Giáo án Ngữ văn 10 tiết 13, 14, 15

Tiết 13 - Lµm v¨n	 Ngày soạn: 09-09-2009
 Ngµy d¹y: 
LẬP DÀN Ý BÀI VĂN TỰ SỰ
a. môc tiªu bµi d¹y
 Gióp học sinh: 
	- Biết c¸ch dự kiến đề tài và cốt truyện cho một bài văn tự sự.
	- Nắm được kết cấu và biết c¸ch lập dàn ý bài văn tự sự.
	- N©ng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc lập dàn ý để cã thãi quen lập dàn ý trước khi viết một bài văn tự sự nãi riªng, c¸c bài văn kh¸c nãi chung. 
b. tiÕn tr×nh d¹y häc
1- Ổn định tổ chức:
2- Kiểm tra bài cũ: (15')
 ? Hinh ảnh "Ngọc trai - giếng nước" trong truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ có ý nghĩa như thế nào?
3- Giới thiệu bài mới:
ho¹t ®éng cña GV vµ HS
yªu cÇu cÇn ®¹t
I- Hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyện
 1. Ph©n tÝch ng÷ liÖu.
 HS đọc SGK
? Nhà văn Nguyên Ngọc nói về việc gì?.
? Cô thÓ, nhµ v¨n NN ®· cã suy nghÜ, dù ®Þnh g× tr­íc khi viÕt TN Rõng xa nu?
.
? Cách sắp xếp các tình huống, chi tiết?
 2. KÕt luËn.
 ? Chóng ta häc tËp ®­îc ®iÒu g× trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh ý t­ëng, dù kiÕn cèt truyÖn ®Ó chuÈn bÞ lËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù?
II- Lập dàn ý:
 1. Ph©n tÝch ng÷ liÖu
 GV chia líp thµnh 2 nhãm, mçi nhãm lµm mét ®Ò.
2. KÕt luËn.
 ? Qua tr×nh lËp dµn ý mét bµi v¨n tù sù diÔn ra ntn? Dµn ý cô thÓ nªn ra sao?
III- Luyện tập:
 1. Bµi tËp 1.
 Yªu cÇu HS x¸c ®Þnh ®Ò tµi, chñ ®Ò, cèt truyÖn, nhan ®Ò, nh©n vËt vµ c¸ch kÓ, c¸c nh©n vËt kh¸c, c¸ch më ®Çu vµ kÕt thóc, qu¸ tr×nh ¨n n¨n vµ tØnh ngé... 
 2. Bµi tËp 2 ( VÒ nhµ)
IV. Tæng kÕt - Cñng cè
 Yªu cÇu häc sinh ®äc l¹i néi dung phÇn ghi nhí.
* DÆn dß:
 - Học bài, làm bài tập SGK.
 - Chuẩn bị bài "Uy-lix-x¬ trë vÒ"
* Rót kinh nghiÖm.
............................................................
...........................................................
............................................................
...........................................................
............................................................
............................................................
- Nhà văn Nguyên Ngọc nói về truyện ngắn "Rừng xà nu"- Ông đã viết truyện ngắn này như thế nào ( suy nghÜ, dù ®Þnh, viÖc lµm,...).
* Cèt truyªn.
 - Dù ®Þnh sÏ viÕt vÒ sè phËn vµ cuéc ®êi cña nh©n vËt chÝnh.
 - Dù kiÕn c¶nh më ®Çu vµ c¶nh kÕt thóc truyÖn ®Òu t¶ c¶nh rõng xµ nu.
* Chọn nhân vật:
+ Anh Đề ®æi thµnh Tnú - "Nã kh«ng khÝ h¬n nhiÒu"
+ Dít đến và là mối tình sau của Tnú. Như vậy phải có Mai (chị của Dít),
+ Cụ già Mết phải có vì là cội nguồn của buôn làng, của Tây Nguyên mà nhà văn đã thấy được. Thằng bé Heng cũng vậy.
