Giáo án Đại số 10 nâng cao đầy đủ

§1. mÖnh ®Ò vµ mÖnh ®Ò chøa biÕn
TiÕt 1,2
I) Môc tiªu :
1) VÒ kiÕn thøc :
- N¾m ®­îc kh¸i niÖm mÖnh ®Ò, nhËn biÕt ®­îc 1 c©u cã ph¶i lµ mÖnh ®Ò kh«ng
- N¾m ®­îc kh¸i niÖm mÖnh ®Ò phñ ®Þnh, kÐo theo t­¬ng ®­¬ng 
- BiÕt kh¸i niÖm mÖnh ®Ò chøa biÕn 
2) VÒ kü n¨ng :
-BiÕt lËp mÖnh ®Ò phñ ®Þnh cña 1 mÖnh ®Ò, mÖnh ®Ò kÐo theo vµ mÖnh ®Ò t­¬ng ®­¬ng tõ 2 mÖnh ®Ò ®· cho vµ x¸c ®Þnh ®­îc tÝnh ®óng sai cña c¸c mÖnh ®Ò nµy 
- BiÕt chuyÓn mÖnh ®Ò chøa biÕn thµnh mÖnh ®Ò b»ng c¸ch : hoÆc g¸n cho biÕn 1 gi¸ trÞ cô thÓ trªn miÒn x¸c ®Þnh cña chóng, hoÆc g¸n c¸c kÝ hiÖu vµ vµo phÝa tr­íc nã 
- BiÕt sö dông c¸c kÝ hiÖu vµ trong c¸c suy luËn to¸n häc 
- BiÕt c¸h lËp mÖnh ®Ò phñ ®Þnh cña 1 mÖnh ®Ò cã chøa kÝ hiÖu vµ 
3) VÒ t­ duy vµ th¸i ®é :
	- HiÓu ®­îc mÖnh ®Ò lµ c©u kh¼ng ®Þnh cã tÝnh ®óng - sai râ rµng 
	- HiÓu ®­îc c¸c phÐp to¸n logic
	- HiÓu ®­îc to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn 
	- BiÕt quy l¹ vÒ quen .
II) ChuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn d¹y häc :
GV : Gi¸o ¸n vµ c¸c phiÕu häc tËp
HS : §äc bµi tr­íc ë nhµ 
III) Ph­¬ng ph¸p :
C¬ b¶n dïng PP gîi më vÊn ®¸p th«ng qua c¸c H§ ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen ho¹t ®éng nhãm
IV) TiÕn tr×nh bµi gi¶ng :
TiÕt 1:
Ho¹t ®éng 1: MÖnh ®Ò lµ g× ?
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- X¸c ®Þnh tÝnh ®óng sai cña c¸c kh¼ng ®Þnh ®ã 
- HS lÊy vÝ dô vÒ mÖnh ®Ò 
- X¸c ®Þnh xem c¸c c©u nµy cã ph¶i lµ mÖnh ®Ò kh«ng ? Tõ ®ã nªu chó ý SGK
- §­a ra 1 sè c©u kh¼ng ®Þnh ( VD1)
- §­a ra kh¸i niÖm mÖnh ®Ò 
- GV ®­a ra 1 sè c©u hái vµ c©u c¶m th¸n, c©u mÖnh lÖnh
Ho¹t ®éng 2 : MÖnh ®Ò phñ ®Þnh 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- HS ®­a ra 1 c©u kh¼ng ®Þnh ®óng 
- HS x¸c ®Þnh c©u phñ ®Þnh ®óng hay sai 
- HS tù ®­a ra 1 c©u kh¼ng ®Þnh sai vµ c©u phñ ®Þnh cña nã 
- X¸c ®Þnh xem c¸c c©u trªn cã ph¶i lµ mÖnh ®Ò kh«ng ? rót ra nhËn xÐt (SGK)
- HS ®­a ra mÖnh ®Ò phñ ®Þnh theo c¸c c¸ch kh¸c nhau. Tõ ®ã nªu chó ý 
- HS tr¶ lêi H1 SGK
- GV ®­a ra c©u phñ ®Þnh 
- GV cã thÓ söa c©u cho ®óng yªu cÇu 
VD : sè 6 chia hÕt cho 2
GV cñng cè 
§¸p ¸n 
Sè 6 kh«ng chia hÕt cho 2 
Sè 6 kh«ng ph¶i lµ sè ch½n 
Sè 6 lµ sè lÎ 
Ho¹t ®éng 3 : MÖnh ®Ò kÐo theo vµ mÖnh ®Ò ®¶o 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- HS lÊy 1 sè VD vÒ mÖnh ®Ò kÐo theo
- XÐt sù ®óng sai cña c¸c mÖnh ®Ò ®ã 
- HS lÊy VD cho 2 t×nh huèng th­êng gÆp
- Tr¶ lêi H2
“ NÕu tø gi¸c ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt th× nã cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau”
- HS ph¸t biÓu mÖnh ®Ò Q Þ P vµ x¸c ®Þnh tÝnh ®óng sai cña 2 mÖnh ®Ò trªn
- HS ph¸t biÓu l¹i §N, lÊy VD
- NhËn xÐt sù kh¸c nhau gi÷a VD5 vµ VD4
- Kh¸i niÖm mÖnh ®Ò kÐo theo 
- GV ®­a ra nhËn xÐt tæng qu¸t 
- Yªu cÇu HS gi¶i thÝch VD4 
- NÕu cho PÞ Q, QÞ P th× mÖnh ®Ò PÞ Q ®­îc ph¸t biÓu nh­ thÕ nµo ?
