Giáo án Ngữ văn lớp 10 - Tiết 1 đến tiết 53

Tuaàn 1 Ñoïc vaên
Tieát 1, 2 
A. Muïc tieâu baøi hoïc: Giuùp hoïc sinh:
1. Naém ñöôïc nhöõng kieán thöùc chung nhaát, toång quaùt nhaát veà 2 boä phaän cuûa VHVN (VHDG vaø VHV ).
2. Naém vöõng heä thoáng vaán ñeà veà:
 - Theå loaïi cuûa VHVN.
 - Con ngöôøi trong VHVN.
3. Boài döôõng loøng töï haøo veà truyeàn thoáng vaên hoaù cuûa daân toäc qua di saûn vaên hoïc ñöôïc hoïc. Töø ñoù coù loøng say meâ vôùi VHVN.
B. Tieán trình daïy hoïc:
1. Oån ñònh lôùp:
2. Giôùi thieäu baøi môùi:
 Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
 Yeâu caàu caàn ñaït
* HOẠT ĐỘNG 1:
 Tröôùc khi vaøo baøi GV giuùp HS coù caùi nhìn khaùi quaùt veà baøi hoïc qua pp vaán ñaùp. 
1. Anh (chò) hieåu theá naøo laø toång quan VHVN?
2. Baøi hoïc coù maáy muïc lôùn?
 HS nhìn SGK traû lôøi.
 Sau đó GV laàn löôït ñi vaøo töøng phaàn. 
* HOẠT ĐỘNG 2:
- Yeâu cầu HS ñoïc muïc I.
1. VHVN bao goàm maáy boä phaän lôùn?
2. Theá naøo VHDG? Caùc theå loaïi? Ñaëc tröng?
- HS toùm taét nhöõng neùt lôùn SGK 
- ÔÛ phaàn 2, GV cho HS laøm so saùnh nhoû vôùi VHDG ñeå hieåu hôn khaùi nieäm
3. VH vieát laø gì?
4. Hình thöùc vaên töï ?
5. Heä thoáng theå loaïi?
-GV daãn chöùng taùc phaåm cuï theå.
* HOẠT ĐỘNG 3:
- HS ñoïc muïc II.
1. Nhìn toång quaùt VHVN ñaõ traûi qua maáy thôøi kì phaùt trieån?
2. ÔÛ töøng thôøi kì VHVN coù quan heä giao löu vôùi VH nöôùc ngoaøi khoâng?
3. Chöõ Haùn du nhaäp vaøo VN nhö theá naøo? Taïi sao ñeán TK X vh vieát môùi hình thaønh?. Chöõ Haùn ñoùng vai troø gì ôû giai ñoaïn VH trung ñaïi?
4. Em haõy neâu nhöõng tg, tp tieâu bieåu cuûa VHTÑ vieát baèng chöõ Haùn? 
5. Chöõ Noâm xuaát hieän khi naøo? Coù yù nghóa gì?
-GV daãn chöùng theâm.
6. Em coù suy nghó gì veà söï phaùt trieãn cuûa thô Noâm?
- ÔÛ phaàn 2, GV yeâu caàu HS nhìn SGK naém ñöôïc caùc moác thôøi gian. Sau ñoù ñaøm thoaïi cuøng hs.
7. VH giai ñoaïn naøy coù gì ñaëc bieät? Söï phaùt trieån nhö theá naøo?
 Gôïi yù: veà taùc giaû,ñôøi soáng vh, theå loaïi, thi phaùp.
-GV giaûng cho roõ töø VHTÑ sang VHHÑà vaên hoïc hieän ñaïi hoaù.
-GV laáy ví duï phaân tích 4 ñieåm khaùc bieät giuõa VHTÑ vaø VHHÑ.
8. VH thôøi naøy chia laøm maáy giai ñoaïn vaø coù ñaëc ñieåm gì?
9. Nhìn moät caùch khaùi quaùt ta ruùt ra keát luaän gì veà VHVN ?
* HOẠT ĐỘNG 4 :
1. Moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùi theá giôùi töï nhieân ñöôïc theå hieän nhö theá naøo?
2. Moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùi quoác gia daân toäc ñöôïc theå hieän nhö theá naøo?
3.Taïi sao yeâu nöôùc laø noäi dung quan troïng noåi baät nhaát cuûa VH vieát?
