Bài giảng Công nghệ Khối 10 - Tiết 15, Bài 15: Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại của cây trồng

 CÔNG NGHỆ 10 
TIẾT 15 – BÀI 15: 
ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, 
PHÁT TRIỂN CỦA SÂU, BỆNH 
HẠI CÂY TRỒNG. 
Sâu, bệnh sinh trưởng và phát triển 
Nguồn sâu, bệnh hại 
Điều kiện khí hậu, đất đai 
Giống cây trồng 
Chế độ chăm sóc 
ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG 
I. NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI 
II. ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI 
III. ĐIỀU KIỆN GIỐNG CÂY TRỒNG VÀ CHẾ ĐỘ CHĂM SÓC 
IV. ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH 
1. Khái niệm về sâu bệnh hại cây trồng 
Hãy kể tên một số sâu bệnh hại trên đồng ruộng? 
I. NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI 
Sâu đục thân lúa 2 chấm 
Sâu cuốn lá lúa loại nhỏ 
Sâu cắn gié 
Rầy hại lúa 
Nhộng 
Bướm sâu cuốn lá nhỏ 
Lá lúa bị sâu cuốn lá nhỏ phá hoại 
Ruộng lúa bị sâu cuốn lá nhỏ 
SÂU CUỐN LÁ NHỎ 
BỆNH ĐỐM NÂU 
Thối thân, thối bẹ 
Dịch châu chấu 
Bệnh đạo ôn 
1.Khái niệm về sâu, bệnh hại cây trồng 
Sâu hại: rầy nâu, sâu đục thân, sâu cuốn lá 
Bệnh hại: Do VSV: bệnh đạo ôn, khô vằn 
 Do thời tiết khí hậu, đất đai, phân bón 
 bệnh bạc lá mạ, bệnh tiêm lửa 
* Sâu hại là động vật không xương sống, thuộc ngành chân khớp, chuyên gây hại cây trồng. 
* Bệnh hại là sự biến đổi về mặt hình thái và chức năng sinh lí của cây trồng do ngoại cảnh hoặc VSV gây nên. 
I. NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI 
Nguồn sâu bệnh hại 
Biện pháp ngặn chặn 
Tác dụng từng biện pháp 
 Có sẵn trên đồng ruộng: Trong đất, ở bờ ruộng, trong các bụi cây cỏ... 
- Sử dụng hạt giống và cây con bị nhiễm sâu, bệnh. 
- Cày bừa, ngâm đất, phơi ải 
 Xử lí hạt giống 
 Chọn cây con sạch bệnh 
- Diệt trừ sâu non, trứng nhộng, bào tử nấm... trong đất. 
- Làm mất nơi cư trú của sâu, bệnh hại. 
- Diệt trừ sâu non, trứng nhộng, bào tử nấm... trong hạt giống, cây con. 
- Phát quang bờ bụi rậm, vệ sinh đồng ruộng 
2. Nguồn sâu, bệnh hại 
- Cày đất, ngâm đất phơi ải 
Tác dụng : Diệt trừ nấm, trứng, nhộng gây hại 
- Phát quang bờ bụi rậm, vệ sinh đồng ruộng 
Tác dụng: làm mất nơi cư trú, cản trở và gây 
 khó khăn cho sự phát triển của sâu bệnh 
- Luân canh cây trồng 
Tác dụng: Cắt đứt nguồn thức ăn của sâu, bệnh 
- Dùng giống sạch bệnh, có sức đề kháng cao, 
xử lý hạt giống trước khi gieo trồng. 
1. Nhiệt độ môi trường. 
Biện pháp khắc phục 
Ảnh hưởng 
 Nội dung 
Các 
yếu tố 
 Ảnh hưởng trực tiếp đến sâu hại và xâm nhập, lây lan của bệnh hại. 
- Giới hạn sống: 10- 52 0 C 
 Thuận lợi: 25-30 0 C 
 Điều chỉnh thời vụ thích hợp. 
 Chọn giống cây trồng phù hợp . 
II. Điều kiện khí hậu, đất đai. 
2. Độ ẩm không 
khí, lượng mưa . 
Biện pháp khắc phục 
Ảnh hưởng 
 Nội dung 
Các 
yếu tố 
- Ảnh hưởng trực tiếp đến lượng nước trong cơ thể sâu hại. 
 - Ảnh hưởng gián tiếp qua nguồn thức ăn. 
→ Độ ẩm cao, mưa nhiều sâu, bệnh nhiều. 
- Chọn giống cây trồng thích hợp. 
 - Mật độ gieo trồng vừa phải. 
- Thăm đồng, có biện pháp xử lí kịp thời. 
II. Điều kiện khí hậu, đất đai: (tt) 
II. ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI 
3. Điều kiện đất đai 
Biện pháp khắc phục 
Ảnh hưởng 
 Nội Dung 
Các 
yếu tố 
- Thừa hoặc thiếu dinh dưỡng. 
 - Ví dụ: 
+ Thừa đạm: Đạo ôn, bạc lá... 
+ Đất chua: Bệnh tiêm lửa... 
- Bón phân khoa học, tưới tiêu hợp lí. 
- Luân canh cây trồng . 
II. Điều kiện khí hậu, đất đai: (tt) 
Bệnh bạc lá 
Bệnh đạo ôn 
Bón thừa đạm 
III. Điều kiện giống cây trồng và chế độ chăm sóc 
	 Em hãy phân tích những việc làm nào của 
nông dân dễ tạo điều kiện cho sâu, bệnh 
hại phát triển? 
1. Sử dụng giống 
 - Bị nhiễm sâu, bệnh 
 - Không chống chịu sâu, bệnh 
2. Chế độ chăm sóc 
 Mất cân đối giữa nước và phân bón 
- Bón nhiều phân hóa học 
- Ngập úng và nhiều vết xây xát 
3. Biện pháp hạn chế: 
 Chọn giống chống sâu, bệnh 
 Kiểm tra và xử lí giống trước khi gieo trồng. 
 Có chế độ chăm sóc hợp lí. 
III. ĐIỀU KIỆN GIỐNG CÂY TRỒNG VÀ CHẾ ĐỘ CHĂM SÓC 
1. Ổ dịch 
 Là nơi xuất phát của sâu, bệnh để phát triển rộng ra trên đồng ruộng. 
- Ví dụ: Trong cỏ, rác, rơm rạ sau thu hoạch 
IV. ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH 
1. Ổ dịch 
2. Điều kiện phát triển thành dịch 
IV. ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH 
Nguồn sâu bệnh 
Môi trường 
Chế độ chăm sóc 
Dịch 
3. Biện pháp 
- Tổ chức nhân dân dập dịch. 
Biện pháp phòng trừ tổng hợp. 
- Chú ý đến biện pháp hóa học. 
IV. ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH 
	A. Làm sạch cỏ, đốt rơm rạ trên đồng ruộng 
 B. Gieo trồng đúng thời vụ 
 C. Phun thuốc hoá học cho cây giống trước khi gieo trồng 
 D. Bắt và tiêu diệt hết các loại sâu bọ hại gặp trên đồng ruộng 
 E. Tưới tiêu và bón phân hợp lí 
 G. Sử dụng giống có khả năng kháng sâu bệnh cao 
Đ 
Đ 
Đ 
S 
S 
Đ 
Các biện pháp giúp ngăn ngừa dịch bệnh: 
 Xác định câu đúng (Đ), Sai(S)