GV ®­a ra kh¸i niÖm mÖnh ®Ò ®¶o 
GV ®­a ra VD5 (SGK)
Ho¹t ®éng 4 : MÖnh ®Ò t­¬ng ®­¬ng 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- NhËn xÐt sù kh¸c nhau gi÷a VD6 so víi VD4, VD 5 
- MÖnh ®Ò ®¶o ë VD6 còng ®óng 
- LÊy VD : PÞ Q mµ c¶ P vµ Q ®Òu sai 
-X ¸c ®Þnh tÝnh ®óng sai cña mÖnh ®Ò P Û Q
P Û Q ®óng khi P, Q ®óng hoÆc P,Q sai 
- Tr¶ lêi H3 
- a) mÖnh ®Ò t­¬ng ®­¬ng (®óng )
- b ) P, Q ®óng, P Û Q ®óng 
- Gv ®­a ra VD 6 
- Kh¸i niÖm mÖnh ®Ò t­¬ng ®­¬ng 
kÝ hiÖu P Û Q
P Û Q ®óng khi PÞ Q vµ QÞP ®óng 
- C¸ch ph¸t biÓu kh¸c : P khi vµ chØ khi Q 
GV cña cè 
TiÕt 2 :
Ho¹t ®éng 5: Kh¸i niÖm mÖnh ®Ò chøa biÕn 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm 
- LÊy VD vÒ mÖnh ®Ò chøa biÕn 
- Tr¶ lêi H4
P(2) - sai
P(1)2) - ®óng 
Tr¶ lêi : a) ®óng víi tÊt c¶ x
 b) ®óng víi x ≠ 3
- Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm 
- LÊy VD vµ tr¶ lêi c©u hái 
BT : XÐt tÝnh ®óng - sai
a) |x| ≥ x víi x lµ sè thùc 
b) x2 - 6x + 9 > 0 víi x lµ sè thùc
Ho¹t ®éng 6: C¸c kÝ hiÖu vµ 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
-HS lÊy VD 
-Tr¶ lêi H5 
- ‘ lµ sè lÎ ’ - sai, gi¶i thÝch 
- HS lÊy VD 
- ChuyÓn mÖnh ®Ò chøa biÕn cã kÝ hiÖu vµ kÝ hiÖu 
- Tr¶ lêi H6 ®óng 
H§TP1: a) KÝ hiÖu 
BT ë trªn 
a) §óng víi tÊt c¶ x lµ sè thùc
 |x| ≥ x 
GV ®­a ra kÝ hiÖu tæng qu¸t
H§TP2 : b) KÝ hiÖu 
C©u b : - 6x + 9 = 0 
GV ®­a ra kÝ hiÖu 
“” hoÆc “”
Ho¹t ®éng 7: MÖnh ®Ò phñ ®Þnh cña mÖnh ®Ò cã chøa kÝ hiÖu vµ 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- HS lÊy VD vÒ mÖnh ®Ò cã chøa kÝ hiÖu vµ vµ ph¸t biÓu mÖnh ®Ò phñ ®Þnh cña chóng, råi xÐt tÝnh ®óng sai cña c¸c mÖnh ®Ò nµy 
- Tr¶ lêi H7 : Cã 1 b¹n trong líp em kh«ng cã m¸y tÝnh 
§­a ra kÝ hiÖu 
Ho¹t ®éng 8 : Cñng cè, luyÖn tËp 
- Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc träng t©m 
- BT : 1, 3, 5 SGK
- BTVN : C¸c bai tËpp cßn l¹i vµ BT ë s¸ch bµi tËp 
§2. ¸p dông mÖnh ®Ò vµo Suy luËn to¸n häc 
TiÕt 3,4 :
I) Môc tiªu :
1) VÒ kiÕn thøc :
- HiÓu râ 1 sè ph­¬ng ph¸p suy luËn to¸n häc
- N¾m v÷ng c¸c ph­¬ng ph¸p chøng minh trùc tiÕp vµ chøng minh ph¶n chøng 
- BiÕt ph©n biÖt ®­îc gi¶ thiÕt vµ kÕt luËn cña ®Þnh lý 
- BiÕt ph¸t biÓu mÖnh ®Ò ®¶o, ®Þnh lý ®¶o, biÕt sö dông thuËt ng÷ : “®iÒu kiÖn cÇn ”, “®iÒu kiÖn ®ñ ”, “®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ”, trong c¸c ph¸t biÓu to¸n häc 
2) VÒ kü n¨ng :
Chøng minh ®­îc 1 sè mÖnh ®Ò b»ng ph­¬ng ph¸p ph¶n chøng 
3) VÒ t­ duy vµ th¸i ®é :
	- HiÓu ®­îc kh«ng ph¶i ®Þnh lý nµo còng cã cÊu tróc : 
	- SuyluËn l« gic
	- BiÕt quy l¹ vÒ quen .
