Giáo án Hóa học 10 nâng cao chương 1, 2 - Trường THPT Tiểu Cần

Tiết 1,2 
Tuần 1
 Ngày soạn : 02/8/2009.
¤n tËp ®Çu n¨m
I. Môc tiªu: Gióp häc sinh hÖ thèng ho¸ l¹i toµn bé kiÕn thøc ®· häc ë líp 8 vµ 9, cô thÓ: 
	+ Nguyªn tö vµ thµnh phÇn cña nguyªn tö 
	+ Nguyªn tè ho¸ häc	
	+ Ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè
	+ §Þnh luËt b¶o toµn khèi l­îng
	+ Mol vµ tØ khèi cña chÊt khÝ
 + Dung dÞch vµ nång ®é dung dÞch
 	+ Sù ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬ theo tÝnh chÊt ho¸ häc
	+ Kh¸i qu¸t b¶ng tuÇn hoµn ho¸ häc
	+ Thµnh th¹o trong viÖc viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng 
	+ C¸ch thøc lµm mét sè bµi tËp tÝnh to¸n c¬ b¶n
II. RÌn kü n¨ng: - X¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè 
 - ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng ho¸ häc
III. ChuÈn bÞ: 
	+ Xem l¹i phÇn thµnh phÇn cÊu t¹o nguyªn tö
	+ Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè 
 + GV : PhiÕu häc tËp
	+ HS : Xem l¹i phÇn tÝnh ch©t ho¸ häc cña c¸c hîp chÊt v« c¬
IV. Ph­¬ng ph¸p : §µm tho¹i «n tËp
V. Tổ chức c¸c ho¹t ®éng:
Ho¹t ®éng 1: Nguyªn tö vµ thµnh phÇn cña nguyªn tö
Hoạt động của giáo viên & hoc sinh 
Nội dung
- C¸c em ®· ®­îc nghiªn cøu vÒ nguyªn tö vµ ®· biÕt nh­ thÕ nµo lµ nguyªn tö, nã ®­îc cÊu t¹o bëi nh÷ng thµnh phÇn nµo, vËy b©y giê c¸c em h·y nh¾c l¹i cho thÇy biÕt nh­ thÕ nµo lµ nguyªn tö ?
- Cã h¹t nµo cßn nhá h¬n nguyªn tö hay kh«ng?
- Nh÷ng h¹t nµy cã mèi quan hÖ g× víi nguyªn tö hay kh«ng ?
- CÊu t¹o nªn nguyªn tö ? VËy nguyªn tö cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo ?
- C¸c thµnh phÇn nµy n»m bÊt kú ë ®©u trong nguyªn tö hay lµ chóng cã nh÷ng vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong nguyªn tö ?
- Hai thµnh phÇn nµy cã mèi quan hÖ g× víi nhau hay kh«ng ?
- Lùc hót nµy lµ nh­ nhau víi c¸c e hay lµ kh¸c 
nhau ?
- T¹i sao h¹t nh©n l¹i cã ®iÖn tÝch d­¬ng ?
- Khèi l­îng cña nguyªn tö ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo ?
- §Ó ®¬n gi¶n ta tÝnh nh­ thÕ nµo ?
Ho¹t ®éng 2 : Nguyªn tè ho¸ häc
- Nguyªn tè ho¸ häc lµ g× ?
- C¸c nguyªn tö cÊu thµnh nªn nguyªn tè cã ®Æc ®iÓm g× ?
Ho¹t ®éng 3 : Ho¸ trÞ cña nguyªn tè
- Em hiÓu g× vÒ ho¸ trÞ ?
- Ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè ®­îc x¸c ®Þnh nh­ thÕ nµo ?
- Em h·y lÊy vÝ dô minh ho¹
- ThÕ th× cacbon trong CO2 cã ho¸ trÞ mÊy ?
- Nã cã liªn kÕt víi nguyªn tö hi®ro nµo ®©u mµ sao l¹i biÕt ?
- LÊy vÝ dô vÒ c¸ch x¸c ®Þnh trªn 
- ChØ sè cña c¸c nguyªn tè vµ ho¸ trÞ cña nã trong mét ph©n tö cã mét mèi quan hÖ víi nhau ®ã lµ g× ?
- Quan hÖ nµy ®­îc øng dông ®Ó lµm g× ?
X¸c ®Þnh ho¸ trÞ cña l­u huúnh trong H2SO4
Ho¹t ®éng 4 : §Þnh luËt b¶o toµn khèi l­îng
- §Þnh luËt b¶o toµn khèi l­îng ®­îc hai nhµ khoa häc Lomonoxop vµ Loavadie ph¸t biÓu, ®Þnh luËt ®ã ®­îc ph¸t biÓu nh­ thÕ nµo ?
- §Þnh luËt nµy ®­îc øng dông ®Ó lµm g× ?
Ho¹t ®éng 5 : Mol
- Mol lµ g× ?
