Giáo án tự chọn Ngữ văn Lớp 10 - Bài: Những lỗi thường gặp khi sử dụng tiếng Việt thực hành bổ sung kiến thức tiếng Việt

Giáo án tự chọn Ngữ văn Lớp 10 - Bài: Những lỗi thường gặp khi sử dụng tiếng Việt thực hành bổ sung kiến thức tiếng Việt

A. Mục tiêu cần đạt:

 - Giúp học sinh nắm được yêu cầu cơ bản về sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp, nguyên nhân mắc các lỗi thường gặp, cách sửa lỗi.

 - Rèn luyện kĩ năng tạo lập câu, kĩ năng sửa các lỗi thông thường.

 - Giáo dục học sinh có ý thức sử dụng tiếng Việt đúng và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

B. Phương tiện dạy học:

- Tài liệu tham khảo chủ đề tự chọn, thiết kế bài dạy.

C. Phương pháp giảng dạy:

 - Thuyết giảng, vấn đáp, tích hợp, thực hành tại lớp.

- Giúp hs củng cố lại kiến thức viết đoạn văn nghị luận biểu cảm và tự sự.

- Hs thực hành viết đoạn văn và bài văn biểu cảm, tự sự

 

doc 7 trang Người đăng phuochung261 Lượt xem 1186Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án tự chọn Ngữ văn Lớp 10 - Bài: Những lỗi thường gặp khi sử dụng tiếng Việt thực hành bổ sung kiến thức tiếng Việt", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
NHỮNG LỖI THƯỜNG GẶP KHI SỬ DỤNG TIẾNG VIỆT
THỰC HÀNH BỔ SUNG KIẾN THỨC TIẾNG VIỆT
A. Mục tiêu cần đạt:
 - Giúp học sinh nắm được yêu cầu cơ bản về sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp, nguyên nhân mắc các lỗi thường gặp, cách sửa lỗi.
 - Rèn luyện kĩ năng tạo lập câu, kĩ năng sửa các lỗi thông thường.
 - Giáo dục học sinh có ý thức sử dụng tiếng Việt đúng và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
B. Phương tiện dạy học:
- Tài liệu tham khảo chủ đề tự chọn, thiết kế bài dạy.
C. Phương pháp giảng dạy:
 - Thuyết giảng, vấn đáp, tích hợp, thực hành tại lớp.
Giúp hs củng cố lại kiến thức viết đoạn văn nghị luận biểu cảm và tự sự.
Hs thực hành viết đoạn văn và bài văn biểu cảm, tự sự
Hoạt động của GV/HS
Mục tiêu cần đạt 
Khi sử dụng tiếng việt chúng ta cần phải chú ý đến những yêu cầu naò?
( về phát âm, nghĩa, cấu tạo ngữ pháp)
Hãy lấy ví dụ và sửa lỗi cho đúng?
Khi giao tiếp trong tình huống nhất định ta cần phải đảm bảo yêu cầu gì?
( nhân vật giao tiếp, hoàn cảnh, mục đích)
 Thống kê một số lỗi thường gặp và thực hành sửa lỗi
Khi viết câu ta mắc phải những lỗi cơ bản nào?
Lấy ví dụ lỗi về câu và yêu cầu học sinh tiến hành phân tích lỗi, sửa lỗi.
HS thảo luận, phát biểu:
- Lỗi về cấu tạo ngữ pháp.
+ Thiếu do thành phần chủ ngữ.
+ Thiếu vị ngữ.
+ Lỗi do thiếu vế trong câu ghép.
- Lỗi do sắp xếp sai trật tự các thành phần trong câu.
- Lỗi do sử dụng sai dấu câu.
- Lỗi về nghĩa.
HS suy nghĩ trả lời.
Cho ví dụ đoạn văn mắc lỗi về nội dung? Nêu cách sửa?
