Giáo án Hóa học 10 - Tiết 29: Phản ứng oxi hoá khử

Ngày soạn: 7/12/2008
Ngày dạy:
Chương 4. PHẢN ỨNG HỐ HỌC
Tiết 29. PHẢN ỨNG OXI HỐ KHỬ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức 
HS hiểu: 
Sự oxi hố, sự khử, chất oxi hố, chất khử và phản ứng oxi hố – khử là gì ?
Muốn lập phương trình hố học của phản ứng oxi hố – khử theo phương pháp thăng bằng electron ta phải tiến hành theo mấy bước ?
2. Kĩ năng
Cân bằng nhanh chĩng các phương trình hố học của phản ứng oxi hố - khử đơn giản theo phương pháp thăng bằng electron.
3. Thái độ - tình cảm 
Giáo dục ý thức thận trọng khi viết các quá trình oxi hố, quá trình khử, khi xác định số oxi hố. 
II. CHUẨN BỊ
 GV: Câu hỏi và kiến thức cĩ liên quan
 HS: Đọc trước bài ở nhà.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ổn định tổ chức lớp
Kiểm tra bài cũ
Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
Hoạt động 1
GV: Gọi HS nhắc lại định nghĩa về sự oxi hố, sự khử đã học ở lớp 8. Cho ví dụ ?
GV: Yêu cầu HS xác định số oxi hố của magie và oxi trước và sau phản ứng ? Nhận xét sự thay đổi số oxi hố của magie và của oxi ? 
- Cho biết bản chất của sự oxi hố và sự khử ?
- Nêu lên định nghĩa mới về sự oxi hố, sự khử ?
I. Định nghĩa
* Hình thành quan niệm mới về sự oxi hố – sự khử
HS: Sự tác dụng của oxi với một chất là sự oxi hố
Ví dụ: 2Mg + O2 → 2MgO (1)
- Số oxi hố của magie tăng từ (0 → +2). Bản chất (magie nhường electron). 
 → + 2e (sự oxi hố hay quá trình oxi hố)
- Số oxi hố của oxi giảm từ (0 → -2). Bản chất (oxi thu electron). 
 + 2e → (sự khử hay quá trình khử)
- Sự oxi hố là sự nhường electron.
- Sự khử là sự thu electron
Hoạt động 2
GV: Gọi HS nhắc lại quan niệm cũ về chất khử, chất oxi hố ? cho ví dụ ? nêu định nghĩa mới về chất khử, chất oxi hố ?
* Hình thành quan niệm mới về chất khử, chất oxi hố
HS: Ví dụ: + → + (2)
- Số oxi hố của đồng giảm (+2 → 0). Đồng là chất thu electron.
- Số oxi hố của hidro tăng (0 → +1). Hidro là chất nhường electron.
- Chất khử là chất nhường electron (chất bị oxi hố)
- Chất oxi hố là chất thu electron (chất bị khử).
Hoạt động 3
GV: Đưa ra phản ứng khơng cĩ oxi tham gia. Gọi HS nhận xét sự chuyển electron và sự thay đổi số oxi hố ?
 2 + → + (3)
 + → (4)
 NH4NO3 N2O + H2O (5)
GV: Yêu cầu HS xác định số oxi hố của các nguyên tố trước và sau phản ứng. So sánh phản ứng (3), (4), (5) với các phản ứng (1), (2) về bản chất sự chuyển electron và sự thay đổi số oxi hố. Từ đĩ rút ra định nghĩa mới, tổng quát hơn về phản ứng oxi hố khử.
GV: Nhấn mạnh:
 Sự oxi hố và sự khử là hai quá trình trái ngược nhau nhưng diễn ra đồng thời trong một phản ứng.
* Hình thành quan niệm mới về phản ứng oxi hố khử
HS: Nhận xét phản ứng (3)
- Số oxi hố của natri tăng (0 → +1). Natri là chất nhường electron. Natri là chất khử.
 → + 1e (sự oxi hố hay quá trình oxi hố)
- Số oxi hố của clo giảm (0 → -1). Clo là chất thu electron. Clo là chất oxi hố.
 + 1e → (sự khử hay quá trình khử)
HS: Nhận xét phản ứng (4)
- Số oxi hố của hidro tăng (0 → +1). Hidro là chất nhường electron. Hidro là chất khử.
- Số oxi hố của clo giảm (0 → -1). Clo là chất thu electron. Clo là chất oxi hố.
HS: Nhận xét phản ứng (5)
- Số oxi hố của nitơ tăng (-3 → +4) và giảm từ 
(+5 → +4). Như vậy nitơ vừa là chất thu electron vừa là chất nhường electron. Nitơ vừa là chất oxi hố vừa là chất khử.
HS: Nêu các định nghĩa :
- Chất khử là chất nhường electron (bị oxi hố).
- Chất oxi hố là chất thu electron (bị khử).
- Sự oxi hố là sự nhường electron (QT oxi hố).
- Sự khử là sự thu electron (QT khử).
- Phản ứng oxi hố - khử là phản ứng hố học trong đĩ cĩ sự chuyển electron giữa các chất phản ứng hay phản ứng oxi hố – khử là hố học trong đĩ cĩ sự thay đổi số oxi hố của một số nguyên tố.
4. Củng cố: GV nhắc lại kiến thức trọng tâm của bài. Chát khử, chất õi hố, quá trình khử, quá trình oxi hố
5. Dặn dị: Về nhà học bài và đọc trước phần lập phương trình hố học của phản ứng oxi hố khử