Giáo án Đại số lớp 10 nâng cao tiết 18: Hàm số bậc nhất

 Bài 2 HÀM SỐ BẬC NHẤT
(Thời lượng: 1 tiết – Tiết 18)
I. MỤC TIÊU.
Qua bài học học sinh cần nắm được:
1/ Về kiến thức: 
· Hiểu được sự biến thiên và đồ thị của hàm số bậc nhất.
· Hiểu được cách vẽ đồ thị hàm số bậc nhất, đồ thị hàm số hằng y = b và đồ thị hàm số y = êxú, Biết được đồ thị hàm số y = êxú nhận Oy làm trục đối xứng.
2/ Về kỹ năng:
· Thành thạo việc xác định chiều biến thiên và vẽ đồ thị hàm số bậc nhất.
· Vẽ được đồ thị hàm số y = b, y = êxú .
· Biết tìm tọa độ giao điểm của 2 đường thẳng có phương trình cho trước.
3/ Về tư duy:
· Hiểu được các dạng đồ thị hàm số bậc nhất, hàm số y = b, y = êxú 
· Biết cách vận dụng chiều biến thiên và đồ thị hàm số để giải bài tập.
4/ Về thái độ:
· Cẩn thận, chính xác.
· Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự.
II. CHUẨN BỊ.
· Học sinh chuẩn bị thước kẻ, kiến thức về hàm số bậc nhất đã học ở lớp 9, thao tác vẽ đồ thị 
· Giáo án, phiếu học tập, bảng vẽ lưới tọa độ
III. PHƯƠNG PHÁP.
Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp, thông qua các hoạt động để điều khiển tư duy.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG.
1/ Kiểm tra kiến thức cũ:
HĐ1: Xét sự biến thiên của các.hàm số:
a) y = 3x +2	b) y = -3x +2
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
-Viết chiều biến thiên của hàm số cho bởi công thức và lập BBT như đã làm ở bài trước.
- Hs trả lời: Dự đoán về chiều biến thiên của hàm số bậc nhất y= ax + b
- Gv hướng dẫn Hs xét chiều biên thiên theo cách sử dụng tỷ số và lập BBT.
- H1? Vấn đề " hàm số bậc nhất 
y = ax + b (a ¹ 0) đồng biến và nghịch biến trong các trường hợp nào?
 HĐ 2: Quan sát các đồ thị hàm số thông qua các hình vẽ trên lưới tọa độ
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
- Hsinh chú ý quan sát
Giải quyết bài toán:
.- Hs nhận xét.
* Các hs là đồng biến Û a>0
* Các hs là nghịch biến Û a<0
-Gv vẽ các đồ thị sau trên cùng một hệ trục tọa độ và cho Hs nhận xét.
* y = x, y = 3x, y = 3x + 2
* y = -x, y = -3x, y = -3x + 2
2/ Bài mới:
HĐ 3: Khảo sát sự biến thiên của hàm số bậc nhất.
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
Học sinh chú ý lắng nghe và trả lời.
(Xem SGK)
Gv gọi HS phát biểu về:
- Hàm số bậc nhất là gi?
- Các bước khảo sát hàm số bậc nhất. Hướng dẫn CM sự đồng biến nghịch biến của hàm số bậc nhất như HĐ1.
§2 HÀM SỐ y= ax + b
I. ôn tập về hàm số bậc nhất:
(SGK)
HĐ 4: Lập bảng biến thiên.
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
- Hs trả lời:
*Với a>0:
x tăng Þ y tăng
x giảm Þ y giảm
*Với a<0:
x tăng Þ y giảm
x giảm Þ y tăng
- Gv cho học sinh nhận xét về sự phụ thuộc của 2 đại lượng x và y trong cá trường hợp a>0, a<0 và kiểm chứng thông qua đồ thị ở HĐ2.
- Gv đưa ra kết quả thành BBT.
(SGK)
HĐ 5: Vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
- Đồ thị hàm số là một đường thẳng không song song và cuãng không trùng với các trục tọa độ.
- Cách vẽ:
+ Lấy 2 điểm A(0; b), B(-b/a, 0).
+ Nối 2 điểm A, B.
+ Kết luận
- Gv yêu cầu Hs nhắc lại dạng đồ thị hàm số bậc nhất.
- Gv hướng dẫn Hs cách vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất
- Cho Hs áp dụng vẽ đồ thị các hàm số: y = 3x + 2, 
(SGK)
HĐ 6: Đồ thị của hàm số hằng
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
- Hs thao tác trên phần mềm và cho nhận xét: các đồ thị không đồng biến cũng không nghịch biến
- Hs kết luận về đồ thị của hàm số hằng y = b. Cách vẽ đồ thị của hàm số hằng.
- Gv cho Hs dùng lưới tọa độ để vẽ đồ thị các hàm số sau và cho nhận xét:
 y = 1, ,
y = -2, y = 0...
- Gv cho Hs khái quát về hàm số hằng y = b.
II. hàm số hằng y = b:
(SGK)
HĐ 7: Đồ thị của hàm số y = êxú 
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
TÓM TẮT GHI BẢNG
- Ta viết: 
- Hs thao tác trên phần mềm và cho nhận xét: đồ thị là sự lắp ghép đồ thị y=x (chỉ lấy phần ứng với x³0) và đồ thị y=-x (chỉ lấy phần ứng với x<0)
- Gv cho Hs dùng Đ/n GTTĐ để viết lại hàm số y = êxú .
- Gv cho Hs dùng phần mềm AutoGraph để vẽ đồ thị hàm số và cho Hs nhận xét.
- Dựa vào đồ thị hãy cho Hs lập BBT và tìm GTNN. Gv tóm tắc kết quả.
III. HÀM SỐ y = êxú: 
(SGK)
3/ Củng cố:
· Xác định chiều biến thiên và vẽ đồ thị hàm số bậc nhất.
· Vẽ được đồ thị hàm số y = b, y = êxú .
· Biết tìm tọa độ giao điểm của 2 đường thẳng có phương trình cho trước.
Phiếu học tập : 
Câu 1: Cho hàm số y=mx - 2 (d). Hãy ghép mỗi ý ở cột thứ nhất với một ý ở cột thứ hai để được kết quả đúng:
Cột thứ 1
Cột thứ 2
a) m=0
b) m¹0
c) m>0
d) m<0
1) (d) là hàm số vừa đồng biến vừa nghịch biến
2) (d) là hàm số nghịch biến.
3) (d) là hàm số hằng.
4) (d) là hàm số đồng biến.
5) (d) là hàm số bậc nhất.
Câu 2: Chọn phương án đúng:
Tọa độ giao điểm của 2 đồ thị:
1) y = 3x+5 và y = -1 là: 
a) không có
b) (-2; 1)
c) (2; -1)
d) (-2; -1)
2) y = 3x+1 và y = 3x - 1 là: 
a) không có
b) (-2; 0)
c) (2; 0)
d) (0; 0)
4/ BTVN: 1, 2, 3,4 SGK trang 42.
* Những vấn đề cần lưu ý và rút kinh nghiệm