4. Nhöõng ñaëc ñieåm noäi dung cuûa chuû nghóa yeâu nöôùc trong VH?
5. VHVN phaûn aùnh moái quan heä xaõ hoäi nhö theá naøo?
6. YÙ thöùc veà baûn thaân ñöôïc phaûn aùnh trong vaên hoïc nhö theá naøo?
- Muïc 4 töông ñoái tröøu töôïng, GV chuû yeáu giaûng giaûi nhöõng yù cô baûn cho HS ghi.
- GV: Cuõng coù giai ñoaïn caùi toâi caù nhaân ñöôïc ñeà cao (30 -45), con ngöôøi nghó ñeán quyeàn soáng, quyeàn höôûng thuï tình yeâu, töï do, haïnh phuùc, yù nghóa cuoäc soáng traàn theá.
-Goïi 2 HS ñoïc to vaø roõ phaàn ghi nhôù.
I.Caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa VHVN: 2 boä phaän
1.Vaên hoïc daân gian:
 - Khaùi nieäm: SGK
 - Caùc theå loaïi chuû yeáu: SGK
 - Ñaët tröng: tính truyeàn mieäng, tính taäp theå.
 2.Vaên hoïc vieát:
 - Khaùi nieäm: SGK.
 - Chöõ vieát:Chöõ Haùn, Noâm, Quoác ngöõ, moät soá ít baèng chöõ Phaùp.
 - Heä thoáng theå loaïi:
 + Töø theá kæ X –XI
Chöõ Haùn:Vaên xuoâi,thô, vaên bieàn ngaãu.
Chöõ Noâm: Thô Ñöôøng luaät, truyeän thô, ngaâm khuùc haùt noí.
 + Töø ñaàu XX ñeán heát XX: Truyeän ngaén, tieåu thuyeát, kí, thô, kòch.
II. Quaù trình phaùt trieån cuûa VHVN:
1. Vaên hoïc trung ñaïi (töø theá kæ X ñeán heát XIX) :
- Ñaây laø neàn vaên hoïc ñöôïc vieát baèng chöõ Haùn vaø chöõ Noâm, chòu aûnh höôûng cuûa neàn vaên hoïc trung ñaïi Trung Quoác.
-Taùc giaû, taùc phaåm tieâu bieåu : 
 +Chöõ Haùn: SGK
 +Chöõ Noâm: SGK
- Söï phaùt trieån cuûa thô Noâm gaén lieàn vôùi söï tröôûng thaønh vaø nhöõng neùt truyeàn thoáng cuûa VHTÑ. Ñoù laø loøng yeâu nöôùc, tinh thaàn nhaân ñaïo, tính hieän thöïc. Noù theå hieän tinh thaàn yù thöùc daân toäc cao.
2. Vaên hoïc hieän ñaïi( Töø ñaàu theá kæ X ñeán heát theá kæ XX )
- Töø ñaàu theá kæ XX, VHVN moät maët keá thöøa tinh hoa cuûa VH truyeàn thoáng, moät maët böôùc vaøo quyõ ñaïo cuûa VHTG hieän ñaïi( VH chaâu Aâu). Ñoù laø neàn vaên hoïc vieát baèng chöõ quoác ngöõ. Söï ñoåi môùi khieán cho VHHÑ coù moät soá ñieåm khaùc bieät so vôùi VHTÑ veà:
 + Taùc giaû.
 + Ñôøi soáng vaên hoïc.
 + Theå loaïi.
 + Thi phaùp.
- VHHÑ ñaõ phaûn aùnh hieän thöïc xaõ hoäi vaø chaân dung con ngöôøi VN vôùi taát caû caùc phöông dieän phong phuù vaø ña daïng:
 + Tröôùc CM. 8. 1945: VHHT, VHLM.
 + Sau CM.8.1945: VHHT XHCN phaûn aùnh söï nghieäp ñaáu tranh CM vaø XD cuoäc soáng môùi. 
 + Sau 1975: Phaûn aùnh coâng cuoäc XD CNXH, söï nghieäp HÑ hoaù, CN hoaù ñaát nöôùc.
- Veà theå loaïi: Thô tieáp tuïc phaùt trieån, vaên xuoâi quoác ngöõ, kòch, truyeän ngaén ñaït nhieàu thaønh töïu to lôùn.
è Nhìn chung:VHVN ñaït ñöôïc giaù trò ñaëc saéc veà nd,nt. Nhieàu tg ñöôïc coâng nhaän laø danh nhaân vaên hoaù theá giôùi nhö NT, ND, HCM. Nhieàu taùc phaåm dòch ra nhieàu thöù tieáng treân theá giôùi. VHVN ñaõ xaây döïng ñöôïc vò trí rieâng trong VH nhaân loaïi.