* Về tình huống vầ sự việc để nối kết các nhân vật:
+ Cái gì, nguyên nhân nào là bật lên sự kiện nội dung diệt cả 10 tên ác ôn những năm tháng chưa hề có tiếng súng cách mạng: Đó là cái chết của mẹ con Mai; mười đầu ngón tay Tnú bốc lửa
+ Các chi tiết đó đến như rừng xà nu, nó gắn liền với số phận mỗi con người: Cô gái lấy nước ở vòi nước đầu làng, cụ già lom khom, tiếng nước lách tách trong đêm khuya
- Tr­íc khi viÕt bµi v¨n tù sù cÇn ph¶i h×nh thµnh ý t­ëng (ViÕt, kÓ vÒ chuyÖn g×, nh©n vËt nµo, trong hoµn c¶nh kh«ng gian vµ thêi gian nµo,...? Nh»m môc ®Ých g×, thÓ hiÖn chñ ®Ò g×?)
- Dù kiÕn cèt truyÖn; còng cã thÓ dù kiÕn phÇn më ®Çu, phÇn kÕt truyÖn.
- Suy nghÜ t­ëng t­îng vÒ c¸c nh©n vËt kh¸c trong mèi quan hÖ víi nh©n vËt chÝnh, c¸c chi tiÕt, sù viÖc chÝnh t¹o nªn cèt truyÖn.
Dµn ý
§Ò 1
§Ò 2
Nhan ®Ò
- "HËu th©n" chÞ D.
- Sau ®ªm "T¾t ®Ìn".
- GÆp chÞ D ph¸ kho thãc cña NhËt.
- "HËu th©n" chÞ D.
- Ng­êi ®Ëy n¾p hÇm bem.
- ChÞ D trong vïng ®Þch t¹m chiÕm.
Më bµi
 Sau khi ch¹y khái nhµ cô cè, chÞ D gÆp mét c¸n bé c¸ch m¹ng vµ ®­îc gi¸c ngé.
KC chèng P bïng næ. Lµng §X bÞ giÆc t¹m chiÕm nh­ng h»ng ®ªm vÉn cã nh÷ng chiÕn sÜ, c¸n bé H§ bÝ mËt. ChÞ D ®· ®­îc gi¸c ngé.
Th©n bµi
- Tæng khëi nghÜa th¸ng 8 n¨m 1945.
- ChÞ D trë vÒ lµng.
- KhÝ thÕ CM s«i sôc. ChÞ D h¨ng h¸i dÉn ®Çu ®oµn biÓu t×nh lªn huyÖn c­íp chÝnh quyÒn, ph¸ kho thãc cña NhËt chia cho d©n nghÌo.
- Qu©n P Cµn quÐt truy lïng c¸n bé.
- Kh«ng khÝ trong lµng c¨ng th¼ng, kh«ng Ýt ng­êi ho¶ng sî.
- ChÞ D vÉn b×nh tÜnh h­íng dÉn c¸n bé xuèng hÇm bÝ mËt ë ngay nÒn bÕp cña nhµ m×nh hoÆc ngay d­ãi gãc v­ên...
KÕt bµi
 ChÞ D gÆp vµ trß chuyÖn víi NguyÔn Tu©n.
 ChÞ D gÆp vµ trß chuyÖn víi c¸i TÝ còng ®· trë thµnh mét du kÝch bÝ mËt.
-> LËp dµn ý ba phÇn:
 - Më bµi: RÊt phong phó, ®a d¹ng: cã thÓ theo truyÒn thèng, còng cã thÓ trùc tiÕp kÓ ngay cao trµo hoÆc b¾t ®Çu tõ kÕt thóc, còng cã thÓ b»ng mét ®o¹n t¶ c¶nh (RXN) hay ®èi tho¹i,...
 - Th©n bµi:Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña cèt truyÖn, cã thÓ theo:
 + Cuéc ®êi nh©n vËt chÝnh.
 + TrËt tù kh«ng gian.
 + Tr×nh tù thêi gian.
 + §¶o lén trËt tù thêi gian.
 + ThÓ hiÖn ®Ønh ®iÓm - cao trµo cña truyÖn.
 - KÕt bµi:\
 + KÕt côc cña c©u chuyÖn, sè phËn c¸c nh©n vËt.