Đọc kĩ đoạn văn, nhận xét và chỉ ra chỗ sai
Trong đoạn văn sau người viết đã mắc những lỗi gì? Cách sửa?
HS phát biểu, cho ví dụ.
Cho ví dụ các đoạn văn mắc lỗi về hình thức? Nêu cách sửa?
I Những yêu cầu chung khi sử dụng tiếng việt
1. Lời nói phải đúng với qui tắc ngôn ngữ
- sử dụng từ đúng ngữ âm, đúng chính tả -> để người đọc người nghe hiểu đúng ý nghĩa muốn truyền đạt
VD: đi mua chanh và đi mua tranh
- Sử dụng từ đúng ngữ pháp và ngữ nghĩa. Muốn vậy phải chú ý quan hệ ngữ nghĩa và ngữ pháp khi kết hợp từ với nhau
+ Kêt hợp từ phải đúng quan hệ ngữ nghĩa
VD: nghe nói phong phanh -> Không đúng quan hệ ngữ nghĩa
+ Kết hợp phải đúng về quan hệ ngữ pháp
. Qui tắc được mọi người chấp nhận
VD: chó mực, ngựa ô -> Đúng
chó ô, ngựa mực -> sai
. Theo các quan hệ từ
VD: nói anh và nói với anh -> nghĩa khác nhau
. Quan hệ ngữ pháp của từ trong tiếng việt được thể hiện ở việc sắp xếp trật tự từ
VD: bàn ba và ba bàn -> ý nghĩa thay đổi
- Đặt câu đúng ngữ pháp( phải nắm được kiểu câu tiếng việt)
- Viết đoạn văn và văn bản phải mạch lạc, có sự thống nhất về đề tài, chủ đề và phù hợp với các đặc điểm của tình huống giao tiếp
2. Sử dụng ngôn ngữ phù hợp với tình huống giao tiếp
a. Nhân vật giao tiếp
Xác định rõ nhân vật giao tiếp là ai? Họ có ảnh hưởng như thế nào tới mục đích giao tiếp-> lựa chọn cách diễn đạt sao cho phù hợp
b. Hoàn cảnh giao tiếp
Nói viết trong hoàn cảnh nào? Hàon cảnh ấy có ảnh hưởng đến việc lựa chọn nội dung, hình thức giao tiếpnhư thế nào?
c. Mục đích giao tiếp
Nói viết để làm gì?nhằm mục đích gì?
II. Một số lỗi thường gặp khi sử dụng tiếng Việt, những cách sửa lỗi cơ bản.
 1. Lỗi về câu
 a, Lỗi về cấu tạo ngữ pháp.
 a1, Thiếu thành phần câu, vế câu.
 + Thiếu chủ ngữ.
 Ví dụ: Qua nhân vật chị Dậu cho ta thấy rõ những đức tính cao đẹp đó.
 Cách sửa:- Thêm chủ ngữ
 - Tạo chủ ngữ.
 Ê Qua nhân vật chị Dậu, tác giả cho ta thấy rõ những đức tính cao đẹp đó (Cách thứ 2, ta có thể bỏ từ qua để tạo chủ ngữ cho câu).
 + Thiếu vị ngữ.
 Ví dụ: Nguyễn Đình Chiểu, nhà thi sĩ mù yêu nước của dân tộc Việt Nam.
 Cách sửa:- Thêm vị ngữ
 - Tạo vị ngữ từ thành phần sẵn có trong câu.
 Ê Nguyễn Đình Chiểu, nhà thi sĩ mù, yêu nước của dân tộc Việt Nam đã viết tác phẩm Lục Vân Tiên ( Cách thứ 2, ta có thêm từ là vào để biến thành phần phụ thành vị ngữ).
 + Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ: Để có cơ hội nhận được việc làm như ý trong tương lai, ngay từ bây giờ, khi còn ngồi trên ghế nhà trường. 
 Cách sửa:- Thêm chủ ngữ và vị ngữ.
 Ê Để có được việc làm như ý trong tương lai, ngay bây giờ, khi còn ngồi trên ghế nhà trường, học sinh cần phải tích cực học tập.
 + Lỗi do thiếu vế câu ghép.
