Bài 23: ĐỘNG LƯỢNG – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG (tiết 1)
I. Mục tiêu bài học.
1/ Về kiến thức:
- Phát biểu được định nghĩa động lượng, nêu được bản chất và đơn vị đo của động lượng. Nêu được hệ quả: lực với cường độ đủ mạnh tác dụng lên một vật trong một khoảng thời gian ngắn có thể làm cho động lượng của vật biến thiên.
- Suy ra được biểu thức của định lý biến thiên động lượng từ định luật II Niutơn
2/ Về kỹ năng:
- Vận dụng cách viết thứ hai của định luật II Niutơn để giải các bài tập liên quan.
II. Phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm.
III. Chuẩn bị.
1/ Giáo viên:
- Tiên liệu thời gian dành cho mỗi nội dung và dự kiến các hoạt động tương ứng của học sinh.
2/ Học sinh:
- Ôn lại chuyển động thẳng biến đổi đều và định luật II Niu Tơn.
IV. Tiến trình dạy học.
1/ Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ (2 phút)
2/ Tiến trình dạy – học:
Tuần: 19 Tiết: 37 Ngày soạn:1/9/2013 Ngày dạy: 30/12-4/1/2014 Bài 23: ĐỘNG LƯỢNG – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG (tiết 1) I. Mục tiêu bài học. 1/ Về kiến thức: Phaùt bieåu ñöôïc ñònh nghóa ñoäng löôïng, neâu ñöôïc baûn chaát vaø ñôn vò ño cuûa ñoäng löôïng. Neâu ñöôïc heä quaû: löïc vôùi cöôøng ñoä ñuû maïnh taùc duïng leân moät vaät trong moät khoaûng thôøi gian ngaén coù theå laøm cho ñoäng löôïng cuûa vaät bieán thieân. Suy ra ñöôïc bieåu thöùc cuûa ñònh lyù bieán thieân ñoäng löôïng töø ñònh luaät II Niutôn 2/ Về kỹ năng: Vaän duïng caùch vieát thöù hai cuûa ñònh luaät II Niutôn ñeå giaûi caùc baøi taäp lieân quan. II. Phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm. III. Chuẩn bị. 1/ Giáo viên: - Tiên liệu thời gian dành cho mỗi nội dung và dự kiến các hoạt động tương ứng của học sinh. 2/ Học sinh: - Ôn lại chuyển động thẳng biến đổi đều và định luật II Niu Tơn. IV. Tiến trình dạy học. 1/ Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ (2 phút) 2/ Tiến trình dạy – học: Hoaït ñoäng 1: OÂn laïi caùc ñònh luaät Niu-tôn (3 phuùt). Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung bài học Nhaéc laïi bieåu thöùc ñònh luaät II Niu-tôn ? Phaùt bieåu vaø vieát bieåu thöùc ñònh luaät III Niu-tôn ? Chuùng ta ñeàu bieát trong töông taùc giöõa hai vaät coù söï bieán ñoåi vaän toác cuûa caùc vaät. Vaäy coù heä thöùc naøo lieân heä giöõa vaän toác cuûa vaät tröôùc vaø sau töông taùc vôùi khoái löôïng cuûa chuùng khoâng ? Vaø ñaïi löôïng naøo ñaëc tröng cho söï truyeàn chuyeån ñoäng giöõa caùc vaät trong töông taùc, trong quaù trình töông taùc ñaïi löôïng naøo tuaân theo ñònh luaät naøo ? Nhaän thöùc vaán ñeà caàn nghieân cöùu. Bài 23: ĐỘNG LƯỢNG – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG Hoïat ñoäng 2: Tìm hieåu khaùi nieäm xung löôïng của lực (8 phuùt). Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung bài học Neâu moät soá ví duï veà quan heä giöõa taùc duïng cuûa löïc vôùi ñoä lôùn cuûa löïc vaø thôøi gian taùc duïng. (Ví duï: chaân caàu thuû taùc duïng löïc vaøo quaû boùng laøm thay ñoåi höôùng chuyeån ñoäng). Nhö vaäy döôùi taùc duïng cuûa löïc cuûa chaân trong khoaûng thôøi gian taùc duïng Dt ñaõ laøm traïng thaùi chuyeån ñoäng cuûa quaû boùng thay ñoåi. Khi moät löïc taùc duïng leân vaät trong khoaûng thôøi gian Dt thì tích Dt ñöôïc goïi laø xung löôïng cuûa löïc trong khoaûng thôøi gian Dt aáy. Xung löôïng cuûa vaät coù phaûi laø ñaïi löôïng vectô khoâng ? Neáu coù thì cho bieát phöông, chieàu cuûa ñaïi löôïng naøy ? Löu yù: löïc khoâng ñoåi trong khoaûng thôøi gian taùc duïng Dt. Ñôn vò cuûa xung löôïng laø gì? Laø ñaïi löôïng vectô coù cuøng phöông vaø chieàu vôùi phöông vaø chieàu cuûa löïc. Ñôn vò laø N.s I. Ñoäng löôïng: 1)Xung löôïng cuûa löïc: Khi moät löïc khoâng ñoåi taùc duïng leân vaät trong khoaûng thôøi gian thì tích ñöôïc goïi laø xung löôïng cuûa löïc F trong khoaûng thôøi gian Ñôn vò laø: N.s Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu khaùi nieäm ñoäng löôïng (22 phuùt). Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung bài học Xeùt moät vaät khoái löôïng m chòu taùc duïng cuûa löïc khoâng ñoåi trong khoaûng thôøi gian Dt laøm vaät thay ñoåi vaän toác töø ñeán . Vieát bieåu thöùc tính gia toác maø vaät thu ñöôïc ? Vieát bieåu thöùc ñònh luaät II Niu-tôn ? Döïa vaøo hai bieåu thöùc treân ñeå bieán ñoåi sao cho xuaát hieän ñaïi löôïng xung cuûa löïc ? Neâu nhaän xeùt veâ hai veá cuûa bieåu thöùc vöøa thu ñöôïc? Thoâng baùo ñònh nghóa ñoäng löôïng. Döïa vaøo bieåu thöùc cho bieát ñôn vò cuûa ñoäng löôïng ? Ñoäng löôïng ñaëc tröng cho söï truyeàn chuyeån ñoäng cuûavaät. Ñoäng löôïng coù höôùng nhö theá naøo ? Vì sao? Yeâu caàu hoïc sinh hoaøn thaønh caâu C1 vaø C2 ? Duøng kí hieäu ñoäng löôïng vieát laïi bieåu thöùc (*) vaø phaùt bieåu thaønh lôøi ? Nhaän xeùt, söûa laïi cho chính xaùc. Bieåu thöùc ñöôïc xem nhö moät daïng khaùc cuûa ñònh luaät II Niu-tôn. Neâu yù nghóa cuûa coâng thöùc. Bieåu thöùc gia toác: Hs nhaän xeùt. ( veá traùi laø xung cuûa löïc, veá phaûi laø ñoä bieán thieân cuûa ñaïi löôïng . Ñôn vò laø: kg.m/s Vectô ñoäng löôïng cuøng höôùng vôùi vectô vaän toác do khoái löôïng laø ñaïi löôïng döông. Hoaøn thaønh yeâu caàu C1 vaø C2. Caù nhaân HS phaùt bieåu. 2)Ñoäng löôïng: Giaû söû löïc khoâng ñoåi taùc duïng leân vaät khoái löôïng m laøm vaät thay ñoåi vaän toác töø ñeán trong khoaûng thôøi gian Gia toác cuûa vaät: maø (*) Nhaän xeùt: veá traùi laø xung cuûa löïc , veá phaûi laø bieán thieân cuûa ñaïi löôïng goïi laø ñoäng löôïng. Vaäy ñoäng löôïng cuûa moät vaät coù khoái löôïng m chuyeån ñoäng vôùi vaän toác laø ñaïi löôïng ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc: Töø (*): Ñònh lí bieán thieân ñoäng löôïng: Ñoä bieán thieân ñoäng löôïng cuûa moät vaät trong moät khoaûng thôøi gian naøo ñoù baèng xung löôïng cuûa hợp löïc taùc duïng leân vaät trong khoaûng thôøi gian ñoù. Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá, daën doø (10 phuùt)ø: Cuûng coá: Khaùi nieäm xung cuûa löïc. Khaùi nieäm ñoäng löôïng vaø caùch dieãn ñaït thöù hai cuûa ñònh luaät II Niu-tôn. Caâu 1: Ñôn vò cuûa ñoäng löôïng laø: A.N/s B.N.s C.N.m D.N.m/s Caâu 2: Moät quaû boùng bay vôùi ñoäng löôïng ñaäp vuoâng goùc vaøo moät böùc töôøng thaúng sau ñoù bay ngöôïc trôû laïi vôùi cuøng vaän toác. Ñoä bieán thieân ñoäng löôïng cuûa quaû boùng laø: A. B. C. D. Caâu 3: Xe A coù khoái löôïng 500 kg vaø vaän toác 60km/h; xe B coù khoái löôïng 1000 kg vaø vaän toác 30 km/h. So saùnh ñoäng löôïng cuûa chuùng: A. A > B B. A < B C. A = B D.Khoâng xaùc ñònh ñöôïc. Daën doø: laøm baøi taäp 7,8,9 trang 127 SGK. Chuaån bò: Muïc II cuûa baøi - Heä nhö theá naøo laø heä coâ laäp ? - Ñieàu kieän aùp duïng ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ? - Theá naøo laø va chaïm meàm ? - Theá naøo laø chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc ? V. Rút kinh nghiệm. Tuần:19 Tiết: 38 Ngày soạn: 1/9/2013 Ngày dạy: 30/12-4/1/2014 Bài 23: ĐỘNG LƯỢNG – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG (tiết 2) I. Mục tiêu bài học. 1/ Về kiến thức: Phaùt bieåu ñöôïc ñònh nghóa heä coâ laäp. Phaùt bieåu vaø vieát ñöôïc bieåu thöùc cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng. 2/ Về kỹ năng: - Töø ñònh luaät III Niu Tôn suy ra ñöôïc ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng. Giaûi thích ñöôïc nguyeân taéc chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc. Vaän duïng ñöôïc ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ñeå giaûi baøi toaùn va chaïm meàm. II. Phương pháp: Neâu vaán ñeà, dieãn giaûng. III. Chuẩn bị. 1/ Giáo viên: - Tieân lieäu thôøi gian daønh cho moãi noäi dung vaø döï kieán caùc hoaït ñoäng töông öùng cuûa hoïc sinh. 2/ Học sinh: - OÂn laïi ñònh luaät III Niu tôn. IV. Tiến trình dạy học. 1/ Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (5 phút) - Neâu khaùi nieäm ñoäng löôïng? Laøm baøi taäp 5, 6 trang 126 SGK. 2/ Tiến trình dạy – học: Hoaït ñoäng 1: Laøm quen vôùi khaùi nieäm heä coâ laäp (3 phuùt). Hoaït ñoäng daïy Hoaït ñoäng hoïc Noäi dung baøi hoïc Thoâng baùo khaùi nieäm heä coâ laäp, ngoaïi löïc, noäi löïc. Ví duï veà coâ laäp: -Heä vaät rôi töï do - Traùi ñaát -Heä 2 vaät chuyeån ñoäng khoâng ma saùt treân maët phaúng naèm ngang. Trong caùc hieän töôïng nhö noå, va chaïm, caùc noäi löïc xuaát hieän thöôøng raát lôùn so vôùi caùc ngoaïi löïc thoâng thöôøng, neân heä vaät coù theå coi gaàn ñuùng laø kín trong thôøi gian ngaén xaûy ra hieän töôïng. II.Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng. 1.Heä coâ laäp: Heä nhieàu vaät ñöôïc coi laø coâ laäp neáu: Khoâng chòu taùc duïng cuûa ngoaïi löïc. Neáu coù thì caùc ngoaïi löïc phaûi caân baèng nhau. Chæ coù caùc noäi löïc töông taùc giöõa caùc vaät trong heä. Caùc noäi löïc naøy tröïc ñoái nhau töøng ñoâi moät. Hoaït ñoäng 2: Xaây döïng bieåu thöùc cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng (22 phuùt). Hoaït ñoäng daïy Hoaït ñoäng hoïc Noäi dung baøi hoïc Khi moät vaät chòu taùc duïng cuûa löïc thì ñoäng löôïng cuûa vaät thay ñoåi. Vaäy trong heä coâ laäp, neáu 2 vaät töông taùc nhau thì toång ñoäng löôïng cuûa heä tröôùc vaø sau töông taùc coù thay ñoåi khoâng ? Baây giôø ta seõ ñi tìm söï thay ñoåi naøy ! Xeùt heä coâ laäp goàm 2 vaät töông taùc laãn nhau: Vieát bieåu thöùc bieán thieân ñoäng löôïng cho töøng vaät ? Theo ñònh luaät III Niu-tôn thì 2 löïc töông taùc coù lieân heä vôùi nhau ntn ? Nhaän xeùt moái lieân heä giöõa vaø ? Xaùc ñònh toång bieán thieân ñoäng löôïng cuûa heä töø ñoù mhaän xeùt toång ñoäng löôïng cuûa heä tröôùc vaø sau töông taùc ? Phaùt bieåu noäi dung cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng. Nhaán maïnh: Toång ñoäng löôïng cuûa heä coâ laäp laø moät vectô khoâng ñoåi caû veà höôùng vaø ñoä lôùn. Vieát bieåu thöùc cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng neáu heä coâ laäp goàm 2 vaät Khoái löôïng m1 vaø m2, vaän toác tröôùc vaø sau töông taùc laø: vaø . Chuù yù: heä xeùt phaûi laø heä coâ laäp vaø caùc giaù trò caùc ñaïi löôïng döïa vaøo heä qui chieáu. Ta coù: ; Nhaän xeùt: toång bieán thieân ñoäng löôïng baèng 0 hay toång ñoäng löôïng cuûa heä coâ laäp tröôùc vaø sau töông taùc laø khoâng ñoåi. 2)Ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng: Ñoäng löôïng cuûa heä coâ laäp laø ñaïi löôïng khoâng ñoåi. Neáu heä coù 2 vaät: Hoaït ñoäng 3: Vaän duïng ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng cho caùc tröôøng hôïp va chaïm meàm vaø chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc (10 phuùt) Yeâu caàu HS tìm vaän toác cuûa hai vaät sau va chaïm ? Gôïi yù: xem heä laø coâ laäp vaø aùp duïng ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng döôùi daïng vectô. Moät teân löûa ban ñaàu ñöùng yeân, sau khi phuït khí, teân löûa chuyeån ñoäng nhö theá naøo ? Chuyeån ñoäng coù nguyeân taéc nhö chuyeån ñoäng cuûa teân löûa goïi laø chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc. Giôùi thieäu khaùi nieäm chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc. Heä 2 vaät laø heä coâ laäp. AÙp duïng ñlbt ñoäng löôïng: HS bieán ñoåi ruùt ra: vaän toác cuûa teân löûa ngöôïc chieàu vôùi vaän toác cuûa khí phuït ra, nghóa laø teân löûa tieán theo chieàu ngöôïc laïi. 3/ Va chaïm meàm: Moät vaät coù khoái löôïng m1 chuyeån ñoäng treân mp naèm ngang nhaün vôùi vaän toác , ñeán va chaïm vôùi vaät kl m2 ñang naèm yeân treân mp ngang aáy. Sau 2 va chaïm 2 vaät nhaäp laïi thaønh 1 chuyeån ñoäng vôùi vaän toác . Xaùc ñònh AÙp duïng ñlbt ñoäng löôïng: Va chaïm nhö hai vaät nhö treân goïi laø va chaïm meàm. 4/ Chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc: Chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc laø chuyeån ñoäng cuûa moät vaät töï taïo ra phaûn löïc baèng caùch phoùng veà höôùng ngöôïc laïi moät phaàn cuûa chính noù. Ví duï: Teân löûa, phaùo hoa, Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá, vaän duïng , daën doø (5 phuùt) Cuûng coá: Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc phaàn ghi nhôù. Bieåu thöùc cuûa ñlbt ñoäng löôïng. Vaän duïng: Caâu 1: Toa xe thöù nhaát coù khoái löôïng 3 taán chaïy vôùi vaän toác 4m/s ñeán va chaïm vôùi toa xe thöùa hai ñöùng yeân coù khoái löôïng 5 taán laøm toa naøy chuyeån ñoäng vôùi vaän toác 3m/s. Sau va chaïm, toa thöù nhaát chuyeån ñoäng vôùi vaän toác baèng bao nhieâu ? Choïn chieàu döông laø chieàu chuyeån ñoäng ban ñaàu cuûa xe thöù nhaát. A.9m/s B.1m/s C.-9m/s D.-1m/s Caâu 2: Döôùi taùc duïng c ... ng tăng thêm 16 cm2? Hệ số nở dài của đồng là 17.10-6 K-1. 188c ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ II (2) I. Phần trắc nghiệm: 28 câu, 7 điểm. Câu Yêu cầu cần đạt về nội dung Cho điểm Yêu cầu kỹ năng, tư duy 1 C 0,25 Thuộc công thức, biến đổi công thức để có kết quả. Chọn câu thích hợp. 2 C 0,25 3 B 0,25 4 D 0,25 5 B 0,25 6 A 0,25 7 C 0,25 8 A 0,25 9 C 0,25 10 B 0,25 11 B 0,25 12 C 0,25 13 A 0,25 14 C 0,25 15 B 0,25 16 C 0,25 17 C 0,25 18 A 0,25 19 B 0,25 20 B 0,25 21 C 0,25 22 D 0,25 23 D 0,25 24 B 0,25 25 B 0,25 26 A 0,25 27 D 0,25 28 D 0,25 Tổng 7 điểm II. Phần Tự luận: 4 câu - 3 điểm. Câu Yêu cầu cần đạt về nội dung Cho điểm Yêu cầu kỹ năng, tư duy 29 - Độ cao cực đại của vật: + Cơ năng bảo toàn: - Thế năng của vật ở vị trí cao nhất: Hoặc: - Cơ năng tại vị trí ném: - Cơ năng bào toàn: 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,5 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng ; * Suy luận và tính toán hợp lý. 30 - Suy luận: - Nhiệt độ sau khi nén: + Phương trình trạng thái với 2 trạng thái: 0,25 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng - Trạng thái 1: ; - Trạng thái 2: ; * Suy luận và tính toán hợp lý. 31 - Độ biến thiên nội năng của khí: 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng * Suy luận và tính toán hợp lý. 32 - Suy luận diện tích miếng đồng ở nhiệt độ t: - Chiều dài 1 cạnh ở nhiệt độ t: - Nhiệt độ t: 0,25 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng * Suy luận và tính toán hợp lý. Tổng 3 điểm Ghi chú: Phần tính toán sau cùng có đơn vị mà sai đơn vị thì coi như sai toàn bộ phần đó, các phần tính toàn ở trên mà sai đơn vị thì trừ nửa số điểm của phần đó, sai số liệu thì kể từ phần đó đến các phần sau liên quan không được tính điểm. ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ II MÔN VẬT LÝ 10 Thời gian: 60 phút Đề thi gồm có hai phần: 28 câu trắc nghiệm và 4 câu tự luận. I. Phần trắc nghiệm: 28 câu (7 điểm). 