 + KÕt chuyÖn më.
 + Cã thÓ b»ng mét c¶nh thiªn nhiªn, mét chi tiÕt ®Æc s¾c, mét lêi binh luËn ®óng mùc, s©u s¾c, mét t©m tr¹ng nh©n vËt,...
- §Ò tµi: chuyÖn vÒ cuéc sèng häc ®­êng.
- Chñ ®Ò: kh¼ng ®Þnh ý thøc lç lùc kh¾c phôc sai lÇm, v­¬n lªn tu d­ìng, chiÕn th¾ng b¶n th©n cña häc sinh.
- Cèt truyÖn:
 + Mét häc sinh tèt.
 + Mét lÇn m¾c khuyÕt ®iÓm, sai lÇm.
 + D»n vÆt ®Êu tranh b¶n th©n.
 + V­ît qua, v­¬n lªn, l¹i trë thµnh ng­êi tèt.
- Nhan ®Ò: V­ît qua chÝnh m×nh, Trë l¹i,...
- Nh©n vËt: ... C¸ch kÓ: chän ng«i thø nhÊt hoÆc thø ba.
- C¸c nh©n vËt kh¸c: ....
- Më ®Çu vµ kÕt thóc: ....
- Dµn ý 3 phÇn:
 + Më bµi: Giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh.
 + PhÇn th©n bµi: 
 \ DiÔn biÕn kÕt qu¶ nguyªn nh©n sai lÇm.
 \ T©m tr¹ng nh©n vËt.
 \ Qu¸ tr×nh ¨n n¨n, söa ch÷a, kh¾c phôc, v­¬n lªn.
 + KÕt bµi: Trë vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i cuéc sèng cña nh©n vËt chÝnh.
TiÕt: 14+15- §äc v¨n Ngµy so¹n: 09/09/2009
 Ngµy d¹y: .....................
Uy-LÝt-X¬ trë vÒ
A. Môc tiªu bµi häc.
Gióp HS:
 - C¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp nh©n v¨n cña ng­êi Hi L¹p thÓ hiÖn qua c¶nh ®oµn tô vî chång sau hai m­¬i n¨m xa c¸ch.
 - BiÕt c¸ch ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt qua c¸ch ®èi tho¹i trong c¶nh gÆp mÆt ®Ó thÊy ®­îc kh¸t väng h¹nh phóc vµ vÎ ®Ñp trÝ tuÖ cña hä.
 - NhËn thøc ®­îc søc m¹nh cña t×nh c¶m vî chång, t×nh c¶m gia ®×nh cao ®Ñp lµ ®éng lùc gióp con ng­êi v­ît qua mäi khã kh¨n.
B. Ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn.
 - SGK, SGV.
 - ThiÕt kÕ d¹y häc
C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. 
 - GV tæ chøc giê d¹y häc theo c¸ch kÕt hîp c¸c h×nh thøc trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái.
D. TiÕn tr×nh d¹y häc.
 - KiÓm tra bµi cò. 
 - Giíi thiÖu bµi míi.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Yªu cÇu cÇn ®¹t
I. T×m hiÓu chung.
 1. TiÓu dÉn.
 Gäi HS ®äc phÇn tiÓu dÉn sgk.
 ? PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy néi dung g×?
 ? Em cÇn biÕt g× vÒ H«-mª-r¬?
2. Tãm t¾t cèt truyÖn.
 ? Dùa vµo sgk h·y tãm t¾t sö thi ¤-®i-xª?
3. Chñ ®Ò.
 ? H·y nªu chñ ®Ò cña sö thi ¤-di-xª?
4.VÞ trÝ ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm?
 5. §äc ®o¹n trÝch.
II. §äc hiÓu.
 ? Pª-nª-lèp ®ang trong hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo?
 1. T©m tr¹ng cña nµng Pª-nª-lèp.
 ? Khi nghe nhò mÉu b¸o tin chång nµng ®· trë vÒ trõng trÞ bän cÇu h«n t©m tr¹ng nµng Pª-nª-lèp nh­ thÕ nµo?