Em h·y cho biÕt c¸c c«ng thøc m« t¶ sù chuyÓn ®æi gi÷a khèi l­îng, thÓ tÝch ë ®ktc, sè ph©n tö vµ l­îng chÊt
- Nguyªn tö lµ nh÷ng h¹t v« cïng nhá bÐ, trung hoµ vÒ ®iÖn
- Cã, ®ã lµ c¸c h¹t proton, electron vµ notron
- C¸c h¹t nµy chÝnh lµ nh÷ng thµnh phÇn cÊu t¹o nªn nguyªn tö
- Nguyªn tö bao gåm h¹t nh©n mang ®iÖn tÝch d­¬ng vµ líp vá cã mét hay nhiÒu e mang ®iÖn tÝch ©m
- Líp vá gåm c¸c e chuyÓn ®éng rÊt nhanh xung quanh h¹t nh©n vµ ®­îc xÕp thµnh tõng líp, h¹t nh©n n»m ë t©m nguyªn tö
- Cã, h¹t nh©n vµ e hót nhau mét lùc
- Víi c¸c e trong cïng mét líp bÞ hót bëi mét lùc xÊp xØ nhau vµ nh÷ng e ë líp trong bÞ hót m¹nh h¬n c¸c e ë líp ngoµi
- V× h¹t nh©n ®­îc cÊu t¹o bëi hai lo¹i h¹t lµ proton vµ notron trong ®ã proton mang ®iÖn tÝch d­¬ng cßn notron kh«ng mang ®iÖn
- Khèi l­îng cña nguyªn tö ®­îc tÝnh b»ng c¸ch céng khèi l­îng c¸c h¹t cÊu thµnh nªn nã
- V× khèi l­îng cña e rÊt nhá so víi khèi l­îng cña proton vµ notron nªn khèi l­îng cña nguyªn tö ®­îc xem nh­ lµ khèi l­îng cña h¹t nh©n cña nguyªn tö ®ã
- Lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè h¹t proton trong h¹t nh©n
- Chóng ®Òu cã tÝnh chÊt ho¸ häc gièng nhau
- Lµ con sè biÓu thÞ kh¶ n¨ng liªn kÕt cña nguyªn tö nguyªn tè nµy víi nguyªn tö cña nguyªn tè kh¸c
- X¸c ®Þnh th«ng qua nguyªn tè trung gian, quy ­íc hi®ro cã ho¸ trÞ I, mét nguyªn tö cña nguyªn tè kh¸c cã thÓ liªn kÕt víi bao nhiªu nguyªn tö hi®ro th× nã cã ho¸ trÞ bÊy nhiªu
 VD: HCl : Ta nãi Clo cã ho¸ trÞ I
 H2O : Ta nãi Oxi cã ho¸ trÞ II
- Cacbon ( C ) trong CO2 cã ho¸ trÞ IV
- V× ngoµi c¸ch x¸c ®Þnh trªn th× ng­êi ta cßn dùa vµo kh¶ n¨ng liªn kÕt cña nguyªn tö nguyªn tè kh¸c víi oxi biÕt oxi cã ho¸ trÞ II
 Na2O : Ta nãi Natri cã ho¸ trÞ I
 CaO : Ta nãi Canxi cã ho¸ trÞ II
- TÝch chØ sè vµ ho¸ trÞ cña nguyªn tè nµy b»ng tÝch cña chØ sè vµ ho¸ trÞ cña nguyªn tè kia
- BiÕt hÇu hÕt gi¸ trÞ c¸c ®¹i l­îng ta sÏ tÝnh ®­îc gi¸ trÞ cña ®¹i l­îng cßn l¹i
Gäi hãa trÞ cña S lµ a : 1 a 2
 H2SO4
Þ 1*2 +a*1 = 2*4 Þ a = 6
VËy l­u huúnh cã ho¸ trÞ VI trong H2SO4
- Trong mét ph¶n øng ho¸ häc, tæng khèi l­îng cña c¸c chÊt s¶n phÈm b»ng tæng khèi l­îng cña c¸c chÊt tham gia
- Nã ®­îc øng dông vµo rÊt nhiÒu viÖc trong ®ã lµ kh¶ n¨ng tÝnh khèi l­îng mét chÊt bÊt k× khi biÕt khèi l­îng cña c¸c chÊt cßn l¹i trong mét ph¶n øng ho¸ häc
- Lµ l­îng chÊt cã chøa 6.1023 nguyªn tö hoÆc ph©n tö cña chÊt ®ã
 m = n . M 
 V = 22,4 . n 
 A = n . N
Ho¹t ®éng 6 : TØ khèi cña chÊt khÝ
 - Cã hai viªn ®¸, ®Ó biÕt viªn ®¸ nµo nÆng h¬n ta ph¶i lµm g× ?
- VËy hai chÊt khÝ muèn so s¸nh víi nhau th× ph¶i nh­ thÕ nµo ?
