Giáo án Đại số 10: Trình bày một mẫu số liệu (tiết 2)

§2: TRÌNH BÀY MỘT MẪU SỐ LIỆU (2 tiết)
Tiết 2
Ngày soạn: 	18/02/2009
Ngày giảng: 	
Người soạn: 	HOÀNG THỊ DUNG
Giáo viên hướng dẫn: 	ĐINH CAO THƯỢNG
MỤC TIÊU
Kiến thức:
Nắm được các dạng biểu đồ, cách vẽ từng dạng. Đọc và hiểu được các chỉ số của biểu đồ.
Kĩ năng:
Biết vẽ biểu đồ tần số, tần suất hình cột; biểu đồ tần suất hình quạt; đường gấp khúc tần số, tần suất để thể hiện bảng phân bố tần số – tần số ghép lớp.
Tư duy:
Hiểu được biểu đồ hình cột, hình quạt và gấp khúc của tần suất - tần số.
Thái độ:
Cẩn thận, chính xác.
PHƯƠNG PHÁP
Nêu và giải quyết tình huống có vấn đề, thuyết trình đan xen hoạt động nhóm.
CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
Chuẩn bị của thầy: 
Giáo án điện tử, công cụ trình chiếu, vẽ hình, bảng biểu cho HS thực hành.
Chuẩn bị của trò: 
Nắm vững các khái niệm tần số, tần suất, cách lập bảng tần số - tần suất, bảng tần số - tần suất ghép lớp.
Chuẩn bị dụng cụ học tập đầy đủ: thước kẻ, compa, thước đo độ, máy tính bỏ túi.
QUÁ TRÌNH ĐIỀU HÀNH GIỜ HỌC
Kiểm tra bài cũ: Yêu cầu HS cả lớp lập bảng tần số - tần suất ghép lớp dựa vào mẫu số liệu cho sẵn. Chiếu sile 1.
Bài mới:
3. Biểu đồ
Giới thiệu về biểu đồ: đem lại nhiều ưu việt.
Giới thiệu ba dạng biểu đồ thường gặp.
Biểu đồ tần số, tần suất hình cột
Đường gấp khúc tần số, tần suất
Biểu đồ tần suất hình quạt
Củng cố: Cho HS luyện tập vẽ biểu đồ ở cả 3 dạng.
TIẾN TRÌNH GIỜ HỌC
Ổn định trật tự lớp, kiểm tra sĩ số.
Tiết 2: Biểu đồ
Kiểm tra bài cũ
Cho bảng mẫu số liệu điều tra số học sinh nghỉ học hàng ngày của trường THPT A trong 1 tháng (30 ngày). Yêu cầu học sinh lập bảng tần số - tần suất ghép lớp: [4; 6]; [7; 9];  ; [22; 24].
10
15
14
19
9
15
20
7
12
13
7
16
4
11
13
18
4
17
15
24
13
8
17
13
8
16
14
11
9
6
Sile 1.
Gọi 1 HS đọc kết quả tần số, tần suất tính được. Nhận xét, cho điểm.
Bảng 1
Lớp
Tần số
Tần suất (%)
[4; 6]
3
10,0
[7; 9]
6
20,0
[10; 12]
4
13,3
[13; 15]
9
30,0
[16; 18]
5
16,7
[19; 21]
2
 6,7
[22; 24]
1
 3,3
Sile 2
Bài mới
Hoạt động 1: Vẽ biểu đồ tần số, tần suất hình cột.
- Biểu đồ là một cách thức trình bày mẫu số liệu bằng hình ảnh một cách trực quan, sinh động, dễ nhớ và gây ấn tượng .
- Biểu đồ có nhiều dạng, có 3 dạng thường gặp: hình cột, đường gấp khúc, hình quạt.
T/g
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Biểu đồ hình cột là một cách đơn giản nhất thể hiện rất tốt bảng tần số (tần suất) ghép lớp.
- Nêu ví dụ 3: Biểu đồ thể hiện bảng tần số - tần suất ghép lớp ở trên (sile 4). 
- Trình bày các bước vẽ biểu đồ hình cột: sile 5
+ Vẽ hai trục vuông góc.
+ Trên các trục ngang đánh dấu các đoạn xác định các lớp.
+ Với mỗi đoạn dựng hình chữ nhật có chiều cao bằng tần số lớp tương ứng với đoạn đó.
- Yêu cầu HS thực hiện H3 SGK trang 165: Gọi 2 HS lên bảng thực hiện.
Lớp
Tần số
Tần suất (%)
[160;162]
6
16,7
[163;165]
12
33,3
[166;168]
10
27,8
[169;171]
5
13,9
[172;174]
3
 8,3
N=36
- Nghe và hiểu vấn đề.
- Quan sát và thực hiện theo.
- Nghe và thực hiện nhiệm vụ:
Biểu đồ thể hiện bảng 5
(SGK)
Biểu đồ
Biểu đồ tần số, tần suất hình cột.
Hoạt động 2: Vẽ gấp khúc và biểu đồ hình quạt
T/g
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
- Đường gấp khúc là một dạng biểu đồ khác. 
- Lấy ví dụ để HS quan sát: đường gấp khúc thể hiện tần số, tần suất ở bảng 1. Sile 6
- Cách vẽ: sile 7.
+ Vẽ hai trục vuông góc.
+ Trên trục nằm ngang đánh dấu các điểm là trung điểm của các đoạn thẳng tương ứng của các lớp. 
+ Từ mỗi điểm đã đánh dấu dựng đoạn thẳng có độ dài bằng tần số (tần suất) tương ứng và song song với trục thẳng đứng.
+ Nối các đầu mút vừa xác định ta được đường gấp khúc. 
- Yêu cầu HS thực hiện H4 SGK trang 166: Gọi 2 HS lên bảng thực hiện.
- Nghe và quan sát hiểu vấn đề.
- Nghe và thực hiện nhiệm vụ:
Lớp
Tần số
Tần suất (%)
[159,5;162,5)
6
16,7
[162,5;165,5)
12
33,3
[165,5;168,5)
10
27,8
[168,5;171,5)
5
13,9
[171,5;174,5)
3
 8,3
N=36
Đường gấp khúc tần số, tần suất
- Đây là dạng biểu đồ rất thích hợp cho việc phân bố tần suất ghép lớp.
- Trong biểu đồ mỗi lớp tương ứng với 1 diện tích hình quạt tỉ lệ với tần suất của nó.
- Cho ví dụ biểu đồ tần suất hình quạt thể hiện bảng 1 để HS quan sát. Sile 8.
- Các bước vẽ: sile 9
+ Tính các góc ở tâm tương ứng với mỗi lớp.
+ Vẽ một hình tròn rồi chia hình tròn thành các phần dựa vào góc tương ứng.
- Nghe hiểu và thực hiện nhiệm vụ.
Lớp
Tần suất (%)
Góc
[4; 6]
10,0
360
[7; 9]
20,0
720
[10; 12]
13,3
490
[13; 15]
30,0
1080
[16; 18]
16,7
600
[19; 21]
 6,7
240
[22; 24]
 3,3
120
Biểu đồ hình quạt
Hoạt động 3: Củng cố: Thực hành vẽ biểu đồ tần suất (cả 3 dạng) theo bảng tần số - tần suất ghép lớp sau:
Lớp
Tần số
Tần suất (%)
[0; 2]
10
20,0
[3; 5]
22
44,0
[6; 8]
11
22,0
[9; 11]
3
 6,0
[12; 14]
3
 6,0
[15; 17]
1
 2,0
50
RÚT KINH NGHIỆM