Giáo án Chủ đề 1: Hàm số và đồ thị (3 tiết)

Chủ đề 1: HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ . 3Tiết
Ngày soạn: 29/8/08 . Ngày day:tuần 1,2,4/tháng 9 năm 2008 . 
I. Mục đính yêu cầu:
1. Kiến thức: 
Học sinh phải nắm được định nghĩa hàm số bậc nhất, đồ thị của hàm số bậc nhất, cách vẽ một hàm số bậc nhất, chiều biến thiên của hàm số bậc nhất khi a > 0 và a < 0.
Học sinh phải nắm được định nghĩa hàm số bậc hai, đồ thị của hàm số bậc hai, cách vẽ một hàm số bậc hai, chiều biến thiên của hàm số bậc hai.
2. Kĩ năng: Qua bài này học sinh cần phải nắm được định nghĩa từ đó các em áp dụng vào việc giải các bài tập cụ thể.
3. Thái độ nhận thức: Qua bài này giúp cho học sinh hình thành được tư duy trừu tượng và tư duy toán hoc, tư duy phân tích và tổng hợp. Rèn luyện tính cẩn thận cho học sinh.
II. Đồ dùng dạy học: SGK, giáo án, bản phụ, phấn màu, thước kẽ.
III. Nội dung bài mới:
Tiết 1 : ôn tập lý thuyết .
A. Nhắc lại một số kiến thức quan trọng trong chương 2:
I. Ôn tập về hàm số bậc nhất.
y = ax + b ( a khác 0) 
1. Tập xác định: D = R
2. Chiều biến thiên:
 Với a > 0 hàm số đồng biến.
 Với a < 0 hàm số nghịch biến.
3. Đồ thị của hàm số y = ax + b là một đường thẳng.
II. Hàm số hằng y = b
Đồ thị của hàm số y = b là một đường thẳng song song hoặc trùng với trục hoành và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b.
Đồ thị của hàm số x = a là một đường thẳng song song với trục tung hoặc trùng với trục tung và cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng a.
III. Hàm số y = |x|
1. Tập xác định: D = R
2. Chiều biến thiên:
Theo định nghĩa giá trị tuyệt đối: Từ đó ta có hàm số y = |x| nghich biến trên khoảng và đồng biến trên khoảng . 
Bảng biến thiên
Đồ thị:
IV. Đồ thị của hàm số bậc hai.
1. Nhận xét:
- Điểm O(0;0) là đỉnh của parabol . Đó là điểm thấp nhất của đồ thị trong trường hợp a>0, và là điểm cao nhất của đồ thị trong trường hợp a<0.
- Thực hiện việc biến đổi ở lớp 9, ta có thể viết: 
 + Từ đó ta có nhận xét sau: Điểm đối với đồ thị của hàm số đóng vai trò như đỉnh O(0;0) của parabol . 
2. Đồ thị:
Đồ thị của hàm số là một đường parapol với đỉnh là có trục đối xứng là đường thẳng . Parapol này quay bề lõm lên trên nếu a>0, xuống nếu a<0.
3. Cách vẽ đồ thị của hàm số bậc hai
a. Xác định toạ độ của đỉnh 
b. Vẽ trục đối xứng 
c. Xác định toạ độ giao điểm của parapol với trục tung và trục hoành nếu có.
d. Vẽ parapol.
Khi vẽ parapol cần chú ý: Parapol này quay bề lõm lên trên nếu a>0, xuống nếu a<0.
V. Chiều biến thiên của hàm số bậc hai.
Dựa vào đồ thị của hàm số ta có bảng biến thiên sau trong hai trương hợp a>0 và a<0.
Định lí:
 Nếu a > 0 thì hàm số 
+ Nghịch biến trên khoảng 
+ Đồng biến trên khoảng 
‚ Nếu a < 0 thì hàm số 
+ Đồng biến trên khoảng 
+ Nghịch biến trên khoảng 
Tiết 2 : Luyện tập hướng dẫn làm bài tập trắcnghiệm : 
Caâu 1:Caâu naøo sau ñaây khoâng phaûi laø meänh ñeà:
Haø noäi khoâng phaûi laø thuû ñoâ cuûa Vieät Nam.
..
Baïn hoïc baøi chöa?
N :.
Caâu 2: Phuû ñònh cuûa meänh ñeà A= laø:
	A. 	 	 B. 
	C. 	D. 
Caâu 3: Soá taäp con coù 2 phaàn töû cuûa taäp M=laø:
	A. 15	B. 16	C. 14	D. 22
Caâu 4: Söû duïng kí hieäu khoaûng ñeå vieát laïi caùc taäp hôïp sau:A=(,2)\(4, ).