- H·y cho biÕt c«ng thøc tÝnh tØ khèi h¬i
- Ta ph¶i tiÕn hµnh ®em c©n nã lªn xem khèi l­îng cña chóng lµ bao nhiªu th× sÏ biÕt viªn nµo nÆng h¬n
- §Ó so s¸nh hai chÊt khÝ víi nhau th× ta ph¶i biÕt tØ khèi h¬i cña chóng víi nhau th× sÏ biÕt chÊt khÝ nµo nÆng hay nhÑ h¬n bao nhiªu lÇn
 ; 
Ho¹t ®éng 7 : Dung dÞch
- Dung dÞch lµ g× ?
- Dung m«i mµ chóng ta th­êng sö dông lµ g× ?
- Kh¶ n¨ng tan cña chÊt tan ®­îc ®Æc tr­ng bëi gi¸ trÞ g× ?
- §é tan cña c¸c chÊt cã nh­ nhau hay kh«ng ?
- Khi thay ®æi nhiÖt ®é th× nh­ thÕ nµo ?
C¸c ®¹i l­îng nh­ ¸p suÊt cã ¶nh h­ëng g× tíi ®é tan hay kh«ng ?
- C¸c em ®· häc nh÷ng lo¹i nång ®é nµo ?
- H·y cho biÕt c«ng thøc tÝnh hai lo¹i nång ®é nãi trªn
VD: Trong 800 ml dung dÞch NaOH cã 8 g NaOH, h·y tÝnh nång ®é cña dung dÞch NaOH trªn
- Lµ hçn hîp gi÷a dung m«i vµ chÊt tan
- Lµ n­íc
- Kh¶ n¨ng tan cña chÊt tan ®­îc ®Æc tr­ng bëi ®é tan
- Mçi chÊt cã 1 ®é tan ë 1 nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh
- NhiÖt ®é thay ®æi sÏ lµm thay ®æi ®é tan
¸p suÊt chØ ¶nh h­ëng tíi ®é tan cña chÊt khÝ mµ th«i
- Nång ®é % vµ nång ®é mol/l
Nång ®é % : C% = 
Nång ®é mol/l : 
 Þ 
Ho¹t ®éng 8 : Ph©n lo¹i c¸c hîp chÊt v« c¬ theo tÝnh chÊt ho¸ häc
- C¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬ nµo c¸c em ®· häc ?
Tæ 1 : Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña oxit vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ ?
Tæ 2 : Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ ?
Tæ 3 : Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña baz¬ vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ ?
Tæ 4 : Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña muèi vµ lÊy vÝ dô minh ho¹ ?
(Cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña ®¹i diÖn 4 tæ råi gi¸o viªn kÕt luËn cuèi cïng)
- Oxit(oxit axit, oxit baz¬), axit, baz¬ vµ muèi
- TÝnh chÊt ho¸ häc cña oxit :
 Oxit axit : 
 + T¸c dông víi oxit baz¬ ® Muèi
 CaO + CO2 ® CaCO3
 + T¸c dông víi baz¬® Muèi + H2O
 2NaOH + SO2 ® Na2SO3 + H2O
Oxit baz¬ : 
 + T¸c dông víi axit®Muèi + H2O
 2HCl + Na2O ® 2NaCl + H2O
 + T¸c dông víi oxit axit ® Muèi
- TÝnh chÊt ho¸ häc cña axit :
 + Lµm ®æi mµu chÊt chØ thÞ 
 + T¸c dông víi kim lo¹i ® Muèi + H2
 2HCl + Fe ® FeCl2 + H2­ 
+ T¸c dông víi oxit baz¬, baz¬®Muèi + H2O
 H2SO4 + BaO ® BaSO4¯ + H2O
 HCl + NaOH ® NaCl + H2O
 + T¸c dông víi muèi ® Muèi + axit
 2HCl + Na2CO3 ® 2NaCl + CO2­ + H2O
TÝnh chÊt ho¸ häc cña bazơ 
+ Lµm ®æi mµu chÊt chØ thÞ
+ T¸c dông víi oxit axit, axit ® Muèi + H2O
 Ca(OH)2 + CO2 ® CaCO3¯ + H2O
 NaOH + HCl ® NaCl + H2O
 + T¸c dông víi muèi ® Muèi + Baz¬
 2NaOH + FeCl2 ® 2NaCl + Fe(OH)2¯ 
TÝnh chÊt ho¸ häc cña muối
+ T¸c dông víi axit ® Muèi + Axit
 2HCl + Na2SO3 ® 2NaCl + SO2­ + H2O
 + T¸c dông víi baz¬ ® Muèi + Baz¬
 Ba(OH)2 + FeSO4 ® BaSO4¯ + Fe(OH)2¯
 + T¸c dông víi muèi ® 2 Muèi
 Na2SO4 + BaCl2 ® 2NaCl + BaSO4¯ 
Ho¹t ®éng 9 : B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc
- Em h·y cho biÕt cÊu tróc cña b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn ?
- ¤ nguyªn tè cho biÕt c¸i g× ?
- C¸c nguyªn tè trong mét chu k× cã ®Æc ®iÓm g× ?
- §ång nghÜa víi sè e ngoµi cïng biÕn thiªn nh­ thÕ nµo ?