 ? Th¸i ®é, suy nghÜ cña Pª-nª-lèp biÓu hiÖn nh­ thÕ nµo tr­íc lêi nhò mÉu?
 ? Khi s¾p gÆp mÆt Uy-lÝt-x¬ th× t©m tr¹ng nµng nh­ thÕ nµo?
 ? Gi÷a lóc Êy, th¸i ®é cña Tª-lª-m¸c con trai nµng thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?
 ? Tr­íc lêi lÏ cña con t©m tr¹ng cña Pª-nª-lèp thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?
 ? NghÖ thuËt thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña Pª-nª-lèp nh­ thÕ nµo?
 ? Em cã suy nghÜ g× vÒ t©m tr¹ng cña Pª-nª-lèp?
2. Thö th¸ch vµ sum häp.
 ? Ai lµ ng­êi ®­a ra thö th¸ch? DÊu hiÖu cña thö th¸ch Êy ®­îc béc lé nh­ thÕ nµo? Tõ ®ã thÊy ®­îc vÎ ®Ñp g× cña Pª-nª-lèp?
? Ai lµ ng­êi chÊp nhËn thö th¸ch, th¸i ®é cña ng­êi Êy nh­ thÕ nµo khi xuÊt hiÖn?
 ? Chµng ®· nãi g× víi con trai cña m×nh? Em cã suy nghÜ g× vÒ c©u nãi ®ã?
 ? Ta hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ t©m tr¹ng cña Uy-lit-x¬?
 ? Sù thö th¸ch b¾t ®Çu b»ng chi tiÕt nµo?
 ? Em cã suy nghÜ g× vÒ chi tiÕt nµy?
 ? Pª-nª-lèp ®· lµm g×? Em cã suy nghÜ g× vÒ chi tiÕt nµy
 ? T×nh thÕ nµy buéc Uy-lÝt-x¬ ph¶i lµm g×?
 ? Uy-lÝt-x¬ ®· t¶ nã nh­ thÕ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ nµy?
 ? Sau lêi ch©n t×nh cña Uy-lÝt-x¬ vÒ chiÕc gi­êng, Pª-nª-lèp ®· thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? nµng nãi nh÷ng g×?
 ? Em cã suy nghÜ g× vÒ cuéc thö th¸ch nµy?
 ? §o¹n cuèi, t¸c gi¶ miªu t¶ t©m tr¹ng vµ cö chØ cña Pª-nª-lèp b»ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ( HS ®äc kÜ ®o¹n tõ ''dÞu hiÒn thay... kh«ng nì bu«ng rêi''
 ? Em cã suy nghÜ g× vÒ nh©n vËt Uy-lÝt-x¬ trong c¶nh sum häp?
III. Nªu ý nghÜa cña ®o¹n trÝch.
 ? §o¹n trÝch cã ý nghÜa g×?
IV. Cñng cè:
 PhÇn ghi nhí: SGK
 * DÆn dß:
 * Rót kinh nghiÖm:
.......................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................
- TiÓu dÉn giíi thiÖu vÒ H«-me-r¬ vµ tãm t¾t sö thi ¤-®i-xª.
- §©y lµ nhµ th¬ mï cña Hi L¹p sèng vµo thÕ kØ IX vµ VIII tr­íc c«ng nguyªn. ¤ng sinh tr­ëng trong mét gia ®×nh nghÌo bªn kia s«ng Mª-lÐt. ¤ng ®· tËp hîp tÊt c¶ nh÷ng thÇn tho¹i vµ truyÒn thuyÕt ®Ó hoµn thµnh hai bé sö thi ®å sé I-li-¸t vµ ¤-®i xª.
-> Sö thi nãi vÒ qu¸ tr×nh chinh phôc thiªn nhiªn biÓn c¶ ®ång thêi miªu t¶ cuéc ®Êu tranh ®Ó b¶o vÖ h¹nh phóc gia ®×nh cña ng­êi Hi L¹p thêi cæ ®¹i.