	A. (,4)	B. (,2]	C. (2,4)	D[2. )
Caâu 5: Cho A=, B=.
	A. A=	 B. A= C. A=	D. A=
Caâu 6: Ñoà thò haøm soá y= coù truïc ñoái xöùng:
	A. 	B. 	C. 	D. 
Caâu 7: Parapol y= coù ñænh laø:
	A. ()	B. (0 , 2)	C. ()	D. (1 , -1)
Caâu 8:Ñieåm naøo sau ñaây thuoäc ñoà thò haøm soá y= ? 
	A. (, 0)	B. (, 0)	C. (0 , 2)	D. (2 , 0)
Caâu 9: Taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá y= laø:
	A. (] 	B. [)	C.( ]	D. []
Caâu 10: Phöông trình ñöôøng thaúng ñi qua giao ñieåm cuûa 2 ñöôøng thaúng y=3x+2 vaø y=2x+5 vaø song song vôùi ñöôøng thaúng y=x+1 laø:
	A. y=2x+8	B. y=3x+8	C. y=x+8	D. y=-x-8.
Câu 11: Parapol có đỉnh là:
A. 
B. 
C. 
D. 
Câu 12: Hàm số 
A. Đồng biến trên khoảng 
B. Đồng biến trên khoảng 
C. Đồng biến trên khoảng 
D. Nghịch biến trên khoảng 
Tiết 3 : Hướng dẫn làm bài tập tự luận 
Bài 1: Xác định toạ độ đỉnh của parapol và tìm giao điểm của parapol với trục tung và trục hoành của mỗi parapol sau:
a. 
b. 
HD:Tìm giao điểm của (P) với trục tung ta cho x = 0, Tìm giao điểm của (P) với trục hoành ta choy= 0
Baøi 2: Xaùc ñònh caùc taäp hôïp sau vaøbieåu dieãn treân truïc soá:
	a. A = (-5,5) (0, 9)	b. B = ().
Baøi 3: Cho A= vaø B=.Xaùc ñònh AB vaø AB.
Baøi 4 : Cho haøm soá y= -3coù ñoà thò laø P.
Tìm giao ñieåm cuûa P vôùi ñöôøng thaúng y = x-1.
Veõ ñoà thò cuûa haøm soá treân. 
HD: Muoán tìm giao ñieåm cuûa (P) vôùi (d) ta vieát pthñgñ cuûa (P) vaø(d), sau ñoù giaûi pt ta tìm ñöôïc x, theá vaøo pt (d) ta tìm ñöôïc y.
Baøi 5: Xaùc ñònh a, b bieát ñoà thò haøm soá y=ax+ b ñi qua ñieåm M(1,2) vaø N(3,4).
HD: Theá toïa ñoä ñieåm M, N vaø ta ñuwocj moät heä phöông trình. Giaûi heä phöông trình naøy ta tìm ñöôïc a vaø b. Theá vaøo phöông trình ñöôøng thaúng ban ñaàu ta timg ñöôïc pt ñöôøng thaúng caàn tìm.
Bài 6: Xác định các hệ số a, b để đồ thị của hàm số y = ax + b đi qua hai điểm.
a. A(0; 3) và B(3/5; 0)
b. A(1; 2) và B(2; 1)
c. A(15; -3) và B(21; -3)
HD: Tương tự như câu 5.
Bài 7: Viết pt y = ax + b của các đường thẳng.
a. Đi qua hai điểm A(4; 3), B(2; -1)
b. Đi qua điểm A(1; -1) và song song với trục hoành
HD: Tương tự như câu 5:
Bài 8: Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị của các hàm số sau:
a. 
b. 
c. 
HD: Ta lập bảng biến thiên sau đó tìm 5 điểm đặc biệt đối xứng. Ta vẽ được đồ thị hàm số.
Bài 9: Xác định parapol biết rằng parapol đó:
a. Đi qua điểm M(3; -4) và N(-2; 8)
b. Đi qua điểm A(3;-4) và có trục đối xứng là: 
c. Có đỉnh là I(2; -2)
d. Qua điểm B(-1; 6) và có tung độ -1/4.
HD: Theá toïa ñoä ñieåm M, N vaø ta ñöôïc moät heä phöông trình. Giaûi heä phöông trình naøy ta tìm ñöôïc a vaø b. Theá vaøo phöông trình ban ñaàu ta tìm ñöôïc pt parapol caàn tìm.
Bài 10: Xác định a, b, c biết parapol đi qua điểm A(8; 0) và có đỉnh là I(6, -12)?
HD: Tương tự như câu 9.