- Sù biÕn thiªn nµy ¶nh h­ëng g× tíi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè ?
- Nhãm bao gåm c¸c nguyªn tè nh­ thÕ nµo?
- Sè líp e cña c¸c nguyªn tè nµy nh­ thÕ nµo?
- Nã cã ¶nh h­ëng g× tíi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè hay kh«ng ?
- Bao gåm c¸c hµng vµ c¸c cét, mçi hµng nh­ thÕ ®­îc gäi lµ mét chu k× vµ muçi cét lµ mçi nhãm. Muçi nhãm vµ chu k× bao gåm nhiÒu « nguyªn tè
- Cho biÕt sè hiÖu nguyªn tö, kÝ hiÖu ho¸ häc, tªn nguyªn tè, nguyªn tö khèi cña nguyªn tè 
- Cã cïng sè e vµ ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n
- Sè e ë líp ngoµi cïng biÕn thiªn tõ 1 8 trõ chu k× 1
- TÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè gi¶m dÇn ®ång thêi tÝnh phi kim t¨ng dÇn
- Gåm c¸c nguyªn tè cã sè e ë líp ngoµi cïng b»ng nhau vµ ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n
- Sè líp e t¨ng dÇn
- Cã, tÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn ®ång thêi tÝnh phi kim gi¶m dÇn
Ho¹t ®éng 10 : Cñng cè
 Bài tập 1 : 
 TÝnh ho¸ trÞ cña s¾t trong c¸c hîp chÊt sau : FeO
 Fe2O3 ?
Bài tập 2 : 
H·y tÝnh khèi l­îng cña hçn hîp chÊt r¾n gåm 0,2 mol Fe vµ 0,5 mol Cu ?
Bài tập 3 : TÝnh tØ khèi h¬i cña NH3, SO2 so víi kh«ng khÝ ?
 a 2
 FeO Þ 1 * a = 2 * 1 Þ a = 2 
 b 2
 Fe2O3 Þ 2 * b = 3 * 2 Þ b = 3
 - = 0,2 * 56 = 11,2 g
 = 0,5 * 64 = 32 g
Þ = + = 32 + 11,2 = 43,2 g
Bµi tËp vÒ nhµ :
Bài tập 1: TÝnh ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè trong c¸c hîp chÊt sau :
 HClO4 , CO , CH4 , HNO3 , SO2
Bài tập 2: H·y gi¶i thÝch v× sao khi nung ®¸ v«i th× khèi l­îng chÊt r¾n sau khi nung bÞ gi¶m cßn khi nung mét tÊm ®ång th× khèi l­îng sau khi nung l¹i t¨ng ?
Bµi sè 1.7 1.12 trang 4 SBT
Ngày soạn : 02/8/2009
Tiết 3 
Tuần 1
Bài 1: 
Thµnh phÇn nguyªn tö
I. Môc tiªu :
	+ Häc sinh biÕt: 
	- §¬n vÞ khèi l­îng, kÝch th­íc cña nguyªn tö 
- KÝ hiÖu, khèi l­îng vµ ®iÖn tÝch cña e, proton, notron
+ Häc sinh hiÓu: 
- Nguyªn tö lµ phÇn tö nhá nhÊt cña nguyªn tè
- Nguyªn tö cã cÊu t¹o phøc t¹p, nguyªn tö cã cÊu t¹o rçng
II. RÌn kü n¨ng : Ph©n tÝch thÝ nghiÖm
III. ChuÈn bÞ: 
	+ Gi¸o viªn: S¬ ®å thÝ nghiÖm t×m ra tia ©m cùc vµ h¹t nh©n nguyªn tö 
	+.Häc sinh: §äc l¹i SGK ho¸ häc líp 8, phÇn cÊu t¹o nguyªn tö 
IV. Ph­¬ng ph¸p : §µm tho¹i nªu vÊn ®Ò
V. Tổ chức c¸c ho¹t ®éng:
Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò
Gi¸o viªn
Nguyªn tö lµ g× ?
Nguyªn tö ®­îc cÊu t¹o nh­ thÕ nµo ?
Häc sinh
Lµ mét lo¹i h¹t v« cïng nhá trung hoµ vÒ ®iÖn
Bao gåm líp vá lµ c¸c h¹t e mang ®iÖn tÝch ©m vµ h¹t nh©n ®­îc cÊu t¹o bëi c¸c h¹t proton mang ®iÖn tÝch d­¬ng vµ notron kh«ng mang ®iÖn
Hoạt động của giáo viên & học sinh 
Nội dung
Ho¹t ®éng 2 : Electron
Dùa vµo s¬ ®å kiÓm tra kiÕn thøc cò nh¾c l¹i:
 Vá ( e )
Nguyªn tö 
 H¹t nh©n ( p, n )
 (Treo s¬ ®å tãm t¾t thÝ nghiÖm t×m ra tia ©m cùc vµ m« t¶ thÝ nghiÖm vµ kÕt qu¶ thu ®­îc )
Tia ©m cùc bÞ lÖch vÒ cùc d­¬ng chøng tá ®iÒu g×?