-Tr­íc ®o¹n nµy lµ ®o¹n Uy-li-x¬ gi¶ vê lµm ng­êi hµnh khÊt vµo ®­îc ng«i nhµ cña m×nh vµ kÓ cho Pª-nª-lèp nghe nh÷ng c©u chuyÖn vÒ chång nµng mµ anh ta biÕt. Pª-nª-lèp tæ chøc thi b¾n. Dùa vµo ®ã hai cha con ¤-®i-xª-uýt ®· tiªu diÖt 108 v­¬ng t«n c«ng tö l¸o x­îc vµ nh÷ng gia nh©n kh«ng trung thµnh. §o¹n trÝch b¾t ®Çu tõ ®ã.
- §o¹n trÝch ®­îc chia lµm ba ®o¹n
a. Tõ ®Çu ®Õn :"vµ ng­êi giÕt chóng": t¸c ®éng cña nhò mÉu víi nµng Pª-nª-lèp.
b. TiÕp ®ã ®Õn:"con còng kh«ng ph¶i lµ ng­êi kÐm gan d¹"
T¸c ®éng cña Tª-lª-m¸c víi mÑ.
c. Cßn l¹i: Cuéc ®Êu trÝ hay thö th¸ch gi÷a Pª-nª-lèp vµ Uy-lÝt-x¬ ®Ó gia ®×nh ®oµn tô.
- Dùa vµo phÇn ®¹i ý ta cã hai vÊn ®Ò cÇn nªu bËt lµ: T©m tr¹ng cña nµng Pª-nª-lèp tr­íc hai t¸c ®éng vµ cuéc ®Êu trÝ qua thö th¸ch ®Ó gia ®×nh h¹nh phóc:
+ T©m tr¹ng cña nµng Pª-nª-lèp khi nghe tin chång trë vÒ.
+ Thö th¸ch vµ sum häp.
- Chê ®îi chång hai m­¬i n¨m ®»ng ®½ng
+ TÊm th¶m dÖt ngµy ®ªm th¸o lµm kÕ tr× ho·n bän cÇu h«n.
+ Cha mÑ ®Î nµng thóc giôc nµng t¸i gi¸.
- Tr­íc ®o¹n trÝch nµy Pª-nª-lèp nghe tin ®ét ngét ''Mõng rì cuèng cuång nh¶y ra khái gi­êng «m chÇm lÊy bµ l·o n­íc m¾t chan hoµ''. §Êy lµ biÓu thÞ lßng chung thuû, niÒm vui s­íng h¹nh phóc nÕu chång nµng thùc sù trë vÒ.
- §Çu ®o¹n trÝch t©m tr¹ng cña nµng thÓ hiÖn b»ng mét th¸i ®é mét suy t­.
- Nµng kh«ng c­¬ng quyÕt b¸c bá lêi cña nhò mÉu mµ thÇn bÝ mäi viÖc: ''§©y lµ mét vÞ thÇn...chµng còng ®· chÕt råi''. §©y lµ nÐt t©m lÝ cña nµng Pª-nª-lèp, nµng trÊn an nhò mÉu vµ còng lµ c¸ch ®Ó trÊn an m×nh.
- T©m tr¹ng nµng ''rÊt ®çi ph©n v©n''. Nã biÓu hiÖn ë d¸ng ®i, cö chØ trong sù lóng tóng t×m c¸ch øng xö. ''Kh«ng biÕt nªn ®øng xa hay...mµ h«n''. Nµng dß xÐt, suy nghÜ, tÝnh to¸n m«ng lung nh­ng còng kh«ng dÊu næi niÒm bµng hoµng xóc ®éng kh«n cïng. ''Ngåi lÆng thinh trªn ghÕ... bé quÇn ¸o r¸ch m­íp''.
- Tª-lª-m¸c tr¸ch mÑ gay g¾t: ''MÑ ¬i, mÑ thËt tµn nhÉn... ngåi c¸ch xa chång ®Õn vËy''.
- T©m tr¹ng cña Pª-nª-lèp ph©n v©n cao ®é vµ xóc ®éng. ''Lßng mÑ kinh ng¹c qu¸ trõng... nh×n th¼ng mÆt ng­êi''.