 Ví dụ: Vì tương lai con em của chúng ta.
 Cách sửa:- Tạo thêm vế cho câu ghép. 
 Ê Vì tương lai con em nên chúng ta phải ra sức phấn đấu.
 a2. Lỗi do sắp xếp sai trật tự các thành phần trong câu.
Ví dụ: Vì sương tan nên mặt trời mọc.
 Cách sửa:- Sắp xếp lai trật tự các vế trong câu cho hợp lí.
 Ê Vì mặt trời mọc nên sương tan.
 a3. Lỗi sử dụng sai dấu câu.
 Ví dụ: Bây giờ tôi mới hiểu tại sao tôi không giải được bài toán đó?
 Cách sửa:- Dùng dấu câu cho hợp lí.
 Ê Bây giờ tôi mới hiểu tại sao tôi không giải được bài toán đó.
 b, Lỗi về nghĩa.
 b1. Câu mơ hồ về nghĩa.
 Ví dụ: Bộ đội đánh đồn giặc chết như rạ.
 Cách sửa: Tránh viết những câu mơ hồ về nghĩa.
 Ê Bộ đội đánh đồn, giặc chết như rạ.
 b2. Các vế trong câu chưa có sự liên kết về nghĩa.
Ví dụ: Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, chúng ta đã đạt được những thành tựu đáng kể.
 Cách sửa: Cần tạo sự liên kết về nghĩa trong câu.
 Ê Trong thể thao nói chung và trong bóng đá nói riêng, chúng ta đã đạt được những thành tựu đáng kể.
4. Lỗi đoạn văn
 a. Lỗi nội dung
 a1. Triển khai lạc chủ đề:
 Ví dụ: (1) Trong ca dao Việt Nam, những bài về tình yêu nam nữ là những bài nhiều hơn tất cả. (2) Họ yêu gia đình, yêu cái tổ ấm cùng nhau chung sống, yêu nơi chôn nhau cắt rốn. (3) Họ yêu người làng, người nước yêu từ cảnh ruộng đồng đến công việc trong xóm, trong làng. (4) Tình yêu đó nồng nhiệt và sâu sắc.
 Phân tích: Câu (1) là câu chủ đề nói về tình yêu lứa đôi, các câu (2), (3), (4) không nói về tình yêu lứa đôi.
 Ê Đoạn văn triển khai ý lạc chủ đề.
 Cách sửa:
 Đặt đoạn văn vào văn bản, xem xét mối quan hệ với đoạn trước và đoạn sau nó để quyết định cách sửa.
 - Giữ lại câu chủ đề, viết lại các câu triển khai để làm sáng rõ câu chủ đề.
 - Viết lại câu chủ đề mới.
 a2. Thiếu ý:
 Ví dụ: Cư dân Văn Lang rất yêu ca hát, nhảy múa. Họ hát trong những đêm trăng hoặc ngày hội. Họ còn hát trong lúc chèo thuyền, săn bắn. Những nhạc cụ đệm cho những điệu hát thường là trống đồng, khèn, sáo, cồng.
 Các câu (2), (3),(4) mới đề cập ý 1 câu (1) chưa đề cập ý 2.
 Ê Đoạn văn triển khai thiếu ý.
Cách sửa:
 - Cần phát hiện nội dung thiếu hụt, thêm vào đoạn văn một số câu để bổ sung nội dung thiếu hụt đó.
 a3. Lỗi lặp ý.
 Ví dụ: (GV lấy ví dụ trực tiếp từ bài làm của HS).
 Biểu hiện lỗi:
 Đoạn văn có nhiều câu trình bày lặp đi lặp lại 1 ý.
 Cách sửa:
 - Cần bỏ bớt những câu lặp, thêm vào một số câu mà đoạn văn còn thiếu.
 a4. Lỗi mâu thuẫn ý.
 Ví dụ: (GV lấy ví dụ trực tiếp từ bài làm của HS).
 Biểu hiện lỗi:
 Đoạn văn có các câu chứa các ý trái ngược, mâu thuẫn với nhau.
 Cách sửa:
 - Cần loại bỏ những câu có ý mâu thuẫn, sửa các câu còn lại để các ý phù hợp với nhau. 
b. Lỗi hình thức
