đại lương biến thiên x và y, trong đó xD
 Nếu với mỗi xD có một và chỉ một giá trị tương ứng của yR thì ta có một hàm số .
 x gọi là biến số và y gọi là hàm số của x.
Tập hợp D được gọi là tập xác định của hàm số .
b) Ví dụ : (SGK).
Hoạt động 2: Cách cho hàm số
16’
Hỏi: Ở các lớp dưới các em đã biết có mấy cách cho hàm số ?
GV chốt lại các cách cho hàm số.
-GV giới thiệu hàm số cho ở ví dụ 1 là hàm số được cho bằng bảng.
Hỏi: Hãy chỉ ra các giá trị của hàm số trên tại x=2001; 2004; 1999.
-Hãy chỉ ra các giá trị của hàm số trên tại x=2005; 1991.
-GV đưa hình 13 lên bảng và giới thiệu hàm số cho bằng biểu đồ.
Hỏi: Hãy chỉ ra các giá trị của hàm số trên tại x=2001; 2004; 1999.
-GV yêu cầu HS trả lời HĐ 4 SGK.
-Hãy nêu tập xác định của các hàm số trên?
GV giới thiệu các hàm số y=ax+b; y=; y=ax2 là những hàm số cho bằng công thức.
- Khi cho hàm số bằng công thức mà không chỉ rõ tập xác định của nó thì tập xác định của hàm số đó được xác định như thế nào?
-GV giới thiệu quy ước tập xác định.
Hỏi: Biểu thức có nghĩa khi nào?
- Tìm x ?
- Vậy tập xác định là tập nào?
-GV lưu ý: Biểu thức có nghĩa khi A0
GV yêu cầu HS làm HĐ 5 (SGK).
- GV nhận xét.
GV yêu cầu HS xem chú ý SGK.
Hỏi: Tính giá trị của hàm số trên tại x= -2 và x=5.
Hỏi: Tìm tập xác định của hàm số?
HS: Nêu các cách cho hàm số.
-HS nghe GV giới thiệu.
HS: f(2001)=375
f(2004)=564; f(1999)=339
HS: Không tồn tại vì x không thuộc tập xác định của hàm số.
HS quan sát hình 3 và nghe GV giới thiệu.
HS: f(2001)=141
f(2004) không tồn tại
f(1999)=108
HS kể tên các hàm số đã học ở trường THCS: y=ax+b; y=
y=ax2,..
HS: Nêu tập xác định của từng hàm số.
HS trả lời.
HS: Biểu thức có nghĩa khi 
x-20
HS tìm x2.
HS: D=[ 2; +)
HS làm HĐ5 SGK .
-2 HS lên bảng làm bài.
a) Hàm số xác định khi x+20
Vậy D=R \ 
b) TXĐ là D=[-1; 1].
HS: f(-2)= -(-2)2 = -4
 f(5)=2.5+1=11
HS: Tập xác định của hàm số là R.
2. Cách cho hàm số:
Một hàm số có thể cho bằng ba cách:
a) Hàm số cho bằng bảng.
b) Hàm số cho bằng biểu đồ.
c) Hàm số cho bằng công thức.
Quy ước: Tập xác định
của hàm số là tập hợp tất cả các số thực x sao cho biểu thức có nghĩa.
 Ví dụ: Tìm tập xác định của hàm số 
 Hàm số xác định khi 
x-20 
 Vậy TXĐ là: D=[ 2; +)
Chú ý: (SGK)
Hoạt động 3: Đồ thị của hàm số
10’
Hỏi: Nhắc lại khái niệm đồ thị của hàm số y=f(x) ?
GV nhận xét, bổ sung và chốt lại khái niệm đồ thị của hàm số.
GV yêu cầu HS xem ví dụ 4 SGK.
GV yêu cầu HS làm HĐ 7 SGK.
- Tính f(-2), f(-1), f(0), f(2), g(-1), g(-2), g(0) .
- Tìm x sao cho f(x)=2?
-Tìm x sao cho g(x)=2?
GV: Ta thường gặp trường hợp đồ thị của hàm số y=f(x) là một đường thẳng hay đường cong..Khi đó, ta nói y=f(x) là phương trình của đường đó.
GV nêu ví dụ phương trình của đường thẳng và phương trình của parabol.
1 HS nhắc lại.
-HS ghi định nghĩa vào vở.
HS xem ví dụ 4 SGK.
HS làm HĐ 7 SGK.
f(-2)=-1, f(-1)=0, f(0)=1, f(2)=3, g(-1)=, g(-2)=2, g(0)=0 .
HS: f(x)=2 khi x=1.
G(x)=2 khi x= -2 hoặc x=2.
HS nghe gv giới thiệu.
3. Đồ thị của hàm số:
 a) Định nghĩa: Đồ thị của hàm số y=f(x) xác định trên tập hợp D là tập hợp tất cả các điểm M(x; f(x)) trên mặt phẳng tọa độ với mọi x thuộc D.
Ví dụ : (SGK)
b) Chú ý: Trường hợp đồ thị của hàm số y=f(x) là một đường thẳng hay đường cong..Khi đó, ta nói y=f(x) là phương trình của đường đó.
 Ví dụ:
+ y=ax + b là phương trình của đường thẳng.
+ y=ax2 (a0) là phương trình của đường parabol.
Hoạt động 4: Củng cố 
7’
-Nhắc lại khái niệm hàm số? Tập xác định của hàm số?
-Khái niệm đồ thị của hàm số?
GV đưa nội dung bài tập lên bảng. Yêu cầu HS trả lời.
- HS nhắc lại.
- HS nhắc lại
HS trả lời.
Sai.
Đúng
Đúng
Sai.
 Bài tập: Cho hàm số f(x)=x2+ . hãy khoanh tròn vào câu đúng mà em chọn:
a) Tập xác định của hàm số là D=(0; +).
b) Tập xác định của hàm số là D=[0; +).
c) Điểm (1; 2) thuộc đồ thị của hàm số.
d) Điểm (-1; 2) thuộc đồ thị của hàm số.
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà. (2’)
- Nắm vững định nghĩa hàm số , tập xác định của hàm số.
- Bài tập về nhà: Bài tập 1, 2, 3 SGK trang 38.
 V. RÚT KINH NGHIỆM:
	.
..