- RÌn luyÖn tÝnh chÝnh x¸c 
II) ChuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn d¹y häc :
GV : Gi¸o ¸n vµ c¸c phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu vµ m¸y tÝnh 
HS : §äc bµi tr­íc ë nhµ vµ n¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc vµ mÖnh ®Ò
III) Ph­¬ng ph¸p :
C¬ b¶n dïng PP gîi më vÊn ®¸p th«ng qua c¸c H§ ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen ho¹t ®éng nhãm
IV) TiÕn tr×nh bµi gi¶ng :
TiÕt 3 :
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- HS nhËn nhiÖm vô vµ t×m ph­¬ng ¸n ®óng 
§S : c©u ®óng : 1, 4, 5 7
 C©u sai : 6
 C©u kh«ng ph¶i lµ mÖnh ®Ò : 2, 3
- Ph¸t biÓu mÖnh ®Ò 7 d­íi d¹ng :
- GV ®­a c©u hái lªn mµn h×nh 
X¸c ®Þnh xem ®©u lµ mÖnh ®ª, nÕu lµ mÖnh ®Ò gi¶i thÝch tÝnh ®óng sai :
1) TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du
2) N­íc biÓn cã mÆn kh«ng ?
3) B¹n xinh qu¸ !
4) NÕu 3 < 2 th× 16 lµ sè nguyªn tè 
5) NÕu n lµ sè tù nhiÖn th× n2 + 1 kh«ng chia hÕt cho 3
6) Hai tam gi¸c b»ng nhau khi vµ chØ khi chóng cã diÖn tÝch b»ng nhau
7) NÕu x lµ sè tù nhiªn tho¶ m·n : x2chia hÕt cho 3 th× x chia hÕt cho 3 
8) : x2 < 0
Ho¹t ®éng 2: §Þnh lÝ vµ chøng minh ®Þnh lÝ 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- D¹ng tæng qu¸t cña mÖnh ®Ò 7 lµ :
HS ®­a ra c¸c b­íc chøng minh trùc tiÕp 
- LÊy x tuú ý thuéc X mµ P(x) ®óng 
- Dïng suy luËn vµ c¸c kiÕn thøc ®· biÕt ®Ó chØ ra r»ng Q(x) ®óng 
- X¸c ®Þnh gi¶ thiÕt, kÕt luËn cµ chøng minh ®Þnh lÝ 5 ë trªn 
HS nªu phÐp chøng mnh ph¶n chøng 
- Gi¶ sö x0 X : P(x0) ®óng vµ Q(x0) sai suy ra m©u thuÉn 
- Tr¶ lêi H1
NhËn xÐt :
a) PÞ Q
b) 
c) 
VD : MÖnh ®Ò 7
GV : Ta gäi nã lµ ®Þnh lÝ v× nã lµ 1 M§ ®óng 
GV nªu kh¸i niÖm ®Þnh lÝ 
ViÖc chØ ra mÖnh ®Ò 7 ®óng lµ ta chøng minh ®Þnh lÝ 7
- C¸ch chøng minh nµy gäi lµ chøng minh trùc tiÕp
- BT : Chøng minh ®Þnh lÝ ë mÖnh ®Ò 5 
- Yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ cÊu tróc cña ®Þnh lÝ 
- Yªu cÇu HS nªu c¸ch chøng minh kh¸c ë M§ 7
HD : Chøng minh ph¶n chøng 
GV : §©y lµ ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp 
- Nªu VD 3 SGK
GV ®­a ra 1 VD vµ cho HS nhËn xÐt 
a) “NÕu h«m nay trêi m­a th× bÓ b¬i nghØ”
b) “NÕu h«m nay trêi kh«ng m­a th× bÓ b¬i kh«ng ®ãng cöa “
c) “NÕu h«m nay bÓ b¬i kh«ng ®ãng cöa th× trêi kh«ng m­a”
b) lµ mÖnh ®Ò ph¶n cña a)
c) lµ mÖnh ®Ò ph¶n ®¶o cña a)
GV ®­a ra c¸ch chøng minh gi¸n tiÕp 
Chøng minh a) ta ®i chøng minh c)
TiÕt 4 :
Ho¹t ®éng 3 : §iÒu kiÖn cÇn, ®iÒu kiÖn ®ñ 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
- X¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn cÇn, ®iÒu kiÖn ®ñ ë VDa
- Tø gi¸c cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó tø gi¸c ®ã lµ h×nh ch÷ nhËt
- tø gi¸c ®ã lµ h×nh ch÷ nhËt lµ ®iÒu kiÖn ®ñ ®Ó cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau
Tr¶ lêi : §¶o l¹i kh«ng ®óng 
V× tø gi¸c cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau ch­a ch¾c lµ h×nh ch÷ nhËt
-Tr¶ lêi H2
P(n) : n chia hÕt cho 24
Q(n) : n chia hÕt cho 8
- (1)
P(x) gäi lµ gi¶ thiÕt, Q(x) gäi lµ kÕt luËn. §Þnh lý d¹ng (1) cßn ®­îc ph¸t biÓu :
P(x) lµ ®iÒu kiÖn ®ñ ®Ó cã Q(x) hoÆc Q(x) lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó cã P(x)
VD : NÕu tø ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt th× tø gi¸c ®ã cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau
-“Tø ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt” cã ph¶i lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó tø gi¸c ABCD cã 2 ®­êng chÐo b»ng nhau hay kh«ng ?