1. Cấp độ 1, 2 chủ đề 1 – Các định luật bảo toàn (12 câu). Câu 1: Khi vận tốc của một vật tăng gấp đôi thì A. động lượng của vật tăng gấp đôi. B. thế năng của vật giảm một nửa. C. động năng của vật tăng gấp đôi. D. thế năng của vật tăng gấp đôi. Câu 2: Hai vật cùng khối lượng m và có các véc tơ vận tốc cùng độ lớn v= v= v. Nếu góc tạo bởi hai véc tơ vận tốc bằng 0 thì độ lớn tổng động lượng của hệ hai vật có biểu thức nào sau đây: A. 2mv. B. mv. C. 0. D.mv. Câu 3: Dưới tác dụng của một lực không đổi, vật dịch chuyển trên một đoạn đường thẳng s hợp với một góc . Phát biểu nào sau đây là sai ? A. Công của lực luôn có giá trị dương. B. Khi , công của lực bằng không. C. Khi , công của lực là công phát động. D. Khi , lực sinh công cản. Câu 4: Công có thể biểu thị bằng tích của A. lực và quãng đường đi được. B. lực, quãng đường đi được và khoảng thời gian. C. lực và vận tốc. D. năng lượng và khoảng thời gian. Câu 5: Vật A (mA, vA) có động năng gấp đôi vật B (mB, vB) khi A. . B. . C. . D. . Câu 6: Đại lượng nào sau đây không phụ thuộc vào hướng của vận tốc A. Xung lượng của lực. B. Động lượng. C. Gia tốc. D. Động năng. Câu 7: Xét một vật chuyển động thẳng biến đổi đều theo phương nằm ngang. Đại lượng nào sau đây không đổi? A. Động năng. B. Động lượng. C. Thế năng. D. Vận tốc. Câu 8: Đại lượng vật lí nào sau đây phụ thuộc vào vị trí của vật trong trọng trường? A. Động năng. B. Thế năng. C. Xung lượng. D. Động lượng. Câu 9: Chọn phát biểu sai: A. Thế năng trọng trường xác định bằng biểu thức Wt = mgz. B. Thế năng trọng trường của một vật là năng lượng tương tác giữa vật và trái đất. C. Có thể chọn mặt đất làm mốc khi tính thế năng trọng trường. D. Đơn vị của thế năng trọng trường là N/m2. Câu 10: Cơ năng là một đại lượng: A. luôn luôn dương hoặc bằng không. B. luôn luôn dương. C. luôn luôn khác không. D. có thể dương, âm hoặc bằng không. Câu 11: Một vật nhỏ được ném lên từ điểm M phía trên mặt đất; vật lên tới điểm N thì dừng và rơi xuống. Bỏ qua lực cản của không khí. Trong quá trình MN? A. thế năng giảm. B. cơ năng cực đại tại N C. cơ năng không đổi. D. động năng tăng. Câu 12: Trong quá trình rơi tự do của một vật thì: A. Động năng tăng, thế năng tăng. B. Động năng tăng, thế năng giảm. C. Động năng giảm, thế năng giảm. D. Động năng giảm, thế năng tăng. 2. Cấp độ 1, 2 chủ đề 2 – Chất khí (7 câu). Câu 13: Nhận xét nào sau đây về các phân tử khí lý tưởng là không đúng? A. Có thể tích riêng không đáng kể. B. Có lực tương tác không đáng kể. C. Có khối lượng không đáng kể. D. Có khối lượng đáng kể. Câu 14: Nén đẳng nhiệt một khối lượng khí xác định từ 12 lít xuống còn 3 lít, áp suất khí tăng lên mấy lần? A. 4 lần. B. 3 lần. C. 2 lần. D. Áp suất vẫn không đổi; Câu 15: Hệ thức nào sau đây không phải là của định luật Bôi Lơ – Ma ri ốt? A. p1V1 = p3V3. B. pV = hằng số. C. V ~ p. D. p ~ 1/V. Câu 16: Hệ thức nào sau đây không phù hợp với nội dung định luật Sác Lơ? A. hằng số. B. p ~ . C. p ~ T. D. . Câu 17: Tập hợp 3 thông số nào sau