Giáo án Công nghệ Lớp 10 - Bài 4: Sản xuất giống cây trồng

Ngày soạn:
Theo ppct: 4
CHỦ ĐỀ GIỐNG CÂY TRỒNG
Bài 4: SẢN XUẤT GIỐNG CÂY TRỒNG
I/ Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
	- Nắm được quy trình sản xuất giống cây trồng thụ phấn chéo, sản xuất giống ở cây trồng nhân giống vô tính và sản xuất giống cây rừng
2. Kỹ năng 
- Kỹ năng, kỹ xảo: Rèn luyện cho học sinh khả năng quan sát, nhận biết, làm việc với sgk, làm việc theo nhóm.
- Tư duy: rèn cho học sinh khả năng phân tích, so sánh, khái quát.
3. Thái độ
- Luôn coi trọng sự hợp tác với các bạn trong nhóm và sự hỗ trợ của thầy, cô giáo trong suốt quá trình thực hiện các hoạt động.
	- Có ý thức và hứng thú tham gia các hoạt động học tập. 
4. Định hướng phát triển năng lực	
- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề
- Năng lực hợp tác và làm việc theo nhóm
- Năng lực tự học: Học sinh tự giác, chủ động xác định nhiệm vụ học tập, mục tiêu học tập phù hợp với bản thân và nỗ lực, tự lực thực hiện các nhiệm vụ được giao để thực hiện mục tiêu học tập. 
- Năng lực sáng tạo
II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC 
1. Máy tính , máy chiếu, tranh trong SGK, đồ dùng dạy học 
2. Giáo viên: Tài liệu sách chuẩn kiến thức kĩ năng, SGK...
3. Học sinh: Nghiên cứu ở nhà trước bài học, SGK 
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
A. KHỞI ĐỘNG
 1. Mục tiêu: đã có ở phần trên
 2. Phương thức: 
- Chuyển giao nhiệm vụ
Sau khi đánh giá, cho chấm điểm, GV nêu vấn đề: như các em vuwaftrinhf bày hai quá trình sản xuất hạt giống theo sơ đồ duy trì, sơ đồ phục tráng ở phần thụ phấn, còn ở cây trồng sinh sản hữu tính cso thụ phấn chéo và cây trồng sinh sản vô tính quy trình sản xuất hạt giống diễn ra như thế nào.
- Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ
Học sinh lắng nghe gv dẫn vào bài
- Báo cáo kết quả
Học sinh lắng nghe gv dẫn vào bài
- Đánh giá, nhận xét
Học sinh lắng nghe gv dẫn vào bài
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1
b. Sản xuất giống ở cây trồng thụ phấn chéo 
 - Chuyển giao nhiệm vụ
-GV: Nêu các nhiệm vụ học sinh cần thực hiện: 
Treo sơ đồ hình 4.1 đã phóng to lên bảng, hs nghiên cứu sgk và thảo luận các câu hỏi sau:
1, Thế nào là hình thức sinh sản thụ phấn chéo? Cho vd?
2, Vì sao cần chọn ruộng sản xuất ở khu vực cách li?
3, Để đánh giá thế hệ chọn lọc ở vụ thứ 2 và vụ thứ 3, tại sao cần loại bỏ những cây không đạt yêu cầu từ trước khi cây tung phấn?
4, Một em lên bảng, trình bày trên hình 4.1 quá trình sinh sản hạt giống ở cây trồng thụ phấn chéo
5, Em có nhận xét gì vè các hình thứ chọn lọc của quy trình sản xuất ở cây trồng thụ phấn chéo?
- Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ
+ Nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế để trả lời câu hỏi
- Báo cáo kết quả
1, Là hình thức sinh sản mà nhụy của hoa được thụ phấn từ hạt phấn của cây khác VD: ngô, vừng...
2, Không để cho cây trồng được thụ phấn từ những cây không mong muốn trên đồng ruộng, đảm bảo độ thuần khiết của giống
3, Không đê cho những cây xấu được tung phấn nên không có điều kiện phát tán hạt phấn vào những cây tốt.