III.Con ngöôøi Vieät Nam qua vaên hoïc:
1.Con ngöôøi VN trong quan heä vôùi theá giôùi tö nhieân :
- Hình thaønh tình yeâu thieân nhieân. Töø tình yeâu thieân nhieân hình thaønh caùc hình töôïng ngheä thuaät.
- Hình töôïng thieân nhieân mang neùt ñaëc saéc rieâng cuûa moãi vuøng, gaén vôùi lí töông ñaïo ñöùc, thaåm mó, theå hieän tình yeâu queâ höông ñaát nöôùc, yeâu cuoäc soáng ñaëc bieät laø tình yeâu löùa ñoâi.
2.Con ngöôøi VN trong quan heä quoác gia, daân toäc:
 Con ngöôøi VN sôùm coù y ùthöùc xaây duïng quoác gia daân toäc cuûa mình. CN yeâu nöôùc laø noäi dung tieâu bieåu, moät giaù trò quan troïng cuûa VHVN.
3.Con ngöôøi VN trong quan heä xaõ hoäi
 Trong XH coù giai caáp ñoái khaùng, VH ñaõ leân tieáng toá caùo caùc theá löïc chuyeân quyeàn baïo ngöôïc vaø theå hieän söï caûm thoâng chia seõ vôùi ngöôøi bò aùp böùc ñau khoâ’-chuû nghóa nhaân ñaïo vaø chuû nghóa hieän thöïc ñöôïc hình thaønh.
4.Con ngöôøi VN vaø yù thöùc veà baûn thaân:
VHVN xaây duïng moät ñaïo lí laøm ngöôøi vôùi nhieàu phaåm chaát toát ñeïp: nhaân aùi, thuyû chung, vò tha, ñöùc hi sinh vì chính nghóa, ñeà cao quyeàn soáng cuûa con ngöôøi.
Ghi nhôù: SGK 
3.Cuûng coá:
- Caùc boä phaän hôïp thaønh VHVN ?
- Tieán trình lòch söû VHVN ?
Löu yù: Moãi giai ñoaïn nhôù tg, tp tieâu bieåu.
4.Daën doø:
- Veõ sô ñoà caùc boä phaän VHVN.
- Laøm baøi taäp trong saùch baøi taäp trang 5.
- Soaïn: Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ.
š¯›
Tuaàn 1 Tieáng vieät
Tieát 3 
Muïc tieâu baøi hoïc: Giuùp hoïc sinh:
 - Naém ñöôïc kieán thöùc cô baûn veà hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ veà caùc nhaân toá giao tieáp vaø hai quaù trình trong hoaït ñoäng giao tieáp.
 - Bieát xaùc ñònh caùc nhaân toá giao tieáp trong HÑGT, naâng cao naêng löïc giao tieáp khi noùi, khi vieát vaø naêng löïc lónh hoäi khi giao tieáp.
 - Coù thaùi ñoä vaø haønh vi phuø hôïp trong hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ.
Tieán trình daïy hoïc:
Oån ñònh lôùp.
Kieåm tra baøi cuõ: 
Baøi môùi:Trong cs haøng ngaøy, con ngöôøi gt vôùi nhau baèng phöông tieän voâ cuøng quan troïng.Ñoù laø ngoân ngöõ. Khoâng coù ngoân ngöõ khoâng theå coù keát quaû cao cuûa baát cöù hoøan caûnh giao tieáp naøo.Bôûi vì gt luoân phuï thuoäc vaøo hoøan caûnh nv gt. Ñeå thaáy ñöôïc ñieàu ñoùè we tìm hieåu baøi”HÑGTBNN”.
 Hoaït ñoäng cuûa GV- HS
 Yeâu caàu caàn ñaït
* HOAÏT ÑOÄNG 1
GV chia hoïc sinh laøm 2 nhoùm, moãi nhoùm tìm hieåu moät vb, sau ñoù laàn löôït cöû ñaïi dieän trình baøy.
1. Gôïi yù baøi 1:
- Hoaït ñoäng giao tieáp dieãn ra trong hoaøn caûnh:
+ Ñòa ñieåm: Taïi ñieän Dieân Hoàng.
+ Thôøi ñieåm choáng quaân Nguyeân laàn 2 (1257, 1285, 1288)
- Hoaït ñoäng giao tieáp nhaèm baøn khaån caáp veà cuoäc chieán choáng quaân Nguyeân, ñeà caäp vaán ñeà neân hoøa hay neân ñaùnh.
* GV höôùng daãn HS töï ghi baøi.
Baøi 2: GV vaän duïng keát quaû ôû baøi 1.