 b1. Lỗi do thiếu hoặc dùng sai phương tiện liên kết hình thức.
 Đáng lễ phải dùng phương tiện liên kết này người viết lại sử dụng phương tiên liên kết khác.
 Cách sửa:
 - Bỏ phương tiện được dùng sai, thay vào đó bằng phương tiện liên kết phù hợp.
 b2. Lỗi do tách, gộp đoạn không hợp lí.
 Cách sửa:
 - Cần tách và gộp đoạn cho hợp lí.
THỰC HÀNH BỔ SUNG KIẾN THỨC TIẾNG VIỆT
_ ThÕ nµo lµ mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa réng vµ mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa hÑp?
_ TÝnh réng – hÑp cña mét tõ ng÷ mang tÝnh chÊt t­¬ng ®èi hay mang tÝnh chÊt tuyÖt ®èi? V× sao?
_ ThÕ nµo lµ tr­êng tõ vùng?
_ C¸c tõ mÆt, m¾t, mòi, m¸, tay ch©n, ngãn ch©n, ngãn tay, tãc, ®Çu gèi,... ®­îc xÕp vµo tr­êng tõ vùng nµo?
_ Khi häc vÒ tr­êng tõ vùng, chóng ta cÇn l­u ý nh÷ng ®iÒu g×?
1. LËp s¬ ®å thÓ hiÖn cÊp ®é kh¸i qu¸t vµ cô thÓ cña c¸c nhãm tõ sau:
a. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, xe, thuyÒn, xe m¸y, xe h¬i, thuyÒn thóng, thuyÒn buåm.
b. TÝnh c¸ch, hiÒn, ¸c, hiÒn lµnh, hiÒn hËu, ¸c t©m, ¸c ý.
2. T×m tõ ng÷ cã nghÜa kh¸i qu¸t cho nh÷ng tõ g¹ch ch©n d­íi ®©y:
a. T«i bÆm tay gh× thËt chÆt, nh­ng mét quyÓn vë còng xÖch ra vµ chªnh ®Çu chói xuèng ®Êt. T«i xãc lªn vµ n¾m l¹i cÈn thËn. MÊy cËu ®i tr­íc «m s¸ch vë nhiÒu l¹i kÌm c¶ bót th­íc n÷a.
 ( Thanh TÞnh )
b. T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh­ th»ng Quý vµ kh«ng ®i ra ®ång n« ®ïa nh­ th»ng S¬n n÷a.
 ( Thanh TÞnh )
3. So s¸nh tÝnh réng - hÑp cña c¸c tõ ng÷ g¹ch ch©n d­íi ®©y:
a. Trong chiÕc ¸o v¶i dï ®en dµi t«i c¶m thÊy m×nh trang träng vµ ®øng ®¾n. Däc ®­êng thÊy mÊy cËu häc trß tr¹c b»ng tuæi t«i ¸o quÇn t­¬m tÊt, nhÝ nh¶nh gäi tªn nhau hay trao s¸ch vë cho nhau mµ t«i thÌm.
 ( Thanh TÞnh ).
b. T«i bÆm tay gh× thËt chÆt, nh­ng mét quyÓn vë còng xÖch ra vµ chªnh ®Çu chói xuèng ®Êt. T«i xãc lªn vµ n¾m l¹i cÈn thËn. MÊy cËu ®i tr­íc «m s¸ch vë nhiÒu l¹i kÌm c¶ bót th­íc n÷a.
 ( Thanh TÞnh )
4. T×m tõ ng÷ cã nghÜa hÑp n»m trong nghÜa cña c¸c tõ ng÷ cho d­íi ®©y:
a. S¸ch.
b. §å dïng häc tËp.
c. ¸o.
5. ChØ ra c¸c tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ ng÷ d­íi ®©y.
a. Qu¶: qu¶ bÝ, qu¶ cam, qu¶ ®Êt, qu¶ nhãt, qu¶ quýt.
b. C¸: c¸ r«, c¸ chÐp, c¸ qu¶, c¸ c­îc, c¸ thu.
c. Xe: xe ®¹p, xe m¸y, xe g¹ch, xe « t«.
6. Cho ®o¹n v¨n sau:
 Còng nh­ t«i, mÊy cËu häc trß bì ngì ®øng nÐp bªn ng­êi th©n, chØ d¸m nh×n mét nöa hay d¸m ®i tõng b­íc nhÑ. Hä nh­ con chim ®øng bªn bê tæ, nh×n qu·ng trêi réng muèn bay, nh­ng cßn ngËp ngõng e sî. Hä thÌm vông vµ ­íc ao ®­îc nh­ nh÷ng ng­êi häc trß cò, biÕt líp, biÕt thÇy ®Ó khái ph¶i rôt rÌ trong c¶nh l¹.
 ( Thanh TÞnh )
 H·y t×m c¸c tõ ng÷ thuéc tr­êng tõ vùng:
_ Ng­êi.
_ Chim.