VËy nh­ thÕ nµo lµ tia ©m cùc ?
VË ... Ho¸ trÞ cao nhÊt cña nguyªn tè ®èi víi oxi lµ 5. Công thức cña oxit cao nhÊt lµ P2O5, c«ng thøc hîp chÊt víi hi®ro lµ PH3.
- OxÝt vµ hi®ro xÝt cã tÝnh axit hay baz¬.
- ¤xit P2O5 , axit H3PO4 cã tÝnh axit.
Ho¹t ®éng 4: So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña1 nguyªn tè víi c¸c nguyªn tè l©n cËn 
- H­íng dÉn HS n/c vÝ dô trong SGK.
- Yªu cÇu HS lµm 1 sè BT.
Bài tập 1: H·y s¾p xÕp c¸c nguyªn tè sau theo chiÒu tÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn: Ca(Z=20); Mg(Z=12); Be(Z=4); B(Z=5); C(Z=6)
- ViÕt CT oxit cao nhÊt vµ CT hi®roxit cña c¸c nguyªn tè trªn. Trong c¸c hi®roxit ®ã chÊt nµo cã tÝnh baz¬ m¹nh nhÊt, chÊt nµo cã tÝnh axit m¹nh nhÊt.
III. So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña1 nguyªn tè víi c¸c nguyªn tè l©n cËn
- ViÕt cÊu h×nh e cña c¸c nguyªn tè. 
- X¸c ®Þnh vÞ trÝ trong BTH.
 Dùa vµo qui luËt biÕn ®æi sÏ x¸c ®Þnh ®­îc:
 - TÝnh kim lo¹i:
 C < B < Be < Mg < Ca
- CT oxit cao nhÊt lµ:
 CO2; B2O3; BeO; MgO; CaO
- CT hi®roxÝt: 
H2CO3;HBO3;Be(OH)2;Mg(OH)2; Ca(OH)2
- TÝnh baz¬ m¹nh nhÊt: Ca(OH)2.
- TÝnh axit m¹nh nhÊt: H2CO3
Ho¹t ®éng 5:	Còng cè
- H­íng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp 1, 2, 3 (SGK)
Ho¹t ®éng 6: Bµi tËp vÒ nhµ: - Bµi 4 10 (SGK)
 - C¸c BT s¸ch BT HH 10. 
Tiết 22 
Tuần 8 
 Ngày soạn : 19/9/2009 . Bµi 14: 
 	 LuyÖn tËp ch­¬ng 2 (TiÕt 1)
I. Môc tiªu:	Cñng cè kiÕn thøc :	
	+ CÊu t¹o BTH
 + C¸c qui luËt biÕn ®æi cÊu t¹o, tÝnh chÊt. 
 + ý nghÜa cña b¶ng tuÇn hoµn. 
II. RÌn kü n¨ng: 
	VËn dông ý nghÜa cña BTH ®Ó lµm bµi tËp vÒ mèi liªn hÖ gi÷a vÞ trÝ, cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt. 
III. ChuÈn bÞ: 
	GV: HÖ thèng c©u hái, bµi tËp vµ phiÕu häc tËp.
	HS: ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc trong ch­¬ng.
IV. Tổ chức c¸c ho¹t ®éng : Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra sù chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh .
 Yªu cÇu mét sè HS tr¶ lêi mét sè c©u hái:
	- CÊu t¹o cña BTH.
	- Nh÷ng ®¹i l­îng vµ tÝnh chÊt nµo biÕn ®æi tuÇn hoµn.
	- BiÕt sè hiÖu nguyªn tö nªu c¸ch x¸c ®Þnh vÞ trÝ; biÕt vÞ trÝ nªu c¸ch x¸c ®Þnh cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt ... 
Ho¹t ®éng 2 :	A. kiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng 
	Gi¸o viªn
LÇn l­ît gäi c¸c HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n - NhËn xÐt.
- BTH ®­îc x©y dùng dùa trªn nguyªn t¾c nµo?
- BTH cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo?
- Nªu ®Æc ®iÓm cña c¸c nguyªn tè trong cïng chu k× vµ nhãm.
- Theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n th× nh÷ng yÕu tè vµ tÝnh chÊt nµo biÕn ®æi tuÇn hoµn.
- H·y ph¸t biÓu vµ gi¶i thÝch c¸c qui luËt biÕn ®æi.
 - Yªu cÇu HS nªu néi dung cña ®Þnh luËt tuÇn hoµn.
 - Tõ vÞ trÝ cña nguyªn tè trong BTH suy ra cÊu t¹o nguyªn tö vµ tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña nguyªn tè.
 - Tõ cÊu t¹o nguyªn tö cuat nguyªn tè suy ra vÞ trÝ cña nguyªn tè trong BTH.
 - So s¸nh tÝnh chÊt cña 1 nguyªn tè víi c¸c nguyªn tè l©n cËn. 