*GV goïi nhoùm 2 trình baøy vb 2
Höôùng daãn:
a. HÑGT dieãn ra:
 - NVGT: Ngöôøi vieát taùc giaû Traàn Nho Thìn.
- NÑ : Hoïc sinh lôùp 10 vaø nhöõng ngöôøi quan taâm
-Ñaëc ñieåm cuûa nhaân vaät giao tieáp : laø ngöôøi cuøng theá heä, tuoåi caùc ngheà nghieäp Hoïc sinh ; tuoåi treû, voán soáng, trình ñoä coù haïn.
b. HÑGT dieãn ra trong hoaøn caûnh “quy phaïm” coù toå chöùc, noäi dung thöïc hieän theo chöông trình mang tính phaùp lí trong nhaø tröôøng.
c. Lónh vöïc :lòch söû VH, ñeà taøi : Toång quan neàn VHVN goàm :caùc boä phaän hôïp thaønh ; quaù trình phaùt trieån cuûa VH vieát ; con ngöôøi VN qua VH.
d. Muïc ñích : - Ngöôøi vieát : cho ngöôøi ñoïc moät caùi nhìn toång quaùt veà VHVN. Ngöôøi ñoïc : lónh hoäi moät caùch toång quaùt veà tieán trình lsVHVN
e. Ñaëc ñieåm : duøng nhieàu töø ngöõ thuoäc ngaønh KHXH, chuyeân ngaønh ngöõ vaên : VH,VHDG,
VH vieát, theå loaïi , thô, VH trung ñaïi, VH hieän ñaïi
-VB keát caáu roõ raøng ôû caùc ñeà muïc theå hieän tính maïch laïc chaët cheõ.
HOAÏT ÑOÄNG 2
-GV ruùt ra nhaän xeùt, cho HS ghi phaàn ghi nhôù
I.Tìm hieåu ngöõ lieäu:
1.Vaên baûn 1:
a.Nhaân vaät giao tieáp: vua-caùc boâ laõo. Vua laø ngöôøi laõnh ñaïo toái cao cuûa ñaát nöôùc. Caùc boâ laõo ñaïi dieän cho caùc taàng lôùp nhaân daân. Caùc nhaân vaät giao tieáp coù vò theá giao tieáp khaùc nhau neân ngoân ngöõ giao tieáp khaùc nhau.
b.Ngöôøi noùi(vieát): Taïo vaên baûn nhaèm bieåu ñaït noäi dung tö töôûng, tình caûm cuûa mình thì ngöôøi nghe (ñoïc) tieán haønh haønh ñoäng nghe (ñoïc) ñeå giaûi maõ, lónh hoäi noäi dung. Ngöôøi noùi-nghe coù theå ñoåi vai cho nhau taïo hai quaù trình: taïo laäp vaên baûn vaø lónh hoäi vaên baûn.
- HÑGT dieãn ra ôû ñieän Dieân Hoàng. Luùc naøy ñaát nöôùc ñang bò ngoaïi xaâm ñe doaï.
- Noäi dung: Thaûo luaän veà tình hình ñaát nöôùc, baøn baïc saùch löôïc ñoái phoù “ñaùnh” laø saùch löôïc duy nhaát.
- Cuoäc giao tieáp ñaõ ñi ñeán thoáng nhaát veà haønh ñoäng, nghóa laø ñaït ñöôïc muïc ñích. 
2.Vaên baûn 2:
 a.Nhaân vaät giao tieáp:
 - Taùc giaû(ngöôøi vieát): löùa tuoåi, voán soáng, trính ñoä hieåu bieát cao, coù ngheà nghieäp.
 - HS lôùp 10 (ngöôøi ñoïc): treû tuoåi, voán soáng, trình ñoä hieåu bieát thaáp.
 b. Hoaøn caûnh: neàn giaùo duïc quoác daân, trong nhaø tröôøng.
 c. Noäi dung: Thuoäc lónh vöïc vaên hoïc, ñeà taøi”toång quan VHVN”, coù 3 vaán ñeà cô baûn.
 d. Muïc ñích:
- Ngöôøi soaïn: muoán cung caáp tri thöùc cho ngöôøi ñoïc.
- Ngöôøi hoïc: nhôø ñoù hieåu ñöôïc kieán thöùc cô baûn cuûa VHVN.
 e.Phöông tieän: Söû duïng ngoân ngöõ vaên baûn khoa hoïc, coù boá cuïc roõ raøng, ñeà muïc coù heä thoáng, lí leõ daãn chöùng tieâu bieåu.