_ Tr­êng häc.
7. C¸c tõ g¹ch ch©n d­íi ®©y thuéc tr­êng tõ vùng nµo?
 HÕt co lªn mét ch©n, c¸c cËu l¹i duçi m¹nh nh­ ®¸ mét qu¶ ban t­ëng t­îng. ChÝnh lóc nµy toµn th©n c¸c cËu còng ®ang run run theo nhÞp b­íc rén rµng trong c¸c líp.
 ( Thanh TÞnh )
8. H·y ®Æt tªn tr­êng tõ vùng cho mçi nhãm tõ d­íi ®©y:
a. l¸, cµnh, th©n, rÔ, hoa, nhôy,...
b. cha, mÑ, «ng, bµ, c«, cËu, b¸c, chó,...
c. ¸o, quÇn, kh¨n, tÊt,...
9. Cho ®o¹n v¨n sau:
 Sau gi©y phót hoµn hån, con chim quay ®Çu l¹i, gi­¬ng ®«i m¾t ®en trßn, trong veo nh­ hai h¹t c­êm nhá lÆng nh×n Vinh tha thiÕt. Nh÷ng ©m thanh trÇm bæng, rÝu ran hoµ quyÖn trong nhau võa quen th©n võa k× l¹. Con chim gËt ®Çu chµo Vinh råi nh­ mét tia chíp tung c¸nh vôt vÒ phÝa rõng xa th¼m.
 ( Ch©u Loan )
a. C¸c tõ “ trÇm bæng, quen th©n” thuéc lo¹i tõ nµo?
b. C¸c tõ “ tha thiÕt, rÝu ran” thuéc lo¹i tõ nµo?
c. C©u “Con chim gËt ®Çu chµo Vinh råi nh­ mét tia chíp tung c¸nh vôt vÒ phÝa rõng xa th¼m” sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ nµo?
d. T×m c¸c tõ ng÷ thuéc tr­êng tõ vùng “ng­êi”. C¸c tõ ®ã ®­îc dïng theo phÐp tu tõ nµo?
10. T×m c¸c tõ thuéc tr­êng tõ vùng “phong c¶nh ®Êt n­íc” trong ®o¹n th¬ sau:
 Trêi xanh ®©y lµ cña chóng ta
 Nói rõng ®©y lµ cña chóng ta
 Nh÷ng c¸nh ®ång th¬m m¸t
 Nh÷ng ng¶ ®­êng b¸t ng¸t
 Nh÷ng dßng s«ng ®á nÆng phï sa
 N­íc chóng ta
 N­íc nh÷ng ng­êi ch­a bao giê khuÊt
 §ªm ®ªm r× rÇm trong tiÕng ®Êt
 Nh÷ng buæi ngµy x­a väng nãi vÒ.
 ( NguyÔn §×nh Thi )
A. Nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n.
I. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.
_ Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa réng khi ph¹m vi nghÜa cña tõ ng÷ ®ã bao hµm ph¹m vi nghÜa cña mét sè tõ ng÷ kh¸c.
_ Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa hÑp khi ph¹m vi nghÜa cña tõ ng÷ ®ã ®­îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c.
_ TÝnh réng – hÑp cña mét tõ ng÷ chØ mang tÝnh chÊt t­¬ng ®èi. Mét tõ cã thÓ cã nghÜa réng ®èi víi nh÷ng tõ ng÷ nµy, ®ång thêi cã thÓ cã nghÜa hÑp víi mét tõ ng÷ kh¸c.
VÝ dô:
 Tõ tµu cã nghÜa réng h¬n tõ tµu ho¶ hoÆc tµu thuû, nh­ng l¹i cã nghÜa hÑp h¬n nghÜa cña tõ tµu xe.
II. Tr­êng tõ vùng:
1. §Þnh nghÜa:
 Tr­êng tõng vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.
VÝ dô:
 C¸c tõ mÆt, m¾t, mòi, m¸, tay ch©n, ngãn ch©n, ngãn tay, tãc, ®Çu gèi,... ®­îc xÕp vµo tr­êng tõ vùng c¸c bé phËn cña c¬ thÓ ng­êi.
2. Nh÷ng l­u ý:
_ Mét tr­êng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu tr­êng tõ vùng nhá h¬n.
VÝ dô:
 Tr­êng tõ vùng chØ ng­êi cã thÓ ®­îc chia thµnh c¸c tr­êng tõ vùng nhá h¬n:
+ NghÒ nghiÖp: gi¸o viªn, b¸c sÜ, kÜ s­,...
+ Giíi tÝnh: nam, n÷, con trai, con g¸i, ®µn «ng, ®µn bµ,...