Häc sinh
1. Nguyªn t¾c s¾p xÕp c¸c nguyªn tè trong BTH.
2. CÊu t¹o BTH c¸c nguyªn tè ho¸ häc
3. Nh÷ng ®¹i l­îng vµ tÝnh chÊt biÕn ®æi tuÇn hoµn
- B¸n kÝnh nguyªn tö 
- N¨ng l­îng ion ho¸ thø nhÊt
- §é ©m ®iÖn
- TÝnh kim lo¹i, tÝnh phi kim
- TÝnh axi, baz¬ cña oxit vµ hi®roxit
- Ho¸ trÞ cao nhÊt cña nguyªn tè ®èi víi oxi, ho¸ trÞ trong hîp chÊt víi hi®ro.
4. §Þnh luËt tuÇn hoµn
 - Néi dung ®Þnh luËt:
 TÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè vµ ®¬n chÊt còng nh­ thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña c¸c hîp chÊt t¹o nªn tõ c¸c nguyªn tè ®ã biÕn ®æi tuÇn hoµn theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö.
Ho¹t ®éng 3:	bµi tËp vËn dông
PhiÕu häc tËp sè 1:
* Cho X thuéc chu k× 4 nhãm II A. 
	- ViÕt cÊu h×nh e, x¸c ®Þnh ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
	- X lµ kim lo¹i, phi kim hay khÝ hiÕm.
* Cho Y (Z=20) h·y:
	- ViÕt cÊu h×nh e vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña Y trong BTH.
	- Y lµ kim lo¹i, phi kim hay khÝ hiÕm.
PhiÕu häc tËp sè 2:
* Cho c¸c nguyªn tè A(Z=7); B(Z=10); C(Z=15); D(Z=18). Kh«ng dïng BTH h·y cho biÕt:
	- Nh÷ng nguyªn tè nµo ë cïng chu k×, cïng nhãm. 
	- Nguyªn tè nµo lµ KL, PK hay khÝ hiÕm.
* Cho c¸c nguyªn tè Mg(Z=12); K(Z=19); Al(Z=13); N(Z=7). 
	- S¾p xÕp theo chiÒu tÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn.
	- ViÕt c«ng thøc c¸c hi®ro xit t­¬ng øng vµ s¾p xÕp theo chiÒu tÝnh axit gi¶m dÇn, tÝnh baz¬ t¨ng dÇn.
	Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn lµm BT ë nhµ: - SGK
	- SBT Ho¸ häc 10
Tiết 23 
Tuần 8
	 Ngày soạn : 19/9/2009 Bµi 14:
	 LuyÖn tËp ch­¬ng 2 (TiÕt 2)
I. Môc tiªu:	Cñng cè kiÕn thøc :	
	+ CÊu t¹o BTH
 + C¸c qui luËt biÕn ®æi cÊu t¹o, tÝnh chÊt. 
 + ý nghÜa cña b¶ng tuÇn hoµn. 
II. RÌn kü n¨ng: 
	VËn dông ý nghÜa cña BTH ®Ó lµm bµi tËp vÒ mèi liªn hÖ gi÷a vÞ trÝ, cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt. 
III. ChuÈn bÞ: 
	GV: HÖ thèng c©u hái, bµi tËp vµ phiÕu häc tËp.
	HS: ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc trong ch­¬ng.
IV. Tổ chức c¸c ho¹t ®éng :	Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra gi¶i bµi tËp sgk
Bµi tËp 1: Gäi HS ®äc SGK, tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch
 - Chän ®¸p ¸n C.
Bµi tËp 3: Gäi HS ®äc SGK, tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch
	- Nhãm A chØ gåm c¸c nguyªn tè kim lo¹i lµ: I A.
	- Nhãm A chØ gåm c¸c nguyªn tè phi kim lµ: VII A.
- Nhãm A chØ gåm c¸c nguyªn tè khÝ hiÕm lµ: VIII A.
Bµi tËp 4: Tæng sè h¹t pr«ton, n¬tron, electron cña nguyªn tö mét nguyªn tè thuéc nhãm VII A lµ 28.
	a) TÝnh nguyªn tö khèi.
	b) ViÕt cÊu h×nh e.
H­íng dÉn: 
	Gäi sè p, e, n trong nguyªn tö lÇn l­ît lµ Z, E, N
	- Theo bµ ra ta cã: Z + E + N = 28. V× Z = E; Z N 
	 3Z 28 Z 9,3 (*).
	MÆt kh¸c: Nguyªn tè thuéc nhãm VII A nªn sè e cña nguyªn tö Ýt nhÊt lµ (2+7)=9
	 Z 9 (**).
	Tõ (*) vµ (**) ta suy ra Z = 9; N = 10.
	a) Nguyªn tö khèi cña nguyªn tö lµ: 9 + 10 = 19 (u).
	b) CÊu h×nh e: 1s2 2s22p5.
Bµi tËp 5 : ¤xit cao nhÊt cña mét nguyªn tè lµ RO3 , trong hîp chÊt víi hi®ro cã 5,88 % hi®ro vÒ khèi l­îng. X¸c ®Þnh nguyªn tè ®ã.