Ghi nhôù : SGK
II.Luyeän taäp:
Phaân tích caùc nhaân toá giao tieáp trong hoaït ñoäng giao tieáp mua baùn giuõa ngöôøi mua vaø ngöôøi  ... óa cuûa leã hoäi ñoái vôùi ñôøi soáng tinh thaàn ngöôøi daân Baéc Boä.
b. YÙ chính
- Thôøi gian, ñòa ñieåm.
- Dieãn bieán: thi naáu côm, chaám thi.
- YÙ nghóa.
c. Caùc yù ñöôïc saép xeáp theo:
- Trình töï logích: thôøi gian, ñòa ñieåm, dieãn bieán, yù nghóa.
- Trình töï thôøi gian: thuû tuïc, dieãn bieán, chaám thi.
2. Phaân tích keát caáu vaên baûn 2:
a. Thuyeát minh: veà böôûi Phuùc Traïch. Qua ñoù ngöôøi ñoïc caûm nhaän ñöôïc hình daùng, maøu saéc , höông vò, söï boå döôõng cuûa böôûi Phuùc Traïch.
b. YÙ chính
- Hình daùng beân ngoaøi cuûa böôûi PT.
- Höông vò ñaëc saéc.
- Söï haáp daãn vaø boå döôõng.
- Danh tieáng cuûa böôûi.
c. Caùc yù ñöôïc saép xeáp theo:
- Trình töï khoâng gian: töø ngoaøi vaøo trong.
- Trình töï logích: phöông dieän khaùc nhau cuûa quaû böôûi, quan heä nhaân quaû.
3. Caùc hình thöùc keát caáu chuû yeáu cuûa vaên baûn thuyeát minh: laø söï toå chöùc , saép xeáp caùc thaønh toá thaønh moät ñôn vò thoáng nhaát, hoaøn chænh.
II. Ghi nhôù: SGK
III. Luyeän taäp
Baøi taäp 1
- Giôùi thieäu chung, taùc giaû, theå loaïi, noäi dung.
-Thuyeát minh giaù trò noäi dung.
- Giaù trò ngheä thuaät.
Baøi taäp 2: HS choïn ñoái töôïng
- Thuyeát minh veà : vò trí , quang caûng, söï tích, söùc haáp daãn, giaù trò.
- Saép xeáp theo trình töï thôøi gian, khoâng gian, logích.
4. Cuûng coá: theo muïc tieâu.
5. Daën doø:
- Laøm baøi taäp
- Soaïn: Laøm daøn yù baøi vaên tuyeát minh.
š¯›
Tuaàn 18 Laøm vaên
Tieát 52
LAÄP DAØN YÙ BAØI VAÊN THUYEÁT MINH
A. Muïc tieâu baøi hoïc
 Giuùp hoïc sinh:
- Thaáy ñöôïc söï caàn thieát cuûa vieäc laäp daøn yù.
- Cuûng coá kó naêng laäp daøn yù.
- Vaän duïng laäp daøn yù coù ñeà taøi gaàn guõi vôùi cuoäc soáng , hoïc taäp.
B. Phöông tieän thöïc hieän: SGK, SGV, thieát keá giaùo aùn.
C. Caùch thöùc tieán haønh: Keát hôïp hình thöùc thaûo luaän, thöïc haønh.
D. Tieán trình daïy hoïc
1. Oån ñònh lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ: Keát caáu cuûa moät vaên baûn tuyeát minh?
3. Baøi môùi
Hoaït ñoäng cuûa GV, HS
Yeâu caàu caàn ñaït
- Phaùt vaán caâu hoûi 2, 3, 4 trong SGK?
- Muoán laäp daøn yù baøi vaên thuyeát minh tröôùc heát phaûi laøm gì?
+ Môû baøi ?
+ Thaân baøi ?
+ Keát baøi?
-GV choát laïi phaàn ghi nhôù.
- Chia nhoùm cho HS thöïc haønh.
- Ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
- GV nhaän xeùt, cuûng coá.
I. Daøn yù baøi vaên thuyeát minh
1, 2: Laäp daøn yù laø moät kó naêng quan troïng khi taïo laäp vaên baûn goàm 3 phaàn: môû baøi, thaân baøi, keát baøi.
3. So saùnh baøi vaên töï söï – thuyeát minh
- Baøi vaên töï söï: thuaät laïi môû ñaàu caâu chuyeän, keát thuùc.
- Thuyeát minh: Giôùi thieäu ñoái töôïng thuyeát minh, nhaán maïnh ñoái töôïng, taïo aán töôïng.