- VD 4 : SGK
Ho¹t ®éng 3 :§Þnh lÝ ®¶o, ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
HS nªu mÖnh ®Ò ®¶o vµ xÐt tÝnh ®óng sai cña c¸c mÖnh ®Ò ®¶o ®ã 
a) NÕu 1 tø gi¸c låi néi tiÕp ®­îc trong 1 ®­êng trßn th× tø gi¸c ®ã cã 4 gãc b»ng nhau ( sai)
b) NÕu tam gi¸c ABC c©n vµ cã 1 gãc b»ng 600 th× tam gi¸c ®ã lµ tam gi¸c ®Òu (®óng)
NhËn xÐt : MÖnh ®Ò ®¶o cña ®Þnh lÝ d¹ng (1) lµ mÖnh ®Ò cã d¹ng (2)
MÖnh ®Ò (2) cã thÓ ®óng hoÆc sai 
HS viÕt gép ®Þnh thuËn vµ ®Þnh lÝ ®¶o 
- X¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ 
a) Tø gi¸c cã 4 gãc b»ng nhau lµ ®iÒu kiÖn ®ñ ®Ó tø gi¸c néi tiÕp 
b) tam gi¸c ABC ®Òu lµ ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó tam gi¸c ABC c©n vµ cã 1 gãc b»ng 600
Tr¶ lêi H3 
®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó 1 sè nguyªn d­¬ng kh«ng chia hÕt cho 3 lµ n2 chia cho 3 d­ 1 
HS chøng minh
Tr¶ lêi : 
a) Söa lµ : §K cÇn 
b) Söa lµ : §K ®ñ 
c) Söa lµ : §K ®ñ 
VD : a) NÕu 1 tø gi¸c låi cã 4 gãc b»ng nhau th× tø gi¸c ®ã néi tiÕp ®­îc trong 1 ®­êng trßn
b) NÕu tam gi¸c ABC ®Òu th× tam gi¸c ABC c©n vµ cã 1 gãc b»ng 600
ë c©u b) mÖnh ®Ò ®¶o ®óng th× nã ®­îc gäi lµ ®Þnh lÝ ®¶o, (1) ®­îc gäi lµ ®Þnh lÝ thuËn 
Yªu cÇu HS t×m ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ trong 2 mÖnh ®Ò trªn 
-Yªu cÇu HS chøng minh H3
- BT : H·y söa l¹i ( nÕu cÇn ) c¸c mÖnh ®Ò sau ®©y ®Ó ®­îc mÖnh ®Ò ®óng
a) §Ó tø gi¸c T lµ 1 h×nh vu«ng ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ lµ nã cã 4 c¹nh b»ng nhau 
b) §Ó tæng 2 sè tù nhiªn chia hÕt cho 7 ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ lµ sè ®ã chia hÕt cho 7
c) §Ó ab>0 ®iÒu kiÖn cÇn lµ c¶ 2 sè a, b ®Òu d­¬ng 
V - Cñng cè :
Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc träng t©m 
LuyÖn tËp : BT 7,8 SGK
BTVN : 6,9,10, 11 SGK vµ BT ë s¸ch bµi tËp 
LuyÖn tËp
TiÕt 5, 6 :
I) Môc tiªu :
1) VÒ kiÕn thøc :
- ¤n tËp, cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ mÖnh ®Ò, mÖnh ®Ò kÐo theo, mÖnh ®Ò ®¶o vµ mÖnh ®Ò t­¬ng ®­¬ng, c¸c mÖnh ®Ò chøa kÝ hiÖu vµ 
2) VÒ kü n¨ng :
- RÌn luyÖn kü n¨ng x¸c ®Þnh tÝnh ®óng -sai cña c¸c mÖnh ®Ò, c¸ch lËp mÖnh ®Ò, chøng minh mét mÖnh ®Ò b»ng ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ph¶n chøng. 
3) VÒ t­ duy vµ th¸i ®é :
	- BiÕt ®­îc øng dông to¸n häc trong thùc tÕ 
	- BiÕt suyluËn l« gic
	- BiÕt quy l¹ vÒ quen .