H­íng dÉn:
	- C«ng thøc oxit cao nhÊt lµ RO3. Vëy c«ng thøc hîp chÊt víi hi®ro lµ RH2.
	Gäi nguyªn tö khèi cña R lµ x.
	Theo bµi ra ta cã:
	5,88 = 	 x = 32. 	Nguyªn tè ®ã lµ S.
Bµi tËp 7: Khi cho 0,6 gam mét kim lo¹i nhãm II A t¸c dông hÕt víi n­íc t¹o ra 0,336 lÝt khÝ hi®ro (ë ®ktc). X¸c ®Þnh kim lo¹i ®ã.
H­íng dÉn:
	Sè mol H2 sinh ra lµ: (mol).
	Gäi kim lo¹i cÇn t×m lµ: M
	Ta cã ptp­: M + 2H2O M(OH)2 + H2
	Theo ptp­: Sè mol cña M = Sè mol cña H2 = 0,015 (mol)
	 M = = 40. 	Kim lo¹i cÇn t×m lµ Ca.
	Ho¹t ®éng 2: h­íng dÉn gi¶i bµi tËp sBT
	Tiết 24 
Tuần 8
 Ngày soạn : 19/9/2009 
 Bµi 14: Bµi thùc hµnh sè 1
Mét sè thao t¸c thùc hµnh thÝ nghiÖm ho¸ häc
Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña nguyªn tè trong chu k×, nhãm
I.Môc tiªu bµi häc
TËp luyÖn kÜ n¨ng sö dông ho¸ chÊt, dông cô thÝ nghiÖm th«ng th­êng vµ tiÕn hµnh mét sè thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n.
Kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ sù biÕn ®æi tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè trong chu k× vµ nhãm.
II.ChuÈn bÞ
Dông cô thÝ nghiÖm:
èng nghiÖm :2
èng hót nhá giät : 2 
kÑp ®èt ho¸ chÊt : 1 
phÔu thuû tinh :1
th×a xóc ho¸ chÊt: 1
kÑp èng nghiÖm : 1
gi¸ èng nghiÖm: 1
®Ìn cån: 1
Lä thuû tinh 100 ml : 1
Ho¸ chÊt:
Natri
Muèi ¨n
Dung dÞch phenolphtalein
Kali
Magie
III. Néi dung thùc hµnh
	Chia HS trong líp ra thµnh tõng nhãm nhá ®Ó tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.	
GV h­íng dÉn, nªu c¸c chó ý khi thùc hµnh
HS
Ho¹t ®éng 1
1. KÜ n¨ng sö dông mét sè hãa chÊt vµ dông cô thÝ nghiÖm:
Khi më nót lä lÊy hãa chÊt ph¶i ®Æt ngöa nót trªn mÆt bµn ®Ó ®¶m b¶o ®é tinh khiÕt cña hãa chÊt vµ tr¸nh hãa chÊt d©y ra bµn.
a. LÊy hãa chÊt láng:
- Rãt hãa chÊt ph¶i dïng phÔu.
- LÊy hãa chÊt ph¶i dïng èng hót nhá giät, ph¶i dïng kÑp gç ®Ó kÑp èng nghiÖm tr¸nh hãa chÊt d©y ra tay.
b. Hßa tan hãa chÊt trong èng nghiÖm:
- LÊy hãa chÊt r»n ph¶i dïng th×a xóc hoÆc kÑp kh«ng dïng tay.
- Trén hoÆc hßa tan hãa chÊt trong cèc ph¶i dïng ®òa thñy tinh.
- Trén hoÆc hßa tan hãa chÊt trong èng nghiÖm ph¶i cÇm miÖng èng b»ng c¸c ngãn tay trá, c¸i vµ gi÷a cña bµn tay. §Ó èng h¬i nghiªng vµ l¾c b»ng c¸ch ®Ëp phÇn d­íi cña èng nghiÖm vµo ngãn tay trá hoÆc lßng bµn tay bªn kia cho ®Õn khi hãa chÊt ®­îc trén ®Òu. Kh«ng dïng ngãn tay bÞt miÖng èng nghiÖm vµ l¾c v× nh­ vËy sÏ lµm hãa chÊt d©y ra tay. NÕu l­îng hãa chÊt chøa qu¸ 1/2 èng nghÖm th× ph¶i dïng ®òa thuû tinh.
c. §un chÊt láng trong èng nghiÖm:
L­u ý HS:
§Ó èng nghiÖm ë t­ thÕ h¬i nghiªng, h­íng miÖng èng vÒ chç kh«ng cã ng­êi.
§¸y èng nghiÖm ®Æt ë chç nãng nhÊt cña ngän löa ®Ìn cån (vÞ trÝ 1/3 chiÒu cao ngän löa tÝnh tõ trªn xuèng)
Sau khi n­íc s«i, t¾t ngän löa ®Ìn cån b»ng c¸ch ®Ëy n¾p ®Ìn cån.