đây xác định trạng thái của một lượng khí xác định? A. Áp suất, thể tích, khối lượng. B. Áp suất, nhiệt độ, thể tích. C. Thể tích, khối lượng, áp suất. D. Áp suất, nhiệt độ, khối lượng. Câu 18: Hệ thức nào sau đây không phù hợp với phương trình trạng thái của khí lý tưởng? A. hằng số. B. . C. pV ~ T. D. hằng số. Câu 19: Nếu cả thể tích và nhiệt độ tuyệt đối của một khối khí lý tưởng đều tăng lên gấp đôi thì áp suất: A. không đổi. B. cũng tăng gấp đôi. C. tăng lên 4 lần. D. giảm 4 lần. 3. Cấp độ 1, 2 chủ đề 3 – Cơ sở nhiệt động lực học (4 câu). Câu 20: Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về nội năng. A. Nội năng là một dạng năng lượng nên có thể chuyển hóa thành các dạng năng lượng khác. B. Nội năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích của vật. C. Nội năng chính là nhiệt lượng của vật. D. Nội năng của vật có thể tăng lên hoặc giảm xuống Câu 21: Hệ thức là hệ thức của nguyên lý I NĐLH A. áp dụng cho quá trình đẳng nhiệt. B. áp dụng cho quá trình đẳng áp. C. áp dụng cho quá trình đẳng tích. D. áp dụng được cho cả ba quá trình đẳng áp, đẳng nhiệt, đẳng tích. Câu 22: Biểu thức nào diễn tả đúng quá trình chất khí vừa nhận nhiệt vừa nhận công. A. ∆U = Q + A với Q > 0; A <0. B. ∆U = Q với Q > 0. C. ∆U = Q + A với Q 0. D. ∆U = Q + A với Q > 0; A > 0. Câu 23: Câu nào sau đây nói về sự truyền nhiệt là không đúng. A.Nhiệt vẫn có thể truyền từ vật lạnh hơn sang vật nóng hơn. B.Nhiệt không thể tự truyền từ vật lạnh hơn sang vật nóng hơn. C.Nhiệt có thể tự truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn. D.Nhiệt có thể tự truyền giữa hai vật có cùng nhiệt độ. 4. Cấp độ 1, 2 chủ đề 4 – Chất rắn, chất lỏng. Sự chuyển thể (5 câu). Câu 24: Đặc điểm và tính chất nào dưới đây không liên quan đến chất răn kết tinh? A. Có dạng hình học xác định. B. Có cấu trúc tinh thể. C. Có nhiệt độ nóng chảy không xác định. D. Có nhiệt độ nóng chảy xác định. Câu 25: Một tấm đồng hình chữ nhật ở giữa có khoét một lỗ tròn. Khi hơ nóng tấm đồng này thì đường kính của lỗ tròn sẽ: A. tăng. B. giảm. C. không đổi. D. Bằng một nửa so với lúc chưa hơ. Câu 26: Với l0 là chiều dài vật rắn ứng với 0 0C, l là chiều dài vật rắn ứng với nhiệt độ t 0C, là hệ số nở dài. Công thức nào sau đây là đúng? A. . B. . C. . D. . Câu 27: Tại sao chiếc kim khâu có thể nổi trên mặt nước khi đặt nằm ngang? A. Vì chiếc kim không bị dính ướt nước. B. Vì khối lượng riêng của chiếc kim nhỏ hơn khối lượng riêng của nước. C. Vì trọng lượng của chiếc kim đè lên mặt nước khi nằm ngang không thắng nổi lực đẩy Ác – si – mét. D. Vì trọng lượng của chiếc kim đè lên mặt nước khi nằm ngang không thắng nổi lực căng bề mặt của nước tác dụng lên nó. Câu 28: Hiện tượng nào sau đây không liên quan đến hiện tượng mao dẫn ? A. Mực ngấm theo rãnh ngòi bút. B. Bấc đèn hút dầu. C. Giấy thầm hút mực. D. Cốc nước đá có nước đọng trên thành cốc. II. Phần tự luận: 4 câu (3 điểm). 