- Kh«ng hÒ mæ xÎ t©m lÝ nh©n vËt mµ ®­a ra d¸ng ®iÖu, mét cö chØ, mét c¸ch øng xö hay x©y dùng ®èi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt. LËp luËt tuy ®¬n x¬ nh­ng rÊt hån nhiªn cña ng­êi Hi L¹p thêi cæ.
- Pª-nª-lèp lµ con ng­êi trÝ tuÖ, th«ng minh vµ tØnh t¸o biÕt k×m nÐn t×nh c¶m cña m×nh. Bªn c¹nh sù th«ng minh tØnh t¸o lµ sù thËn träng cña ng­êi thiÕu phô Êy, lu«n chñ ®éng trong mäi t×nh huèng, ý thøc ®­îc danh dù cña m×nh, tr¸ch nhiÖm cña m×nh. Tõ ''thËn träng'' ®­îc sö dông n¨m lÇn ®i liÒn víi c¸c ®éng tõ ''nãi'' ''®¸p'' gãp phÇn t« ®Ëm phÈm chÊt nh©n vËt. ThËn träng cña nµng kh«ng thõa nã rÊt phï hîp víi hoµn c¶nh cña nµng lóc nµy.Pª-nª-lèp lµ ng­êi tØnh t¸o mµ tÕ nhÞ, kiªn quyÕt mµ thËn träng, trÝ tuÖ mµ rÊt giµu t×nh c¶m.
- Pª-nª-lèp lµ ng­êi ®­a ra thö th¸ch. DÊu hiÖu cña thö th¸ch ®­îc tr×nh bµy qua lêi cña Pª-nª-lèp thËt tÕ nhÞ vµ khÐo lÐo. Nµng kh«ng nãi trùc tiÕp víi Uy-lÝt-x¬ mµ th«ng qua ®èi tho¹i víi con trai m×nh. ''NÕu qu¶ thùc ®©y lµ Uy-lÝt-x¬ thÝ thÕ nµo cha mÑ còng nhËn ra nhau''. Ch¾c ch¾n Pª-nª-lèp ®· liªn t­ëng ®Õn ®iÒu bÝ mËt sÏ ®em ra thö th¸ch. §ã lµ chiÕc gi­êng. Tõ ®ã ta thÊy ®­îc vÎ ®Ñp t©m hån vµ trÝ tôª cña Pª-nª-lèp.
- Ng­êi chÊp nhËn thö th¸ch lµ Uy-lÝt-x¬. Tõ khi ®Æt ch©n vÒ ng«i nhµ cña m×nh sau hai m­¬i n¨m trêi xa x«i vµ c¸ch biÖt, Uy-lÝt-x¬ ®· k×m nÐn mäi xóc ®éng cña t×nh vî chång, cha con, thÓ hiÖn trÝ tuÖ th«ng minh vµ kh«n khÐo qua th¸i ®é vµ viÖc lµm.
+ Gi¶ lµm hµnh khÊt.
+KÓ l¹i c©u chuyÖn vÒ chång nµng Pª-nª-lèp.
+ Tiªu diÖt nh÷ng kÎ cÇu h«n, trõng ph¹t lò ®Çy tí ph¶n béi. §Æc biÖt khi nghe tin Pª-nª-lèp nãi víi con trai, Uy-lÝt-x¬ ''mØm c­êi''. §©y lµ c¸i c­êi ®ång t×nh chÊp nhËn.
- ''Tª-lª-m¸c con ®õng lµm rÇy mÑ...ch¾c ch¾n nh­ vËy'' c©u nãi nµy thÓ hiÖn sù khÐo lÐo, tÕ nhÞ cña Uy-lÝt-x¬ nãi víi con nh­ng chÝnh lµ nãi víi Pª-nª-lèp.
- Môc ®Ých cao nhÊt cña Uy-lÝt-x¬ lµ ®Ó vî nhËn ra chång. Nh­ng chµng kh«ng véi vµng hÊp tÊp, kh«ng n«n nãng nh­ con trai, víi c¸i ®Çu ''l¹nh'' chµng nÐn c¸i ch¸y báng sôc s«i trong lßng ®Ó cã th¸i ®é b×nh tÜnh tù tin.