NÕu :
§un hãa chÊt láng trong cèc thñy tinh ph¶i dïng l­íi thÐp, kh«ng cói mÆt gÇn miÖng cèc ®ang ®un nãng.
§un hãa chÊt r¾n trong èng nghiÖm th× cÆp èng nghiªm ë t­ thÕ n»m ngang, miÖng èng h¬i chóc xuèng ®Ó phßng h¬i n­íc tõ hãa chÊt tho¸t ra ®äng l¹i vµ ch¶y ng­îc xuèng ®¸y èng nghiÖm ®ang nãng lµm vì èng
Ho¹t ®éng 2
2. Thùc hµnh vÒ sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong chu k× vµ nhãm:
a. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong nhãm:
GV l­u ý HS 
MÈu Na hay K chØ lÊy b»ng h¹t ®Ëu xanh vµ 
®­îc b¶o qu¶n trong dÇu háa.
Ph¶i dïng kÑp ®Ó lÊy Na vµ K, kh«ng cÇm 
tay ®Ó tr¸nh bÞ báng.
Khi tiÕn hµnh thÝ nghiÖm óp phÔu thñy tinh 
lªn miÖng cèc.
GV h­íng dÉn HS quan s¸t hiÖn t­îng vµ so s¸nh:
Khi cho Na vµo cèc 1: Na nãng ch¶y thµnh 
giät trßn vµ s¸ng, chuyÓn ®éng lung tung trªn mÆt n­íc råi biÕn mÊt, cã khÝ H2 bay ra. N­íc chuyÓn sang mÇu hång do t¹o thµnh dd kiÒm m¹nh NaOH.
Khi cho K vµo cèc 2; K p­ m·nh liÖt h¬n 
®Õn nçi khÝ H2 sinh ra bÞ ®èt ch¸y, n­íc nhanh chãng chuyÓn sang mµu hång do t¹o thµnh dd kiÒm m¹nh KOH.
b. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong chu k×:
GV h­íng dÉn HS nhËn xÐt:
Na t¸c dông m¹nh víi n­íc ë nhiÖt ®é 
th­êng t¹o thµnh dd kiÒm m¹nh NaOH.
Mg chØ t¸c dông víi n­íc ë nhiÖt ®é cao t¹o thµnh dd Mg(OH)2
1. KÜ n¨ng sö dông mét sè hãa chÊt vµ dông cô thÝ nghiÖm:
a. LÊy hãa chÊt láng:
- Dïng phÔu thñy tinh, rãt vµo lä thñy tinh 100 ml kho¶ng 30 ml n­íc. Dïng èng hót nhá giät lÊy n­íc tõ lä cho vµo èng nghiÖm ®Æt èng nghiÖm trªn gi¸.
b. Hßa tan hãa chÊt trong èng nghiÖm:
- Dïng th×a xóc vµi h¹t muèi ¨n råi cho vµo mét èng nghiÖm ®Æt trªn gi¸. 
- Sau ®ã rãt tiÕp vµo èng nghiÖm mét l­îng n­íc ®Ó ®­îc 1/4 chiÒu cao èng nghiÖm. Råi hßa tan muèi ¨n nh­ h­íng dÉn.
c. §un chÊt láng trong èng nghiÖm:
- Dïng kÑp ®Ó kÑp èng nghiÒm vµ rãt vµo ®ã mét l­îng n­íc ®Ó ®¹t 1/4 chiÒu cao cña èng. 
- Më n¾p ®Ëy ®Ìn cån, ch©m löa ®un.
2. Thùc hµnh vÒ sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong chu k× vµ nhãm:
a. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong nhãm:
- LÊy vµo 2 cèc thñy tinh, mçi cèc chõng 60 ml n­íc. Nhá vµo mçi cèc vµi giät dd phenolphtalein vµ khuÊy ®Òu.
- Cho vµo cèc thø nhÊt mÈu nhá Na, cèc thø 2 mét mÈu K cïng kÝch th­íc.
HS quan s¸t, ghi l¹i hiÖn t­îng vµ nhËn xÐt vµ kÕt luËn vÒ sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong nhãm.
b. Sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong chu k×:
- Cho mÈu Na t¸c dông víi n­íc ë nhiÖt ®é th­êng (nh­ phÇn a).
- Cho mÈu Mg vµo cèc thø 2 cã phenolphtalein. Quan s¸t hiÖn t­îng. §un nãng dÇn n­íc trong cèc. Quan s¸t hiÖn t­îng, cho nhËn xÐt.
Ho¹t ®éng 3
Néi dung t­êng tr×nh
1. Tªn bµi thùc hµnh.
2. M« t¶ hiÖn t­îng x¶y ra, gi¶i thÝch, viÕt c¸c ptp­ x¶y ra khi thùc hiÖn c¸c thÝ nghiÖm.
Rót ra kÕt luËn vÒ sù biÕn ®æi tÝnh chÊt cña c¸c nguyªn tè trong chu k× vµ nhãm.