5. Cấp độ 3 chủ đề 1 – các định luật bảo toàn (1 câu – 1 điểm). Câu 29: Vật có khối lượng 2 kg rơi tự do từ độ cao cách mặt đất 10 m. Lấy g = 10 m/s2, chọn mốc thế năng tại mặt đất. Tính thế năng của vật sau khi rơi được đúng 1 giây đầu tiên. 6. Cấp độ 3 chủ đề 2 – chất khí (1 câu - 0,75 điểm). Câu 30: Cho một lượng khí hydro xác định, ở trạng thái ban đầu có các thông số là 40 cm3, 750 mmHg và nhiệt độ 27 0C. Nếu sang trạng thái khác mà áp suất tăng thêm 10 mmHg và nhiệt độ giảm chỉ còn 0 0C thì thể tích ứng với trạng thái này là bao nhiêu? 7. Cấp độ 3 chủ đề 3 – Cơ sở nhiệt động lực học (1 câu – 0,5 điểm). Câu 31: Khí khi bị nung nóng thể tích đã tăng thêm 0,02 m3 và nội năng biến thiên một lượng +280J. Nhiệt lượng đã truyền cho khí là bao nhiêu? Biết quá trình là đẳng áp ở áp suất 2.105 N/m2. 8. Cấp độ 3 chủ đề 4 – Chất rắn, chất lỏng. Sự chuyển thể (1 câu – 0,75 điểm). Câu 32: Một thanh kim loại làm dầm cầu có độ dài là 10 m khi nhiệt độ ngoài trời là 10 0C. Độ dài của nó sẽ là bao nhiêu khi nhiệt độ ngoài trời là 40 0C? Hệ số nở dài của kim loại này là 12.10-6 K-1.. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ II I. Phần trắc nghiệm: 28 câu, 7 điểm. Câu Yêu cầu cần đạt về nội dung Cho điểm Yêu cầu kỹ năng, tư duy 1 A 0,25 Thuộc công thức, biến đổi công thức để có kết quả. Chọn câu thích hợp. 2 A 0,25 3 A 0,25 4 A 0,25 5 A 0,25 6 D 0,25 7 C 0,25 8 B 0,25 9 D 0,25 10 D 0,25 11 C 0,25 12 B 0,25 13 C 0,25 14 A 0,25 15 C 0,25 16 B 0,25 17 B 0,25 18 D 0,25 19 A 0,25 20 C 0,25 21 C 0,25 22 D 0,25 23 D 0,25 24 C 0,25 25 A 0,25 26 B 0,25 27 D 0,25 28 D 0,25 Tổng 7 điểm II. Phần Tự luận: 4 câu - 3 điểm. Câu Yêu cầu cần đạt về nội dung Cho điểm Yêu cầu kỹ năng, tư duy 29 - Quãng đưởng sau 1 giây đầu: - Độ cao vật: - Thế năng của vật: Hoặc: - Cơ năng ở vị trí đầu: W1 = mgz1 = 200(J) - Vật tốc sau 1 giây đầu: - Động năng sau 1 giây đầu: Wđ2 Áp dụng định luật bảo toàn cơ năng: W1 = W2 - Thế năng sau 1 giây đầu: Wđ2 = 100 (J). 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng t = 1 s - Mốc TN: mặt đất. Wt2 = ? * Suy luận và tính toán hợp lý. 30 - Suy luận: - Áp dụng phương trình trạng thái đối với 2 trạng thái: 0,25 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng - Trạng thái 1: ; - Trạng thái 2: ; * Suy luận và tính toán hợp lý. 31 - Công sinh ra: - Nhiệt lượng nhận được: 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng Q = ? * Suy luận và tính toán hợp lý. 32 - Chiều dài thanh kim loại ở 40 0C: Hoặc: - Độ nở dài: - Chiều dài ở 40 0C: 0,5 0,25 0,25 0,25 0,25 * Khả năng tóm tắt rõ ràng l = ?m * Suy luận và tính toán hợp lý. Tổng 3 điểm Ghi chú: Phần tính toán sau cùng có đơn vị mà sai đơn vị thì coi như sai toàn bộ phần đó, các phần tính toàn ở trên mà sai đơn vị thì trừ nửa số điểm của phần đó, sai số liệu thì kể từ phần đó đến các phần sau liên quan không được tính điểm.
Tài liệu đính kèm: