Giáo án môn Tin học 10 - Bài 4: Bài toán và thuật toán (tiết 1)

Ngời soạn: Hà Trung Hòa. Lớp: SP Tin 40
Giáo viên hớng dẫn: Lê Thị Bích Liên
Ngày soạn : 30/09/2008	
Ngày giảng : / /2008	
Bài 4: Bài toán và thuật toán (tiết 1)
I. Mục đích yêu cầu.
1. Kiến thức.
- Biết khái niệm bài toán và thuật toán, các tính chất của thuật toán.
- Hiểu cách biểu diễn thuật toán bằng liệt kê các bước và bằng sơ đồ khối.
- Hiểu một số thuật toán thông dụng.
2. Kỹ năng.
- Xây dựng thuật toán giải một số bài toán đơn giản bằng liệt kê các bước và bằng sơ đồ khối.
- Biết phân tích bài toán.
3. Phát triển tư duy tin học.
	Giúp phát triển tư duy logic, tu duy thuật giải của học sinh.
II. Phương pháp, phương tiện giảng bài.
Phương pháp: Thuyết trình, giảng giải
Phương tiện: SGK, SGV
III. Tiến trình bài giảng.
1. ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
Nội dung: Hãy nêu các bộ phận chính trong máy tính.
Câu hỏi thêm: Các nguyên lý hoạt động của máy tính.
Đáp án: SGK Tin học 10 – Bài 3.
3. Triển khai bài mới.
Nội dung
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Bài 4
Bài toán và 
thuật toán
1. Bài toán.
- Khái niệm: Là những việc mà con người muốn máy tính thực hiện.
Vi dụ: Giải phương trình, quản lý thông tin về HS,... là bài toán.
- Khi máy tính giải bài toán cần quan tâm đến 2 yếu tố:
+ Input ( thông tin đưa vào máy)
+ Output (thông tin muốn lấy từ máy)
Ví dụ 1: Tìm UCLN của hai số M, N.
- Input: M, N là 2 số nguyên dương.
- Output: UCLN(M, N).
Ví dụ 2: Bài toán giải phương trình bặc hai ax2+bx+c=0
- Input: a, b, c là các số thực.
- Output: nghiệm x của phương trình.
2. Thuật toán.
- Khái niệm: Là một dãy hữu hạn các thao tác được xắp xếp theo một trình tự xác định sao cho sau khi thực hiện dãy thao tác đó, từ input của bài toán này ta nhận được output cần tìm.
- Tác dụng của thuật toán: Dùng để giải một bài toán.
Ví dụ:
Thuật toán tìm UCLN của hai số M, N.
Input: M, N
Output: UCLN(M, N)
. B1: Nhập M, N.
. B2: Nếu M=N thì UCLN=M
. B3: Nếu M>N thì thay M=M-N 
quay lại bước 2.
. B4: Thay N=N-M quay lại B2.
. B5: Gán UCLN là M. Kết thúc.
Ngoài ra thuật toán còn được diễn tả bằng sơ đồ khối với các quy định.
Elip: Các thao tác nhập xuất dữ liệu.
Hình thoi: Thao tác so sánh.
Hình chữ nhật: Các phép toán
Mũi tên: quy đình trình tự các thao tác.
Nhập M, N
Kết thúc
M=N
 Đ
M= M - N
M>N
	 S
N= N-M
 Đ 
	S
GV: Trong toán học ta nhắc nhiều đến khái niệm “Bài toán” và hiểu đó là những việc mà con người cần phải thực hiện sao cho từ những dữ kiện ban đầu phải tìm hay chứng minh một kết quả nào đó.Vậy khái niệm “Bài toán” trong tin học có khác gì không?Chúng ta đi vào tìm hiểu bài hôm nay. Bài 4: Bài toán và thuật toán.
GV: Mời 1 em đọc khái niệm bài toán SGK.
HS: Đọc khái niệm
GV:
Lớp mở SGK trang 30( với mỗi ví dụ)
Ghi ví dụ lên bảng
Input?
Output?
HS: Đứng tại chỗ trả lời câu hỏi
Ghi câu trả lời lên bảng và giải thích thêm.
Muốn máy tính đưa ra được Output từ Input đã cho thì cần phải có chương trình, mà muốn viết được chương trình thì cần phải có thuật toán.
Vậy thuật toán là gì?
Giải thích thêm về các khái niệm như: dãy hữu hạn các lệnh, sắp xếp theo một trình tự nhất định.
Đưa ra bài toán UCLN
Ghi thuật toán lên bảng
Lấy ví dụ cụ thể với 2 số (12, 8). Giải thích thuật toán theo từng bước.
Cách viết thuật toán theo từng bước như trên gọi là cách liệt kê, còn có cách làm khác đó là dùng sơ đồ khối.
Lấy ví dụ tìm UCLN của hai số M, N.
 Vẽ sơ đồ thuật toán lên bảng. Chỉ cho HS thấy các bước thực hiện thuật toán được mô tả trong sơ đồ.
Xoá các ghi chú Đ và S trên sơ đồ, yêu cầu 1 HS viết lại và giải thích vì sao?
HS: HS ghi lại sơ đồ thuật toán và hình dung ra các bước giải của thuật toán
Lên bảng điền lại các ghi chú và giải thích vì sao lại điền thế?
IV. Củng cố
Bài toán là việc mà bạn muốn máy tính thực hiện
Muốn giải một bài toán trước tiên phải xác định được Input và Output.
+ Input: thông tin đưa vào máy
+ Output: thông tin muốn lấy từ máy
- Thuật toán là một dãy hữu hạn các thao tác được sắp xếp tuần tự mà khi thực hiện
nó thì từ Input đưa vào ta sẽ lấy được Output.
 - Thuật toán có 2 dạng: Liệt kê và sơ đồ khối
V. Dặn dò
	Về nhà đọc lại lý thuyết và đọc trước nội dung tiếp theo của bài
Nhận xét của giáo viên hướng dẫn
Ngày tháng năm 2008
 Giáo viên hướng dẫn