- RÌn luyÖn tÝnh chÝnh x¸c 
II) ChuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn d¹y häc :
GV : Gi¸o ¸n vµ c¸c phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu vµ m¸y tÝnh 
HS : Lµm bµi tËp vµ n¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc vÒ mÖnh ®Ò
III) Ph­¬ng ph¸p :
C¬ b¶n dïng PP gîi më vÊn ®¸p th«ng qua c¸c H§ ®iÒu khiÓn t­ duy, ®an xen ho¹t ®éng nhãm
IV) TiÕn tr×nh bµi gi¶ng :
TiÕt 5 :
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò 
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
HS tiÕp n¾m b¾t c©u hái vµ t×m ph­¬ng ¸n tr¶ lêi 
- C©u 1 (§), c©u 2 (S), c©u 3,4 kh«ng lµ mÖnh ®Ò
- tø gi¸c ABCD kh«ng ph¶i lµ HCN
- 9801 kh«ng ph¶i lµ sè chÝnh ph­¬ng
1) MÖnh ®Ò kÝ hiÖu - ®óng 
2) MÖnh ®Ò kÝ hiÖu - ®óng 
3) MÖnh ®Ò kÝ hiÖu - sai 
4) MÖnh ®Ò kÝ hiÖu - sai 
5) MÖnh ®Ò k ... 9
I. Môc tiªu
1. KiÕn thøc:
- Nhí vµ vËn dông c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
- Nhí vµ vËn dông c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch
2. Kü n¨ng:
BiÕn ®æi thµnh th¹o c¸c c«ng thøc trªn trong c¸c bµi trong c¸c bµi to¸n: TÝnh gi¸ trÞ, rót gän, chøng minh ®¼ng thøc.
3. T­ duy:
Nh¹y bÐn trong viÖc lùa chän c«ng thøc biÕn ®æi sao cho phï hîp
4. Th¸i ®é:
RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c, tÝnh nhanh nhÑn.
II. ChuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn d¹y häc
1. Thùc tiÔn:
- Häc sinh ®· n¾m ®­îc c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng ë bµi lý thuyÕt
2. Ph­¬ng tiÖn:
- B¶ng phô ®Ó tãm t¾t l¹i hÖ thèng c«ng thøc
- PhiÕu häc tËp
III. gîi ý vÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc:
- C¬ b¶n dïng ph­¬ng ph¸p gîi më vÊn ®¸p th«ng qua c¸c ho¹t ®éng t­ duy, ®an xen ho¹t ®éng nhãm
IV TiÕn tr×nh bµi häc vµ c¸c ho¹t ®éng
1. C¸c t×nh huèng häc tËp
- Ho¹t ®éng 1: ¤n tËp kiÕn thøc cò, nªu c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
- Ho¹t ®éng 2: Bµi tËp vËn dông c«ng thøc trªn (Bµi 48, 49 SGK)
- Ho¹t ®éng 3: ¤n tËp kiÕn thøc cò, nªu c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch
- Ho¹t ®éng 4: Bµi tËp vËn dông c«ng thøc trªn (Bµi 51 SGK)
- Ho¹t ®éng 5: Cñng cè c¸c cong thøc trªn th«ng qua bµi tËp tæng hîp
2. TiÕn tr×nh bµi häc
2.1 KiÓm tra bµi cò
KiÓm tra bµi cò ®­îc thùc hiÖn trong ho¹t ®éng 1 vµ ho¹t ®éng 3
2.2 Néi dung bµi:
Ho¹t ®éng 1:
- ¤n tËp kiÕn thøc cò, gi¸o viªn ph¸t phiÕu cho häc sinh theo nhãm
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+ Nghe, hiÓu nhiÖm vô
+ Tæ chøc cho häc sinh tù «n tËp kiÕn thøc cò
+ T×m ra nhãm nµo hoµn thµnh nhiÖm vô nhanh nhÊt
+ H·y nªu ®Çy ®ñ c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
+ Tr×nh bµy kÕt qu¶, chØnh s÷a hoµn chØnh
+ Ghi nhËn kiÕn thøc
Ho¹t ®éng 2:
- Bµi tËp vËn dông c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch 
Bµi tËp 1: (bµi 49 SGK) Chøng minh gi¸ trÞ cña biÓu thøc sau kh«ng phô thuéc vµo x
Sin4x sin10x - sin11x sin3x - sin7x sin x
Bµi tËp 2: (Bµi 48 SGK)
Chøng minh r»ng:
cos (Gîi ý nh©n vÕ tr¸i víi sin hoÆc sin råi sö dông c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+ §äc, hiÓu nhiÖm vô cña ®Ò bµi 
+ ë bµi tËp 1: häc sinh cÇn ph¶i hiÓu:
+ RÌn luyÖn kü n¨ng biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
+ ThÓ nµo lµ chøng minh gi¸ trÞ cña biÓu thøc kh«ng phô thuéc vµo x. Tõ ®ã ¸p dông c«ng thøc biÕn tÝch thµnh tæng
+ Tr×nh bµy bµi gi¶i
+ ë bµi tËp 2:
+ChØnh s÷a, hoµn thiÖn (nÕu cÇn)
+ Dùa vµo gîi ý häc sinh sö dông c«ng thøc biÕn tÝch thµnh tæng ®Ó chøng minh ®¼ng thøc
Ho¹t ®éng 3:
¤n tËp kiÕn thøc cò, nªu c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch ho¹t ®éng cña häc sinh vµ cña gi¸o viªn t­¬ng tù nh­ ë ho¹t ®éng1
Ho¹t ®éng 4: Bµi tËp vËn dông c«ng thøc biÕn tæng thµnh tÝch
Bµi tËp 3: (bµi 51 SGK)
Chøng minh r»ng nÕu th×
a. sin
b. cos
c. sin 2
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+ §äc, hiÓu nhiÖm vô cña ®Ò bµi
+ N¨m ®­îc mèi liªn hÖ gi÷agi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c gãc cã liªn quan ®Æc biÖt (2 gãc bï nhau, 2 gãc phô nhau
+ Cñng cè cho häc sinh mèi liªn hÖ gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña c¸c gãc cã liªn quan ®Æc biÖt (2 gãc bï nhau, phô nhau
+ RÌn luyÖn kü n¨ng biÕn ®æi tæng thµnh tÝch
+ §Ó chøng minh c¸c ®¼ng thøc trªn h­íng biÕn ®æi nh­ thÕ nµo lµ phï hîp?
