Giáo án Ngữ văn 10 - Tiết 57: Ánh trăng

Tiết 57
Văn bản: ÁNH TRĂNG
Ngày soạn: 8. 3. 2013 (Nguyễn Duy)
Ngày giảng: 
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp HS.
- Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
- Biết được đặc điểm và những đóng góp của thơ Việt Nam vào nền văn học dân tộc.
 1. Kiến thức:
 - Kỉ niệm về 1 thời gian lao nhưng nặng nghĩa tình của người lính.
 - Sự kết hợp các yếu tố tự sự, nghị luận trong 1 tác phẩm thơ Việt Nam hiện đại.
 - Ngôn ngữ, hình ảnh giàu suy nghĩ mang ý nghĩa biểu tượng.
 2. Kĩ năng: 
 - Vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận 1 văn bản trữ tình hiện đại.
 3. Thái độ: 
Cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên khắc họa trong vẻ đẹp của người lính.
B/ Chuẩn bị: Giáo viên: Bảng phụ và tài liệu liên quan.
	 Học sinh: Đọc bài mới, trả lời câu hỏi SGK.
C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học:
1.Ổn định T/C:( 1 phút) – 9a5: 9A8:
2. Bài cũ: ( 2 phút ) 
 - Đọc bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ”?
 - Phân tích hình ảnh người mẹ trong bài thơ?
 3.Bài mới: Giáo viên giới thiệu và vào bài	
Nội dung bài học 
Hoạt động của thầy
HĐcủa trò
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới 
Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
Phương pháp: Thuyết trình.
Thời gian: 2 phút.
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chung văn bản.
Mục tiêu: HS nắm được đôi nét về tác giả , tác phẩm, bố cục và PTBĐ.
 Phương pháp: Vấn đáp tái hiện thông qua hoạt động tri giác ngôn ngữ.
Thời gian: 10 phút.
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
1. Tác giả:( SGK)
- Tên: Nguyễn Duy Nhuệ
- Sinh: 1948
- Quê: Đông Vệ - Thanh Hóa.
- Là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
2. Tác phẩm: 
- Sáng tác năm 1978 viết tại TPHCM sau 3 năm ngày thống nhất đất nước.
- Thể loại: Thơ 5 tiếng 4 câu/ khổ, kết hợp tự sự và trữ tình.
3. Bố cục: 3 đoạn
( Thiết kế - Trang 354)
GV hướng dẫn HS tìm hiểu đôi nét về tác giả và tác phẩm.
H: Những hiểu biết của em về nhà thơ Nguyễn Duy?
- GV cho HS xem chân dung nhà thơ và tập thơ Ánh trăng.
H: Bài thơ được sáng tác trong thời kì nào? 
GV đọc mẫu và hướng dẫn HS đọc bài thơ: 3 khổ đầu: giọng kể, nhịp bình thường. Khổ 4: giọng thơ đột ngột cất cao, ngỡ ngàng. 2 khổ cuối: giọng thiết tha, trầm lắng cùng cảm xúc và suy tư lặng lẽ.
Gọi HS đọc lại, chú ý sửa lỗi đọc cho HS.
GV hướng dẫn HS đọc, giải thích từ khó.
H: Tri kỉ nghĩa là gì? 
- Hiểu mình ( bạn thân)
H: Thể loại văn bản? 
H: Cho biết bố cục của bài thơ? Nhận xét về bố cục bài này?
HS lắng nghe.
- HS trả lời cá nhân.
- HS trả lời
-HS đọc.
- HS đọc chú thích
-HS trả lời
-HS trả lời
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản.
Mục tiêu: HS phân tích được vẻ đẹp của ánh trăng.Cảm nhận được giá trị của ngôn ngữ, hình ảnh độc đáo trong bài thơ.
Phương pháp: Vấn đáp tái hiện, phân tích, cắt nghĩa, trực quan, nêu và giải quyết vấn đề, so sánh đối chiếu.
Thời gian: 18 phút.
II/ Tìm hiểu văn bản.
1/ Hình ảnh vầng trăng cùng cảm xúc của tác giả.
- Vầng trăng tri kỉ - vầng trăng tình nghĩa - vầng trăng người dưng.
- HS đọc 3 khổ thơ đầu.
H: Bài thơ có sự kết hợp giữa tự sự với trữ tình. Trong dòng diễn biến của thời gian, sự việc, đâu là bước ngoặt để tác giả từ đó bộc lộ cảm xúc, thể hiện chủ đề của tác phẩm?
- Bài thơ mang dáng dấp một câu chuyện nhỏ, được kể theo trình tự thời gian. Dòng cảm nghĩ trữ tình của nhà thơ cũng men theo dòng tự sự này mà bộc lộ. Trong dòng diễn biến của thời gian, sự việc bất thường ở khổ thơ thứ tư chính là bước ngoặt để từ đó tác giả bộc lộ cảm xúc, thể hiện chủ đề của tác phẩm.
- HS thảo luận.
- HS trả lời cá nhân.
- HS thảo luận và trả lời cá nhân.
Hoạt động 4: Liên hệ thực tế, thực hành luyện tập.
Mục tiêu: HS vận dụng được những kiến thức vào thực tiễn.
Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, thi đọc.
Thời gian: 4 phút.
III. Luyện tập:
GV: Hướng dẫn luyện tập.
- GV cho HS thi đọc diễn cảm bài thơ.
- HS đọc diễn cảm
Hoạt động 6: Củng cố và hướng dẫn HS học bài ở nhà. 
Thời gian: 2 phút.
V/ Hoạt động nối tiếp:
 - Học thuộc lòng diễn cảm bài thơ.
- Chuẩn bị bài mới: Tiết 2 Văn bản: Ánh trăng.
D. Rút kinh nghiệm: .