4. Caû 4 yù.
II.Laäp daøn yù baøi vaên thuyeát minh
1. Xaùc ñònh ñeà taøi
2. Xaây döïng daøn yù:
 a. Môû baøi
- Neâu ñeà taøi TM.
- Daãn daét taïo chuù yù cho ngöôøi ñoïc veà ñeà taøi TM: coù theå neâu nhaän xeùt khaùi quaùt , neâu moät aán töôïng ñaëc bieät saâu saéc, daãn moät caâu noùi cuûa danh nhaân, moät ñoaïn thô moät caâu thô noùi veà ñoái töôïng ñoù.
b. Thaân baøi
- Tìm yù, choïn y.ù
- Saép xeáp yù: trình baøy theo trình töï naøo cho phuø hôïp.
* Cuï theå:
- Neáu ñeà baøi yeâu caàu thuyeát minh veà moät danh lam thaéng caûnh caàn giôùi thieäu caùc yù sau: Giôùi thieäu vò trí ñòa lí, nhöõng caûnh quan ñaëc saéc cuûa ñoái töôïng, caùch höôûng ngoaïn ñoái töôïng.
- Neáu giôùi thieäu thuyeát minh veà phong tuïc taäp quaùn: thì coù theå laàn löôït noùi roõ lòch söû hình thaønh, nhöõng bieåu hieän cuõng nhö thaùi ñoä tình caûm cuûa con ngöôøi ñoái vôùi nhöõng phong tuïc taäp quaùn ñoù.
- Neáu ñoái töôïng laø moät danh nhaân vaên hoaù: thì coù theå giôùi thieäu hoaøn caûnh xaõ hoäi, thaân theá vaø söï nghieäp, ñaùnh giaù cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi ngöôøi ñoù . 
c. Keát baøi
- Nhaán laïi ñeà taøi TM.
- Löu laïi suy nghó caûm xuùc nôi ngöôøi ñoïc.
III. Ghi nhôù: SGK
IV. Luyeän taäp
Baøi taäp 1
a. Môû baøi: Giôùi thieäu khaùi quaùt hoï teân, tuoåi, queâ quaùn.
b. Thaân baøi
- Cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp vaên hoïc.
+ Hoaøn caûnh xuaát thaân, truyeàn thoáng gia ñình, hoïc vaán.
+ Caùc chaëng ñöôøng saùng taùc vaø taùc phaåm chính.
- Phong caùch ngheä thuaät.
c. Keát baøi
- Khaúng ñònh vò trí taùc giaû.
- Suy nghó, caûm nhaän veà taùc giaû.
Baøi taäp 2: Giôùi thieäu veà moät taám göông hoïc toát
a. Môû baøi: Giôùi thieäu chung laø ai ? ôû ñaâu?
b. Thaân baøi
- Hoaøn caûnh gia ñình, moâi tröôøng hoïc taäp.
- Quaù trình phaán ñaáu trong hoïc taäp.
- Keát quaû hoïc taäp
c. Keát baøi
- Khaúng ñònh veà taám göông hoïc taäp.
- Suy nghó veà baøi hoïc ruùt ra cho baûn thaân vaø moïi ngöôøi.
4. Cuûng coá, daën doø:
- Laäp daøn yù baøi taäp 3, 4 trong SGK.
- Soaïn : Ñoïc theâm thô Hai – kö cuûa Ba-soâ.
š¯›
Tuaàn 18 Ñoïc theâm
Tieát 53
A. Muïc tieâu baøi hoïc
Giuùp hoïc sinh:
- Hieåu ñöôïc thô hai -kö vaø ñaëc ñieåm cuûa no.ù
- Hieåu ñöôïc yù nghóa vaø ñaëc ñieåm cuûa thô hai- kö.
B. Phöông tieän thöïc hieän: SGK, SGV, thieát keá giaùo aùn.
C. Caùch thöùc tieán haønh: GV toå chöùc giôø hoïc theo caùch keát hôïp caùc phöông phaùp ñoïc saùng taïo, gôïi tìm, traû lôøi caâu hoûi.
D. Tieán trình daïy hoïc
1. Oån ñònh lôùp
2. Baøi cuõ: Ñoïc thuoäc loøng vaø phaân tích caùc baøi ñoïc theâm?
3. Baøi môùi
Hoaït ñoäng cuûa GV, HS
Yeâu caàu caàn ñaït
- Phaàn tieåu daãn giôùi thieäu noäi dung gì?
+ Taùc giaû?
+ Ñaëc ñieåm thô Hai-kö?