+ Tr×nh bµy bµi gi¶i
Ho¹t ®éng 5: Cñng cè c¸c c«ng thøc trªn th«ng qua bµi tËp tæng hîp.
Bµi tËp 4: (Bµi 50 SGK)
Chøng minh r»ng
a. NÕu tam gi¸c ABC cã 3 gãc A, B, C tháa m·n sinA = cosB + cos C th× tam gi¸c ABC vu«ng 
b. NÕu tam gi¸c ABC cã 3 gãc lµ A,B, C tháa m·n sinA = 2sinB cos C th× tam gi¸c ABC c©n
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+ §äc, hiÓu nhiÖm vô cña ®Ò bµi
+ KÕt hîp linh ho¹t c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng, tÝch thµnh tæng ®Ó gi¶i bµi to¸n
+ H·y cho biÕt 3 gãc A, B, C cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g×? Mèi liªn hÑ gi÷a chóng?
+ Nhí ®­îc c¸ch gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh l­îng gi¸c c¬ b¶n
+ Tõ c¸c gi¶ thiÕt h·y t×m ra thªm mèi liªn hÖ nµo gi÷a chóng ?
Nhí ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn cña c¸c gãc trong mét mÆt tam gi¸c vµ mèi liªn hÖ cña chóng
Tõ ®ã rót ra ®iÒu ph¶i chøng minh
Tr×nh bµy lêi gi¶i
Cñng cè:
Cñng cè c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch
Cñng cè c¸c c«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng
Bµi tËp vÒ nhµ 
Bµi 51, 53,54 (SGK)
TiÕt 86 ¤n tËp ch­¬ng VI
Ngµy so¹n : 20/4/09
Môc tiªu:
Qua bµi nµy gióp HS : 
 + HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc cña ch­¬ng
 + Cñng cè vÒ: + C¸c gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña gãc, cung
 + c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c
 + BiÕt vËn dông c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c
 + RÌn luyÖn t­ duy s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng suy luËn
 + H×nh thµnh c¸c phÈm chÊt cÇn thiÕt cña ng­êi lao ®éng míi
ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:
+ GV : ChuÈn bÞ b¶ng phô, tãm t¾t c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch­¬ng
+ HS: GiÊy, bót
Ph­¬ng ph¸p:
 Sö dông ph­¬ng ph¸p vÊn ®¸p gîi më ®an xen ho¹t ®éng nhãm
TiÕn tr×nh lªn líp:
KiÓm tra bµi cò( Lång vµo c¸c ho¹t ®éng trong giê häc)
§Ò bµi tËp
 Bµi 1:( BT55, SGK, Trang 217)
 Bµi 2:( BT56b,c, SGK, Trang 218)
 Bµi 3:( BT57b,c, SGK, Trang 218)
C¸c t×nh huèng ho¹t ®éng:
	 Ho¹t ®éng 1: T×m lêi gi¶I Bµi 1
 	 Ho¹t ®éng 2: T×m lêi gi¶I Bµi 2
 Ho¹t ®éng 3: T×m lêi gi¶I Bµi 3
 Ho¹t ®éng 4: Tæng kÕt kiÕn thøc c¬ b¶n ch­¬ng VI, 
C¸c ho¹t ®éng trªn líp.