- Tõ chi tiÕt Uy-lÝt-x¬ tr¸ch ''tr¸i tim s¾t ®¸'' cña Pª-nª-lèp vµ nhê nhò mÉu khiªng cho mét chiÕc gi­êng: ''Giµ ¬i!...bÊy l©u nay''.
- Võa nh­ tr¸ch mãc vî võ kh¼ng ®Þnh lßng chung thuû cña m×nh hai m­¬i n¨m qua. Nh­ng c©u nãi nµy lµ nguyªn cí ®Ó Pª-nª-lèp ®­a ra thö th¸ch
- Sai nhò mÉu khiªng chiÕc gi­êng liÒn víi mét gèc c©y ra khái phßng, viÖc sai nhò mÉu khiªng chiÕc gi­êng lµ thö th¸h chø kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých.
- Uy-lÝt-x¬ ph¶i ''giËt m×nh, chét d¹''. V× chiÕc gi­êng ®ã kh«ng thÓ xª dÞch ®­îc, sao b©y giê l¹i khiªng ra ®­îc. T×nh thÕ nµy buéc chµng ph¶i lªn tiÕng.
- Chµng ®· miªu t¶ thËt tØ mØ, chi tiÕt chiÕc gi­êng (®äc ®o¹n v¨n). Qua c¸ch miªu t¶ tØ mØ nµy, Uy-lÝt-x¬ muèn nh¾c l¹i t×nh yªu, t×nh vî chång son s¾t c¸ch ®©y h¬n hai m­¬i n¨m. Miªu t¶ c¸i gi­êng ®Çy bÝ mËt Êy, Uy-lÝt-x¬ ®· gi¶i m· dÊu hiÖu riªng mµ Pª-nª-lèp ®Æt ra.
- Nµng Pª-nª-lèp ''bñn rñn c¶ ch©n tay'', bÌn ch¹y l¹i n­íc m¾t chan hoµ, «m lÊy cæ chång, h«n lªn tr¸n chång'' cö chØ Êy thËt c¶m ®éng. Nµng nãi lÝ do l©u nay nµng tù khÐp c¸nh cöa lßng m×nh tr­íc bÊt cø ai. V× ''lu«n lu«n lo sî...chØ lµm ®iÒu tai ¸c''. LÝ do ®­a ra ®Ó chøng minh tÊm lßng trong s¹ch thuû chung cña nµng. bÝ mËt chiÕc gi­êng lµ ®iÒu kiÖn t¹o ra qui ­íc ®Ó ®¶m b¶o cho sù bÒn v÷ng gia ®×nh lµ th­íc ®o t×nh thuû chung t×nh ng­êi son s¾t
- Pª-nª-lèp dïng sù kh«n khÐo ®Ó x¸c minh sù thËt, Uy-lÝt-x¬ b»ng trÝ tuÖ nh¹y bÐn ®· ®¸p øng ®­îc ®iÒu thö th¸ch Êy. §©y lµ sù gÆp gì cña hai t©m hån trÝ tuÖ. C¶ hai ®Òu th¾ng kh«ng cã ng­êi thua.
- Miªu t¶ t©m tr¹ng cña Pª-nª-lèp b»ng sù so s¸nh liªn t­ëng. Tr­íc khi so s¸nh t¸c gi¶ ®· miªu t¶ tØ mØ cô thÓ nh÷ng ng­êi bÞ ®¾m thuyÒn sèng sãt, thÊy ®­îc ®Êt liÒn.. §Êt liÒn dÞu hiÒn bao nhiªu ®èi víi nh÷ng ng­êi bÞ ®¾m thuyÒn th× Uy-lÝt-x¬ còng nh­ vËy ®èi víi Pª-nª-lèp. Nh÷ng cö chØ ''hai c¸nh tay tr¾ng muèt cña nµng cø «m lÊy cæ chång kh«ng nì bu«ng rêi''. Nµng ®· rÊt xøng ®¸ng víi h¹nh phóc mµ nµng ®­îc h­ëng .