- Ñoïc vaên baûn vaø giaûi thích caùc töø khoù.
- HS chæ ra caùc quí ngöõ trong vaên baûn?
- Phaùt vaán caâu hoûi 1?
- Lieân heä thô NK, BHTQ.
- Lieân heä CPN,NK.
- Phaùt vaán caâu hoûi 3 SGK?
- Phaùt vaán caâu hoûi 4 SGK?
- Phaùt vaán caâu hoûi 5 SGK?
I. Tieåu daãn
1. Ma-su-oâ Ba-soâ ( 1644-1694)
Laø baäc thaày cuûa thô hai-kö Nhaät Baûn.
2. Ñaëc ñieåm thô hai-kö
- Ngaén nhaát theá giôùi: moät baøi coù 17 aâm tieát, 3 caâu, khoâng quaù 10 chöõ
- Thöôøng ghi laïi phong caûnh vôùi vaøi söï vaät cuï theå, trong moät thôøi ñieåm nhaát ñònh (qua caùc “ quí ngöõ ”chæ muøa) ñeå gôïi caûm xuùc, suy tö.
II. Ñoïc –hieåu
Baøi 1: Queâ Ba-soâ ôû Mi-eâ, oâng leân EÂ-ñoâ ñöôïc “ 10 muøa söông” (muøa thu). Nhöng ñi roài laïi nhôù EÂ-ñoâ vì thaáy EÂ-ñoâ thaân thieát nhö queâ höông " theå hieän tình caûm gaén boù thaân thieát vôùi nôi mình ôû.
 Baøi 2: Ba- soâ ôû kinh ñoâ Ki-oâ-toâ thôøi treû. Sau ñoù leân EÂ-ñoâ, 20 naêm sau cuoái ñôøi oâng trôû laïi. Nghe tieáng chim ñoã quyeân hoùt (muøa heø) maø vieát baøi naøy.
- Tieáng chim keâu tha thieát chæ söï thöông tieác thôøi gian, theå hieän noãi buoàn vaø söï voâ thöôøng.
 Baøi 3: Naêm 40 tuoåi, Ba-soâ laøm cuoäc du haønh ñeán Kan-sai gaàn queâ nhaø. Veà ñeán nhaø hay tin meï maát.Caàm di vaät laø môù toùc baïc ñau ñôùn vieát baøi thô naøy.
- Laøn söông thu: laø gioït leä nhö söông hay maùi toùc meï nhö söông, hay cuoäc ñôøi nhö söông ngaén nguûi, voâ thöôøng " baøi thô môø aûo, ña nghóa.
 Baøi 4: Trong “ Du kí phôi thaân ñoàng noäi”(1685). Ba-soâ keå chuyeän moät laàn ñi ngang qua caùnh röøng boãng nghe tieáng vöôïn huù gôïi oâng nhôù ñeán tieáng khoùc cuûa em beù bò boû rôi trong röøng( khoâng phaûi vì cha meï ñoäc aùc maø vì maát muøa khoâng nuoâi noãi con ).
- Tieáng gioù muøa thu: Nhö than khoùc cho noãi buoàn con ngöôøi. Noãi buoàn aáy naâng giaù trò thô Ba-soâ tôùi ñænh cao cuûa chuû nghóa nhaân ñaïo.
 Baøi 5: Ñöôïc saùng taùc khi Ba-soâ ñi du haønh qua moät caùng röøng thaáy chuù khæ nhoû laïnh run töôûng töôïng chuù khæ thaàm öôùc coù moät chieác aùo tôi che möa che laïnh.
- Hình aûnh chuù khæ: gôïi hình aûnh ngöôøi noâng daân Nhaät Baûn, em beù ngheøo co ro vì laïnh.
" Loøng yeâu thöông ñoái vôùi ngöôøi ngheøo khoå.
 Baøi 6: Baøi thô mieâu taû caûnh muøa xuaân (hoa ñaøo). Xung quanh hoà Bi-wa troàng nhieàu hoa ñaøo. Gioù thoåi " hoa ruïng " laøm maët hoà gôïn soùng " trieát lí saâu saéc: söï töông giao cuûa caùc söï vaät, hieän töôïng trong vuõ truï theå hieän baèng hình töôïng giaûn dò, nheï nhaøng " caûm thöùc thaåm mó.
 Baøi 7: Saùng taùc trong moät laàn Ba-soâ leo leân nuùi ñaù ñeå thaêm chính ñieän chuøa Riu-sa-ku-ji. Tieáng ve laø thanh, ñaù laø vaät. Trong caûnh u tòch ,vaéng laëng nghe ñöôïc tieáng ve reàn ró nhö nhieãm vaøo, thaám vaøo ñaù " lieân töôûng ñoäc ñaùo, kì laï, khoâng khoa tröông.