+ Ho¹t ®éng: suy nghÜ, t­ duy, ®äc, viÕt,...
+ TÝnh c¸ch: ngoan, hiÒn, lÔ phÐp,...
_ Mét tr­êng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i.
VÝ dô:
 Tr­êng tõ vùng “ c¸” cã thÓ cã c¸c tõ nh­ sau: b¬i, lÆn ( ®éng tõ ), vi, v¶y, ®u«i, mang (danh tõ),...
_ Do hiÖn t­îng nhiÒu nghÜa, mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu tr­êng tõ vùng kh¸c nhau.
VÝ dô:
 Tõ “lµnh” thuéc c¸c tr­êng:
+ Tr­êng tõ vùng chØ tÝnh c¸ch con ng­êi (cïng tr­êng víi: hiÒn, hiÒn hËu, ¸c, ®éc ¸c,...)
+ Tr­êng tõ vùng chØ tÝnh chÊt sù vËt ( cïng tr­êng víi: nguyªn vÑn, mÎ, vì, r¸ch,...).
+ Tr­êng tõ vùng chØ tÝnh chÊt mãn ¨n ( cïng tr­êng víi: bæ, bæ d­ìng, ®éc,...).
_ Trong th¬ v¨n còng nh­ trong cuéc sèng h»ng ngµy, ng­êi ta th­êng dïng c¸ch chuyÓn tr­êng tõ vùng ®Ó t¨ng tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t (phÐp nh©n ho¸, Èn dô, so s¸nh,...).
VÝ dô:
 Trong lµng t«i kh«ng thiÕu g× c¸c lo¹i c©y, nh­ng hai c©y phong nµy kh¸c h¼n – chóng cã tiÕng nãi riªng vµ h¼n ph¶i cã t©m hån riªng, chan chøa nh÷ng lêi ca ªm dÞu.
 ( Ai-ma-tèp)
=> C¸c tõ g¹ch ch©n ®­îc chuyÓn tõ tr­êng tõ vùng “ ng­êi” sang tr­êng tõ vùng “c©y” ®Ó nh©n ho¸.
B. bµi tËp thùc hµnh.
I. PhÇn BT Tù luËn:
1. LËp s¬ ®å:
a.
 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i
 Xe ThuyÒn
Xe m¸y Xe h¬i ThuyÒn thóng ThuyÒnbuåm
b. 
 TÝnh c¸ch
 HiÒn ¸c
 HiÒn lµnh HiÒn hËu ¸c t©m ¸c ý 
2. 
a. Gi÷: gh×, n¾m, «m.
b. Di chuyÓn: léi. ®i. 
3. So s¸nh:
a. ¸o quÇn cã nghÜa réng h¬n so víi nghÜa cña chiÕc ¸o v¶i dï ®en.
b. s¸ch vë cã nghÜa réng h¬n so víi nghÜa cña quyÓn vë.
4. C¸c tõ ng÷ cã nghÜa hÑp so víi c¸c tõ ng÷ ®· cho:
a. S¸ch: s¸ch To¸n, s¸ch Ng÷ v¨n, s¸ch LÞch sö,...
b. §å dïng häc tËp: th­íc kÎ, bót m¸y, bót ch×, com – pa,...
c. ¸o: ¸o len, ¸o d¹,...
5. Nh÷ng tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ ng÷ ®· cho:
a. qu¶ ®Êt.
b. c¸ c­îc.
c. xe g¹ch.
6. Mét sè tõ thuéc c¸c tr­êng tõ vùng:
_ Ng­êi: cËu, häc trß, ng­êi th©n, thÊy, bì ngì, ®øng, nh×n,...
_ Chim: tæ, bay, nh×n,...
_ Tr­êng häc: häc trß, líp, thÇy,...
7. C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n v¨n ®· cho thuéc tr­êng tõ vùng: ho¹t ®éng cña ch©n.
8. Tªn c¸c tr­êng tõ vùng:
a. Bé phËn cña c©y.
b. Ng­êi ruét thÞt.
c. §å mÆc.
9.
a. Tõ ghÐp ®¼ng lËp.
b. Tõ l¸y.
c. BiÖn ph¸p tu tõ: nh©n ho¸, so s¸nh.
d. C¸c tõ ng÷ thuéc tr­êng tõ vùng “ng­êi”: hoµn hån, quay ®Çu l¹i, gi­¬ng ®«i m¾t, lÆng nh×n, tha thiÕt, gËt ®Çu chµo. C¸c tõ ®ã ®­îc dïng theo phÐp tu tõ nh©n ho¸.
10. Tr­êng tõ vùng “phong c¶nh ®Êt n­íc”: trêi xanh, nói rõng, c¸nh ®ång, ng¶ ®­êng, dßng s«ng.

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_tu_chon_ngu_van_lop_10_bai_nhung_loi_thuong_gap_khi.doc