Giáo án môn Hóa học lớp 10 - Tiết 37: Khái quát về nhóm halogen

Ngày soạn: 31/12/2009
Ngày giảng: 01/01/2010
CHƯƠNG 5: NHÓM HALOGEN
TIẾT 37: KHÁI QUÁT VỀ NHÓM HALOGEN
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
HS biết: 
- Vị trí nhóm halogen trong bảng tuần hoàn
- Sự biến đổi độ âm điện, bán kính nguyên tử và 1 số tcvl của các nguyên tố trong nhóm halogen.
- Cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử các nguyên tố halogen.
- Tính chất hóa học cơ bản của các nguyên tố nhóm halogen là tính oxi hóa mạnh.
- Sự biến đổi tính chất hóa học của các đơn chất trong nhóm halogen
2. Kĩ năng
- Viết cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử F, Cl, Br, I.
- Dựa vào cấu hình electron lớp ngoài cùng và 1 số tính chất khác của nguyên tử, dự đoán tính chất hóa học cơ bán của các nguyên tố halogen.
- Viết được các phương trình hóa học chứng minh tính chất của các nguyên tố, quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố trong nhóm
- Giải được 1 số dạng bài tập liên quan.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
GV: BTH các nguyên tố hóa học
HS: BTH nhỏ
III. PHƯƠNG PHÁP
- Nêu vấn đề, trực quan, đàm thoại
IV. TỔ CHỨC GIỜ HỌC
1. Khởi động
Mục tiêu: Tạo hứng thú học bài
Thời gian: 5p
Cách tiến hành:
- GV ĐVĐ: Hãy cho biết BTH các nguyên tố hóa học chúng ta đã nghiên cứu có mấy nhóm nguyên tố? Hãy cho biết vị trí, cấu hình e và tính chất cơ bản của nhóm VIIA.
2. Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí, cấu hình electron và cấu tạo phân tử.
* Mục tiêu: HS nắm được nhóm halogen ở nhóm VIIA, cuối các chu kì trước khí hiếm. Có 7e lớp ngoài cùng, phân tử được cấu tạo từ 2 nguyên tử.
* Thời gian: 15p
* Cách tiến hành:
Bước 1:
GV y/c HS quan sát BTH, kết hợp SGK cho biết vị trí, cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tố halogen
HS thực hiện
Bước 2: 
GV y/c HS viết cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử F, Cl, Br, I. Tù đó nhận xét về đặc điểm cấu hình electron, khuynh hướng phản ứng và suy ra tính chất hóa học chủ yếu.
HS thực hiện
Bước 2: 
GV nêu VĐ: Tại sao phân tử halogen lại tồn tại ở dạng 2 nguyên tử? HD HS giải thích.
HS thực hiện
Kết luận:
- GV nhận xét, bổ sung và chốt kiến thức.
* Vị trí, cấu hình e tổng quát:
- Các nguyên tố halogen thuộc nhóm VIIA, cuối các chu kì, ngay trước các nguyên tố khí hiếm.
- Nhóm halogen gồm các nguyên tố: F, Cl, Br, I, At (At là nguyên tố phóng xạ nên không nghiên cứu)
- Cấu hình electron TQ: ns2np5.
* Cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tố halogen:
9F : 2s22p5 
17Cl: 3s23p5
35Br: 4s24p5
53I : 5s25p5
Có 7e lớp ngoài cùng, 2e trên phân lớp s, 5 e trên phân lớp p (ns2np5)
- Khuynh hướng nhân thêm 1e để tạo thành ion halogenua có cấu hình e giống khí hiếm (ns2np6). Do đó tính chất hóa học cơ bản của các halogen là tính oxi hóa mạnh.
* Do các nguyên tử halogen có tính oxi hóa mạnh nên dẽ nhận 1e => trong tự nhiên các phân tử halogen tồn tại ở dạng 2 nguyên tử. Mỗi nguyên tử halogen góp chung 1e để tạo thành LKCHT:
 X – X hay X2.
3. Hoạt động 2: Tìm hiểu sự biến đổi tuần hoàn tính chất.
 * Mục tiêu: HS nắm được sự biến đổi tuàn hoàn tính chất từ flo đến iot. 
 * Thời gian: 20p
 * Cách tiến hành:
Bước 1:
GV y/c HS nghiên cứu bảng 11 (SGK) rút ra nhận xét về sự biến đổi tính chất vật lí, bán kính nguyên tử, độ âm điện khi đi từ flo đến iot.
HS thực hiện
Bước 2:
GV y/c HS dựa vào BK nguyên tử, giải thích tính oxi hóa giảm từ flo dến iot. Dựa vào cấu hình electron lớp ngoài cùng giải thích vì sao các nguyên tố halogen và hợp chất chúng tạo thành giống nhau về tính chất hóa học.
HS thực hiện
Bước 2:
GV HD HS giải thích các số oxi hóa của các nguyên tố halogen trong hợp chất.
HS thực hiện
Kết luận:
- GV nhận xét, bổ sung và chốt kiến thức.
* Biến đổi tính chất vật lí: từ flo đến iot
- Trạng thái: Khí – lỏng – rắn.
- Màu sắc: Đậm dần
- tăng dần
- Bán kính nguyên tử: Tăng dần
- Độ âm điện: Giảm dần
* Tính oxi hóa giảm từ flo đến iot: Do bk nguyên tử tăng nên lự hút của hạt nhân đối với các lớp electron giảm làm cho khả năng nhânh electron giảm nên tính oxi hóa giảm.
* Các halogen đều có 7 electron lớp ngoài cùng nên đều dễ nhân 1 electron nên tính chất hóa học tương tự
* Flo có độ âm điệ lớn nhất nên chỉ có số oxi hóa là -1. Các halogen khác ngoài số oxi hóa là -1 trong các hợp chất với các nguyên tố có độ âm điện lớn hơn còn có các số oxi hóa +1, +3, +5, +7.
4. Tổng kết và HD HS học bài
- GV tổng kết nguyên nhân tính chất, sự giảm tính chất đó, sự giống nhau về tính chất.
- Cho HS làm BT 2, 3 SGK để củng cố
- BTVN: 1, 4, 5, 6, 7, 8 SGK/96
- Chuẩn bị bài sau: Clo
	+ Tính chất hóa học của clo
	+ Phương pháp điều chế clo.