 Ho¹t ®éng 1; T×m lêi gi¶i BT1
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
+)HS nhËn bµi hoÆc chÐp bµi
+) §äc, th¶o luËn nghiªn cøu bµi to¸n
+) Th«ng b¸o kÕt qu¶ cho GV
+) §äc ®Ò hoÆc ph¸t ®Ò cho häc sinh
+) Chia HS thµnh 4 nhãm
+) Giao nhiÖm vô cho HS,( mçi nhãm lµm 1 c©u trong bµi 1)
+) Theo dâi ho¹t ®éng cña HS
+) NhËn vµ chÝnh x¸c c¸c kÕt qu¶
+) Nh¾c nhë HS khi kiÓm tra mét kÕt qu¶ lµ sai ta chØ cÇn chØ ra trong mét tr­êng hîp kÕt qu¶ sai lµ ®­îc
Ho¹t ®éng 2: T×m lêi gi¶i bµi 2
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
+)2a,TL1: ë biÓu thøc cÇn tÝnh lµ 
 ë gi¶ thiÕt lµ 
+) TL2`: 
+) TL3: 
+) HS tr×nh bµy lêi gi¶i
+)2b, HS th¶o luËn nghiªn cøu bµi to¸n 2b
+) Th«ng b¸o kÕt qu¶ cho GV
+) Hs th¶o luËn theo nhãm ®­a ra c¸c c«ng thøc l­îng gi¸c ®· sö dông 
+) 2a, CH1`: nhËn xÐt vÒ gãc trong c¸c hµm sè l­îng gi¸c ë biÓu thøc cña gi¶ thiÕt vµ biÓu thøc cÇn t×m
+) CH2: H·y chuyÓn gi¸ trÞ l­îng gi¸c cña gãc vÒ biÓu thøc cña gi¸ trÞ l­îng gi¸c gãc
+)CH3: T×m c«ng thøc liªn hÖ gi÷a 
tan vµ cos
+)Yªu cÇu HS tr×nh bµy lêi gi¶i
+) Yªu cÇu HS t×m c¸c CT l­îng gi¸c ®· sö dông.
+) 2b, Chia líp theo nhãm yªu cÇu c¸c nhãm cïng lµm c©u b
+) Yªu cÇu mét nhãm lªn tr×nh bµy sau ®ã söa chöa
+) Yªu cÇu HS t×m c¸c CT l­îng gi¸c ®· sö dông
Ho¹t ®éng 3: T×m lêi gi¶i bµi 3
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
+)TL1: VÕ tr¸I cã c¸c thõa sè: sin2
cos
VÕ ph¶I cã c¸c thõa sè: sin, 1+_cos2, 
+)TL2: ¸p dông:
Ta cã §PCM(+))
+) TL3: (+))
+) HS tr×nh bµy lêi gi¶i
+) CH1: H·y chØ ra c¸c thõa sè ë 2 vÕ
+) CH2: H·y nhËn xÐt vÒ c¸c thõa sè nµy vµ ®­a ra ph­¬ng ¸n biÕn ®æi
+) CH3:H·y nhËn xÐt vÒ c¸c hµm sè l­îng gi¸c ë 2 vÕ cña (+))vµ ®­a ra ph­¬ng ¸n biÕn ®æi 
+)CH4: Yªu cÇu HS tr×nh bµy lêi gi¶i
+) Yªu cÇu HS t×m c¸c CT l­îng gi¸c ®· häc
Ho¹t ®éng 4: Tæng kÕt kiÕn thøc c¬ b¶n ch­¬ng VI
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng cña GV
+)HS th¶o luËn theo nhãm ®­a ra b¶ng c¸c CT l­îng gi¸c .
+) Th«ng b¸o kÕt qu¶ cho GV
+) Chia HS theo nhãm 
+) yªu cÇu HS tæng kÕt c¸c c«ng thøc LG ®· sö dông trong mçi bµi
+) Tõ ®ã tæng kÕt c¸c kiÕn thøc LG trong ch­¬ng
+) NhËn kÕt qu¶ söa chöa c¸c CT sai, bæ sung vµ ®­a ra b¶ng phô tæng kÕt c¸c kiÕn thøc LG
Cñng cè, ra BTVN:
GV nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc LG c¬ b¶n trong b¶ng phô
Lµm c¸c bµi tËp: 58->67,
¤n tËp cuèi n¨m 
TiÕt 87-88
I.Môc tiªu
. 1.VÒ kiÕn thøc:
TËp con vµ c¸c phÐp to¸n trªn c¸c tËp con cña R
§å thÞ vµ c¸c tÝnh chÊt cña hµm sè bËc 1, bËc 2
N¾m v÷ng c«ng thøc vµ ph­¬ng ph¸p gi¶i PT bËc 1, bËc 2 mét Èn vµ hÖ bËc 1 hai Èn
KÜ n¨ng:
Thµnh th¹o c¸c phÐp to¸n tËp hîp trªn c¸c tËp con cña R
Cã kÜ n¨ng ®äc ®å thÞ hµm sè
RÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶I PT
T­ duy.
Ph¸t triÓn t­ duy hµm vµ t­ duy trõu t­îng
BiÕt qui l¹ vÒ quen
Th¸i ®é:
LËp luËn cã c¨n cø vµ chÆt chÏ, s¸ng sña m¹ch l¹c
CÈn thËn ,chÝnh x¸c, kiªn tr×
II.Ph­¬ng tiÖn d¹y häc:
Th­íc kÎ, b¶ng phô
III.Ph­¬ng ph¸p d¹y häc:
 +) Gîi më, vÊn ®¸p, chia nhãm nhá häc tËp
IV. TiÕn tr×nh bµi häc:
 +) Giai ®o¹n 1: KiÓm tra bµi cò( Lång vµo c¸c ho¹t ®éng trong giê häc)
 +) Giai ®o¹n 2: Bµi míi.
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu nhiÖm vô
§Ò bµi:
C©u 1: ( Bµi tËp 1, SGK, Trang 220)
C©u 2: (Bµi tËp 5, SGK, Trang 221)
C©u 3: (Bµi tËp12b, SGK, Trang 222)
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+)ChÐp ( hoÆc nhËn ) bµi tËp
+) §äc vµ nªu th¾c m¾c vÒ ®Ò bµi
+) §Þnh h­íng c¸ch gi¶i bµi tËp
+) Dù kiÕn nhãm häc sinh. Chia 2 ®Õn 3 bµn thµnh 1 nhãm( Cã nhãm tr­ëng) sao cho tØ lÖ HS Trung b×nh, kh¸, Giái lµ xÊp xØ nh­ nhau)
+) §äc hoÆc ph¸t ®Ò cho HS
Ho¹t ®éng 2: Häc sinh ®éc lËp tiªn hµnh lÇn l­ît t×m lêi gi¶i 3 bµi tËp cã sù h­íng dÉn, ®iÒu khiÓn cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+)nhãm tr­ëng ph©n c«ng thµnh c¸c nhãm nhá gi¶i tõng c©u hoÆc c¶ nhãm cïng gi¶i.
+) §éc lËp tiÕn hµnh gi¶i to¸n
+) Th«ng b¸o kÕt qu¶ cho GV
+) ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶( Ghi lêi gi¶I cña bµi tËp)
+) Chó ý c¸c c¸ch gi¶i kh¸c( nÕu cã)
+) Cö ®¹i diÖn tr×nh bµy lêi gi¶I cho mçi bµi
+) Giao nhiÖm vô vµ theo dâi ho¹t ®éng cña HS, h­íng dÉn khi cÇn thiÕt
+) Gäi bÊt k× mét nhãm tr×nh bµy mét c©u( theo thø tù) vµ cho c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt
+) §¸nh gi¸ kÕt qu¶ hoµn thµnh nhiÖm vô cña tõnh nhãm, chó ý c¸c sai lÇm th­êng gÆp
+) §­a ra lêi gi¶i nh¾n gän nhÊt cho c¶ líp
+) H­íng dÉn c¸ch gi¶i kh¸c( nÕu cã) vµ xem nh­ bai tËp vÒ nhµ
+)Cho ®iÓm HS ®èi víi bµi gi¶i ®óng
Ho¹t ®éng 3: Tæ chøc tr×nh bµy kÕt qu¶ ho¹t ®éng 2
Ho¹t ®éng cña häc sinh	Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
TL1: 
TL2: A vµ C kh«ng cã phÇn tö chung nµo!
TL3: Kh«ng!
TL4: nghiÖm cña (+)) lµ hoµnh ®é cña A,B
 TL5: §Þnh lÝ ViÐt
TL6: §èi xøng	H§TP1: Lµm c©u 1
CH1: Em hiÓu thÕ nµo kÝ hiÖu AB?
CH2: AC=, th× lµ mét phÇn tö ph¶i kh«ng?
CH3: nÕu BR th× cã t×m ®­îc phÇn bï cña B kh«ng?
H§TP2: Lµm c©u 2
+)GV dïng b¶ng phô biÓu diÓn ®å thÞ hµm sè y= x2+x-6
CH4: Mèi liªn hÖ gi÷a to¹ ®é cña 2 ®iÓm A,B vµ nghiÖm cña PT: 
x2+x-6=2x+m (+))?
CH5: §Þnh lÝ nµo vÒ nghiÖm cña PT gióp ta gi¶i quyÕt bµi to¸n nµy?
H§TP3: Lµm c©u 3
CH6: Vai trß cña x,y trong hÖ PT ?
HD: §Æt S=x+y, P=xy
Ho¹t ®éng 4: Tæng hîp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc ë mçi ch­¬ng
Ho¹t ®éng cña häc sinh
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
+)Suy nghÜ t×m c¸c kiÕn thøc träng t©m cña ch­¬ng
+) B¾t ch­íc theo mÉu
+) LiÖt kª hoÆc lËp b¶ng tæng hîp vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc
+) H­íng dÉn, Gîi më HS nhËn biÕt c¸c kiÕn thøc träng t©m, c¬ b¶n cña ch­¬ng
+) Tæng hîp c¸c ý kiÕn cña nhãm HS
+) Lµm mÉu vµi vÝ dô
+) Cuèi cïng tæng kÕt, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n cña tõng ch­¬ng
+) Giai ®o¹n 3:
Cñng cè:
BiÕt dïng ng«n ng÷ vµ kÝ hiÖu cña lÝ thuyÕt tËp hîp ®Ó diÔn ®¹t c¸c bµi to¸n
RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc ®å thÞ cña hµm sè
RÌn luyÖn kÜ n¨ng gi¶i PT, hÖ PT 
Bµi tËp vÒ nhµ:
+)Hoµn thµnh c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK( Tõ BT12 trë l¹i, trang 222)
+) ¤n tËp lÝ thuyÕt 3 ch­¬ng cßn l¹i
+) Lµm c¸c nµi tËp cßn l¹i ®Ó tiÕt sau «n tËp tiÕp