 Baøi 8: Vieát ôû OÂ-sa-ka(1694) laø baøi thô töø theá. Tröôùc ñoù oâng thaáy mình raát yeáu nhö caùnh chim saép bay khuaát vaøo chaân trôøi voâ taän. Nhöng caû cuoäc ñôøi Ba-soâ laø lang thang, phieâu boàng, laõng du neân oâng vaãn coøn löu luyeán- tieáp tuïc ñi baèng hoàn mình.
" Ta nhö thaáy hoàn Ba-soâ lang thang treân khaép caùnh ñoàng hoang vu.
4. Cuûng coá
- Nhôù ñaëc ñieåm thô Hai-kö vaø caùch caûm nhaän moãi baøi thô.
5. Daën doø:
 - Hoïc thuoäc loøng caùc baøi thô 
 - Soaïn: Trình baøy moät vaán ñeà . 
š¯›
Tuaàn 18
Tieát 54
MUÏC LUÏC
 œ¯œ
Tuaàn 
Tieát 
	Teân baøi
Trang 
1
1, 2
3
Toång quan vaên hoïc Vieät Nam
Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ
1
3
2
4
5
6
Khaùi quaùt vaên hoïc daân gian Vieät Nam
Hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ
Vaên baûn
5
7
9
3
7
8, 9
Baøi vieát soá 1
Chieán thaéng Mtao Mxaây
11
12
4
10
11, 12
Vaên baûn ( tieáp theo)
Truyeän An Döông Vöông vaø Mò Chaâu, Troïng Thuyû
15
17
5
13
14, 15
Laäp daøn yù baøi vaên töï söï
Uy-lít-xô trôû veà
20
22
6
16
17, 18
Traû baøi vieát soá 1
Ra-ma buoäc toäi
25
26
7
19
20, 21
Choïn söï vieäc, chi tieát tieâu bieåu trong baøi vaên töï söï
Baøi vieát soá 2
29
31
8
22, 23
24
Taám Caùm
Mieâu taû vaø bieåu caûm trong baøi vaên töï söï
32
35
9
25
26, 27
Tam ñaïi con gaø
Nhöng noù phaûi baèng hai maày
Kieåm tra 15 phuùt ( laàn 1)
Ca dao than thaân, yeâu thöông tình nghóa
37
39
40
41
10
28
29
30
Ñaëc ñieåm cuûa ngoân ngöõ noùi vaø ngoân ngöõ vieát
Ca dao haøi höôùc
 Lôøi tieãn daën
45
48
50
11
31
32
33
Luyeän taäp vieát ñoaïn vaên töï söï
Oân taäp vaên hoïc daân gian Vieät Nam
Traû baøi vieát soá 2 – Ra ñeà baøi soá 3
51
53
57
12
34, 35
36
Khaùi quaùt vaên hoïc Vieät Nam töø X- XIX
Phong caùch ngoân ngöõ sinh hoaït
Kieåm tra 15 phuùt ( Laàn 2)
58
62
64
13
37
38
39
Toû loøng
Caûnh ngaøy heø
Toùm taét vaên baûn töï söï
65
67
69
14
40
41
42
Nhaøn
Ñoïc Tieåu Thanh kí
Phong caùch ngoân ngöõ sinh hoaït ( tieáp theo)
71
73
76
15
43
44
45
Ñoïc theâm: Vaän nöôùc
Caùo beänh baûo moïi ngöôøi
Höùng trôû veà
Taïi Laàu Hoaøng Haïc tieãn Maïnh Haïo Nhieân ñi Quaûng Laêng
Thöïc haønh pheùp tu töø: aån duï, hoaùn duï
Kieåm tra 15 phuùt ( Laàn 3)
77
78
79
80
82
84
16
46
47
48
Traû baøi soá 3
Caûm xuùc muøa thu
Ñoïc theâm:Laàu Hoaøng Haïc
Noãi oaùn cuûa ngöôøi phoøng khueâ
Khe chim keâu
85
86
88
89
89
17
49, 50
51
Kieåm tra hoïc kì I
Caùc hình thöùc keát caáu cuûa vaên baûn thuyeát minh
90
91
18
52
53
54
Laäp daøn yù baøi vaên thuyeát minh
Ñoïc theâm : Thô Hai-kö cuûa Ba-soâ
Traû baøi thihoïc kì I
93
95
97
HEÁT