Giáo án dạy Hình 10 cơ bản tiết 30: Phương trình đường thẳng

Ngày soạn:18/02/2008
Tiết số:30
Bài 1. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG
I. MỤC TIÊU
	1. Về kiến thức:
- Hiểu vectơ pháp tuyến của đường thẳng.
- Hiểu cách viết phương trình tổng quát của đường thẳng.
	2. Về kỹ năng:
- Viết được phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm và có phương cho trước hoặc đi qua hai điểm cho trước.
- Tình được tọa độ của vectơ pháp tuyến nếu biết tọa độ của vectơ chỉ phương của một đường thẳng và ngược lại.
	3. Về tư duy và thái độ:
	- Rèn luyện tư duy logíc. Biết quy lạ về quen.
	- Cẩn thận, chính xác trong tính toán và lập luận.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
	1. Chuẩn bị của học sinh:
	- Đồ dụng học tập. Bài cũ.
	2. Chuẩn bị của giáo viên:
	- Các bảng phụ và các phiếu học tập. Đồ dùng dạy học của giáo viên.
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
	- Gợi mở, vấn đáp. Phát hiện và giải quyết vấn đề. Đan xem hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
	1. Ổn định tổ chức 1’
	2. Kiểm tra bài cũ :4’
Câu hỏi: Lập phương trình tham số đường thẳng cần biết gì? 
Áp dụng :Lập phương trình tham số của đi qua ?
	3. Bài mới:
Thời lượng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
8’
Hoạt động 1:
3. Vectơ pháp tuyến của đường thẳng
Giáo viên giới thiệu khái niệm vectơ pháp tuyến.
Đặt vấn đề: Đường thẳng có bao nhiêu vectơ pháp tuyến?
H: Nếu vectơ cùng phương với vectơ thì có là vectơ pháp tuyến của không?
H: Với điều kiện nào thì hai vectơ cùng phương?
Đặt vấn đề: Nếu cho biết vectơ pháp tuyến của đường thẳng và một điểm của đường thẳng thì có vẽ được đường thẳng hay không?
Nếu vectơ cùng phương với vectơ thì cũng là vectơ pháp tuyến của .
=> Đường thẳng có vô số vectơ pháp tuyến.
Vẽ đường thẳng đi qua điểm và vuông góc với giá của vectơ pháp tuyến.
Định nghĩa: Vectơ được gọi là vectơ chỉ phương của đường thẳng nếu và vuông góc với vectơ chỉ phương của đường thẳng .
Nhận xét:
- Nếu là vectơ chỉ phương của thì cũng là vectơ pháp tuyến của .
- Một đường thẳng là xác định nếu biết một điểm và một vectơ pháp tuyến.
30’
Hoạt động 2:
4. Phương trình tổng quát của đường thẳng
Trong mặt phẳng Oxy cho đường thẳng đi qua điểm và có vectơ pháp tuyến . Cho điểm bất kỳ thuộc mặt phẳng.
H: Tính tọa độ ?
H: Với điều kiện nào thì ?
H: Thiết lập quan hệ giữa tọa độ ?
=> phương trình tổng quát của đường thẳng.
- Phát phiếu học tập chứa bài tập cho các nhóm.
- Phân các nhóm giải các bài tập
+ Nhóm 1 làm bài a. 
+ Nhóm 2 làm bài b.
+ Nhóm 3 làm bài c.
+ Nhóm 4 làm bài d.
- Theo dõi hướng dẫn các nhóm khi cần thiết.
- Cho các nhóm khác nhận xét,sửa chữa sai sót .
 yếu tố chưa?
H: Nếu thì (1) viết lại thế nào? Nhận xét về đường thẳng có gì đặc biệt.
H: Nếu thì (1) viết lại thế nào? Nhận xét về đường thẳng có gì đặc biệt.
Giáo viên thiết lập phương trình đoạn chắn.
Với 
- Các nhóm nhận bài tập.
- Thảo luận giải bài toán và cử đại diện lên bảng trình bày.
- Các nhóm khác nhận xét.
là đường thẳng song song với Ox, cắt Oy tại 
 là đường thẳng song song với Oy, cắt Ox tại 
- Theo dõi và ghi nhận kiến thức.
a. Định nghĩa: 
Phương trình với a và b không đồng thời bằng 0 được gọi là phương trình tổng quát của đường thẳng.
Nhận xét:
1. Nếu có phương trình tổng quát thì có vectơ pháp tuyến là và vectơ chỉ phương là .
2. Nếu đi qua điểm và có vectơ pháp tuyến thì phương trình tổng quát của là: .
b. Ví dụ: Lập phương trình tổng quát của đường thẳng biết:
a. Đi qua điểm và có vectơ pháp tuyến là 
b. Đi qua điểm và có vectơ chỉ phương là 
c. Đi qua hai điểm và .
d. Đi qua điểm và song song với đướng thẳng x-3y+2=0
Giải
a. Phương trình tổng quát là 
b. Vì là vectơ chỉ phương nên vectơ pháp tuyến là 
Phương trình tổng quát:
c. Vectơ chỉ phương là 
suy ra vectơ pháp tuyến là 
Phương trình tổng quát:
c. Các trường hợp đặc biệt
Cho đường thẳng:
*Nếu thì 
là đường thẳng song song với Ox, cắt Oy tại 
*Nếu thì
là đường thẳng song song với Oy, cắt Ox tại 
*Nếu ta có thể đưa phương trình đó về dạng với ,được gọi là phương trình đoạn chắn.
4. Củng cố và dặn dò 1’
1. Viết phương trình tổng quát: Phải biết vectơ pháp tuyến và một điểm.
2. Phương trình đoạn chắn đi qua là .
	5. Bài tập về nhà
	- Bài tập 1, 2, 3, 4 SGK trang 80.
V. RÚT KINH NGHIỆM