4, Vụ thứ nhất:
+ Chọn ruộng ở khu cách li, chia làm 500 ô để gieo hạt cây SNC
+ Chọn mỗi ô 1 cây đúng giống để lấy hạt
Vụ thứ hai:
+ Gieo hạt của cây đã chọn – hạt của mỗi cây gieo vào 1 hàng
+ loại bỏ những hàng cây không đạt yêu cầu và cả những cây xấu ơ hàngđạt yêu cầu từ khi cây chưa tung phấn
+ Thu hạt những cây còn lại trộn lẫn, đó là SNC
Vụ thứ ba:
+ Gieo hạt SNC đê nhân giốn, tiếp tục chọn lọc, loại bỏ cây không đạt yêu cầu. Thu được hạt NC
Vụ thứ 4:
+ Nhân hạt NC, tiếp tục chọn lọc để có hạt XN
5, Có 2 hình thức chọn lọc: vụ 1 và vụ 2 tiến hành chọn lọc cá thể để tạo ra hạt SNC, còn vụ 3 và vụ 4 tiến hành chọn lọc hôn hợp để tạo ra hạt NC và hạt XN 
- Đánh giá, nhận xét
 Vụ thứ nhất:
+ Chọn ruộng ở khu cách li, chia làm 500 ô để gieo hạt cây SNC
+ Chọn mỗi ô 1 cây đúng giống để lấy hạt
Vụ thứ hai:
+ Gieo hạt của cây đã chọn – hạt của mỗi cây gieo vào 1 hàng
+ loại bỏ những hàng cây không đạt yêu cầu và cả những cây xấu ơ hàngđạt yêu cầu từ khi cây chưa tung phấn
+ Thu hạt những cây còn lại trộn lẫn, đó là SNC
Vụ thứ ba:
+ Gieo hạt SNC đê nhân giốn, tiếp tục chọn lọc, loại bỏ cây không đạt yêu cầu. Thu được hạt NC
Vụ thứ 4:
+ Nhân hạt NC, tiếp tục chọn lọc để có hạt XN
Sau đó chuyển ý
Hoạt động 2
C. sản xuất ở cầy trồng nhân giống vô tính
- Chuyển giao nhiệm vụ
-GV: Nêu các nhiệm vụ học sinh cần thực hiện:
Goi 1 hs đọc mục c sgk và một em nêu quá trình sản xuất giống cây trồng nhân giống vô tính?
 - Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ
+ Nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế để trả lời câu hỏi
- Báo cáo kết quả
+ Gđ 1: Sản xuất giống SNC bằng chọn lọc
+ Gđ 2: Sản xuất giống NC từ giống SNC
+ Gđ 3: Sản xuất giống XN từ giống NC
- Đánh giá, nhận xét
+ Gđ 1: Sản xuất giống SNC bằng chọn lọc
+ Gđ 2: Sản xuất giống NC từ giống SNC
+ Gđ 3: Sản xuất giống XN từ giống NC
 Hoạt động 3
2. Sản xuất giống cây rừng
- Chuyển giao nhiệm vụ
- GV: Nêu các nhiệm vụ học sinh cần thực hiện:
1, cây rừng có đặc điểm gì khác với cây lương thực, thực phẩm?
2, một em nêu quy trình sản xuất chủ yếu sản xuất giống cây rừng?
- Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ
+ Nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế để trả lời câu hỏi
- Báo cáo kết quả
1, Thời gian sinh trưởng dài, từ khi gieo hạt dến khi ra hoa kết quả phải mất hàng chục năm
2, + Gđ 1: Sản xuất giống SNC và NC bằng cách chọn lọc cây trội để xây dựng rừng giống hoặc vườn giống
+ Gđ 2: Nhân giống cây rừng ở vườn giống hoặc rừng giống để cung cấp cho sản xuất đại trà, có thể bằng hạt hoặc giâm hom hoặc nuôi cấy mô
- Đánh giá, nhận xét
+ Gđ 1: Sản xuất giống SNC và NC bằng cách chọn lọc cây trội để xây dựng rừng giống hoặc vườn giống
+ Gđ 2: Nhân giống cây rừng ở vườn giống hoặc rừng giống để cung cấp cho sản xuất đại trà, có thể bằng hạt hoặc giâm hom hoặc nuôi cấy mô
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Học sinh làm việc theo nhóm thực hiện phiếu học tập sau: So sánh quy trình sản xuất giống ở 3 nhóm cây trồng
Cây tự thụ phấn
Cây thụ phấn chéo
Cây nhân giống vô tính
Giống nhau
Khác nhau
Đáp án:
Cây tự thụ phấn
Cây thụ phấn chéo
Cây nhân giống vô tính
Giống nhau
Qua 3 giai đoạn: sản xuất hạt SNC, hạt NC và hạt XN
Qua 3 giai đoạn
Qua 3 giai đoạn: sản xuất thế hệ vô tính SNC, thế hệ NC, thế hệ XN
Khác nhau
-Vật liệu khởi đầu là hạt tác giả, hạt nhập nội hoặc hạt thoái hóa
- Không đòi hỏi yêu cầu cách lí cao
- vật liệu khởi đầu là hạt SNC: hạt tác giả
- Yêu cầu cách li nghiêm ngặt
Vật liệu khởi dầu là thế hệ vô tính đạt tiêu chuẩn cáp SNC
- Không yêu cầu cách li
D. VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG
Tìm hiểu thêm trên mạng internet về sản xuất GCT và đi xem một số cớ quan sản xuất GCT trên địa bàn tỉnh, huyện.
E. Rút kinh nghiệm.
..........................................................................................................................................
Kim Sơn, ngày..tháng..năm
 Tổ trưởng kí duyệt