Giáo án Hình học 10 - Chương I - Bài 3: Phép trừ hai vectơ

TRƯỜNG THPT TRẦN QUỐC TOẢN 
§3. PHÉP TRỪ HAI VECTƠ 
CHƯƠNG I TIẾT 5
Ngày ..... tháng ..... năm 2004
I. Mục đích yêu cầu của bài dạy:
 1. Kiến thức cơ bản: Khái niện vectơ đối và phép trừ hai vectơ.
 2. Kỹ năng, kỹ xảo: Rèn luyện các thao tác phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa; Rèn luyện tư duy logic và ngôn ngữ chính xác; Rèn luyện tính linh hoạt, tính độc lập của trí tuệ; Rèn luyện kỹ năng biến đổi đẳng thức vectơ, kỹ năng sử dụng quy tắc ba điểm.
 3. Thái độ nhận thức: Thích thú với bộ môn, thấy rõ tính chất thực tiễn của vectơ trong đời sống; Hình thành và phát triển tính cần cù và nhẫn nại, tự lực và có ý chí vượt khó, ý thức vươn lên và luôn tìm tòi sáng tạo, tính kỉ luật và làm việc có hệ thống.
II. Đồ dùng dạy học: Thước thẳng, tranh vẽ, SGK HH10, SGKHH10 Ban A (Thí Điểm).
III. Các hoạt động trên lớp:
 1. Kiểm tra bài cũ: Cho hình bình hành ABCD. Tìm tổng các vectơ .
 2. Giảng bài mới: 
TG
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
15’
10’
15’
1. Vectơ đối của một vectơ:
 Hai vectơ được gọi là đối nhau nếu chúng có cùng độ dài và ngược hướng.
 Vectơ đối của vectơ kí hiệu là .
 VD: Cho hình bình hành ABCD và O là giao điểm hai đường chéo. Vectơ đối của vectơ là ; vectơ đối của vectơ là vectơ .
 * Chú ý: Vectơ đối của vectơ là vectơ . Ta có:
2. Hiệu của hai vectơ:
 Định nghĩa: Hiệu của vectơ và vectơ là tổng của vectơ và vectơ đối của vectơ . Kí hiệu: .
Ta có: 
 Phép tìm hiệu hai vectơ gọi là phép trừ hai vectơ.
 VD: 
3. Cách dựng hiệu hai vectơ:
 Bài toán: Cho hai vectơ . Hãy dựng vectơ hiệu .
 Quy tắc: Với ba điểm O, A, B bất kì ta có:
 VD: Cho bốn điểm A, B, C, D. Chứng minh rằng:
Giải
 Ta có:
 = 
· Giáo viên vẽ hình và nêu câu hỏi.
- Hãy nhận xét về độ dài và hướng của các cặp vectơ và ? 
- Vectơ đối của vectơ là vectơ nào?
- Có thể dùng tổng hai vectơ để định nghĩa hiệu hai vectơ được không? và định nghĩa như thế nào?
- Tổng của hai vectơ đối nhau bằng vectơ nào?
· Giáo viên gợi ý cho học sinh dựng hiệu hai vectơ. 
- Với điểm O bất kì, ta dựng được bao nhiêu vectơ bằng vectơ và . 
- Nêu sự khác nhau giữa cách dựng tổng và hiệu hai vectơ?
- Vectơ đối của vectơ là vectơ nào?
- Quy tắc gì?
- Tính chất nào?
- Quy tắc gì?
· Học sinh chú ý hình vẽ để trả lời câu hỏi.
- Các cặp vectơ này cùng độ dài nhưng ngược hướng nhau. 
- Vectơ đối của vectơ là vectơ .
- Được, hiệu của hai vectơ và là tổng của của vectơ và vectơ đối của vectơ .
- Tổng của hai vectơ đối nhau bằng vectơ .
· Học sinh dựng vectơ hiệu theo sự hướng dẫn của giáo viên.
- Ta dựng được duy nhất vectơ và .
- Dựng tổng hai vectơ ta dựng liên tiếp còn dựng hiệu ta dựng hai vectơ cùng điểm đầu.
- Vectơ đối của vectơ là vectơ .
- Quy tắc ba điểm.
- Tính giao hoán.
- Quy tắc ba điểm.
 3. Củng cố: Thế nào là vectơ đối của một vectơ? Tổng hai vectơ đối bằng vectơ nào? Nêu quy tắc ba điểm đối với phép trừ hai vectơ? 
 4. Bài tập về nhà: 1, 2, 3, 4 SGK trang 12.