- TrÝ tuÖ vµ t×nh yªu son s¾t cña Uy-lÝt-x¬ ®· mang ®Õn cho chµng c¸i h¹nh phóc tét ®Ønh ''¤m lÊy ng­êi vî...khãc dÇm dÒ''. §ã lµ giät n­íc m¾t cña niÒm vui vµ niÒm h¹nh phóc.
- §Ò cao kh¼ng ®Þnh søc m¹nh t©m hån,trÝ tuÖ cña ng­êi Hi L¹p. §ång thêi lµm râ gi¸ trÞ hanh phóc gia ®×nh khi ng­êi Hi L¹p chuyÓn tõ chÕ ®é thÞ téc sang chÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ.
- Kh¼ng ®Þnh thiªn tµi cña H«-mª-r¬.
- NghÖ thuËt sö thi: C¸ch kÓ chuyÖn bao giê còng tØ mØ chËm r·i vµ trang träng , th­êng dïng lèi nãi lÆp l¹i vµ lèi nãi so s¸nh ®Ó lµm næi bËt t©m tr¹ng nh©n vËt.
TiÕt: 16- Lµm v¨n Ngµy so¹n: 10/09/2009
 Ngµy d¹y:
 Tr¶ bµi lµm v¨n sè 1
A. Môc tiªu bµi häc.
 Gióp HS:
- HÖ thèng ho¸ nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng biÓu lé ý nghÜ vµ c¶m xóc vÒ lËp dµn ý diÔn ®¹t...
- Tù ®¸nh gi¸ nh÷ng ­u khuyÕt ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh ®ång thêi cã ®­îc nh÷ng ®Þnh h­íng cÇn thiÕt ®Ó lµm tèt h¬n n÷a nh÷ng bµi viÕt sau.
B. TiÕn tr×nh d¹y häc.
 1. æn ®Þnh.
 2. Bµi d¹y:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Yªu cÇu cÇn ®¹t
1. Yªu cÇu. 
- GV chÐp ®Ò lªn b¶ng.
 ? Bµi lµm ph¶i viÕt vÒ yªu cÇu g×? cho ai? Nh»m môc ®Ých g×? 
 ? Bµi viÕt ph¶i nãi lªn nh÷ng c¶m nghÜ g×?
 2. NhËn xÐt chung.
 3. Ch÷a lçi cô thÓ
 4. §äc bµi lµm tèt.
 5. Tr¶ bµi, tæng kÕt.
 * DÆn dß:
 * Rót kinh nghiÖm;
....................................................
.....................................................
.....................................................
......................................................
......................................................
......................................................
- §Ò bµi: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em trong nh÷ng ngµy ®Çu b­íc vµo tr­êng trung häc phæ th«ng.
- §©y lµ kiÓu bµi tr×nh bµy c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét sù viÖc.
+ Bµi viÕt cÇn nªu nh÷ng c¶m xóc, suy nghÜ ch©n thùc vÒ lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng THPT.
+ Bµi viÕt h­íng tíi thÇy c«, chia sÎ cïng thÇy c« nh÷ng c¶m xóc ch©n thùc Êy.
+ S¾p xÕp vµ triÓn khai c¸c ý theo tr×nh tù hîp lÝ
- Líp 10A14 ®¹t 70% trªn trung b×nh (20% kh¸-giái, 10% yÕu-kÐm)
- ¦u ®iÓm: phÇn lín c¸c em nªu lªn nh÷ng c¶m xóc ch©n thµnh, mét sè em ®· thùc sù gîi ®­îc suy nghÜ vµ c¶m xóc cho ng­êi ®äc.
- Nh­îc ®iÓm: Mét sè em tr×nh bµy c¶m xóc cña m×nh mét c¸ch ®¬n ®iÖu, kh« khan,thËm chÝ cßn sai l¹c sang néi dung miªu t¶ ng«i tr­êng.
- §äc mét sè lçi mµ HS m¾c ph¶i khi lµ bµi
- GV tr¶ bµi cho HS vµ dµnh thêi gian cho c¸c em tù ®äc, söa ch÷a bµi viÕt vµ nªu lªn nh÷ng th¾c m¾c cña m×nh..